Swap

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy umowy pomiędzy dwoma podmiotami. Zobacz też: Zamiana wartości zmiennych w informatyce oraz Swap (partycja).

Swap to umowa pomiędzy dwoma podmiotami na wymianę przyszłych przepływów pieniężnych. Umowa ta określa jak ma wyglądać rozliczenie oraz kiedy przepływy mają nastąpić.

W szczególności może polegać na umowie między dwoma podmiotami, w której płatność o oprocentowaniu zmiennym zamieniana jest na płatność o oprocentowaniu stałym. Pozwala to uzyskać korzyści obu stron. Przykładowo:

Podmiot 1 otrzymuje propozycję kredytów oprocentowanych: 5% rocznie lub WIBOR +1% rocznie

Podmiot 2 otrzymuje propozycję kredytów oprocentowanych: 5,1% rocznie lub WIBOR +1,3% rocznie

Jeśli Podmiot 1 jest zainteresowany kredytem o oprocentowaniu stałym, a Podmiot 2 o oprocentowaniu zmiennym, może dojść do transakcji, w której oba podmioty biorą przeciwne kredyty i następuje wymiana:

Podmiot 1: WIBOR +1% - [WIBOR - 3,95%] = 4,95%

Podmiot 2: 5,1% + [WIBOR - 3,95%] = WIBOR +1,15%

Jak widać, obie strony płacą mniej, niż gdyby każda wzięła kredyt bezpośrednio w banku.

[edytuj] Uczestnicy rynku swapów

End users - faktyczni klienci rynku swapów, chcący zabezpieczyć posiadane aktywa, zobowiązania, lub inwestorzy spekulujący na zmianę warunków rynkowych.
Market maker - twórcy rynku, instytucje finansowe zapewniające płynność rynkowi, poprzez dokonywanie przeciwstawnych pozycji na rynku swapów. End users z reguły dokonują transakcji z market makers, niż z innymi klientami. Market makers zwykle zabezpieczają otwarte pozycje poprzez zawarcie przeciwstawnego kontraktu lub przy użyciu płynnych rynków (futures i obligacje skarbowe).
Pośrednicy finansowi - znajdują się pomiędzy dwiema stronami kontraktu, przejmując na siebie ryzyko kredytowe, związane z niewywiązaniem się jednej ze stron z kontraktu. Jako premie za ponoszone ryzyko pośrednik pobiera odpowiednią opłatę.

[edytuj] Podział swapów finansowych^[1]

Kontrakty swap tworzą bardzo liczną rodzinę, którą można klasyfikować przyjmując różne kryteria. Poniżej przedstawiony jest podział ze na:

instrument bazowy
- procentowe
- walutowe
- walutowo-procentowe
- towarowe
- oparte na papierach wartościowych
- oparte na standingu kredytowym
- oparte na rozmaitych indeksach

wielkość i zmienność kwoty podstawowej
- dopasowane
- zaliczkowe
- amortyzowane
- o zmiennej kwocie kontraktu
charakter kwoty podstawowej
- oparte na pasywach
- oparte na aktywach

rodzaj transakcji
- proste, klasyczne (plain vanilla)
- modyfikowane (swap derivatives)
walute
- jednowalutowe
- dwuwalutowe

moment zakończenia
- zamykane w terminie
- z prawem wcześniejszego zamknięcia
- z prawem przedłużenia terminu zamknięcia
moment rozpoczęcia
- rozpoczęte z umową
- odłożone

Swapy dzielimy na:

swapy pierwszej generacji
swapy drugiej generacji

Do pierwszej generacji finansowych swapów należą trzy podstawowe rodzaje kontraktów:

swap walutowy (ang. currency swap, FX swap)
swap stopy procentowej (ang. interest rate swap, IRS)
swap walutowo-procentowy, zwany również swapem walutowym rynku kapitałowego (ang. cross currency interest rate swap, CIRS).

Drugą generację swapów tworzą transakcje będące modyfikacją klasycznych swapów lub też modyfikacją innych instrumentów finansowych. Lista swapów nowszej generacji nie jest zamknięta. Wciąż powstają nowe rodzaje kontraktów, które wyodrębniane są według najróżniejszych kryteriów, takich jak na przykład konstrukcja transakcji, instrument bazowy, zastosowanie. Nie ma żadnych ograniczeń w konstruowaniu nowych typów swapów. Wiele kontraktów nie ma jeszcze polskie nazwy. Najważniejszymi swapami drugiej generacji są: