Smolnica (województwo zachodniopomorskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°46'60" N 14°37'60" E
Smolnica | |
Województwo | zachodniopomorskie |
Powiat | myśliborski |
Gmina | Dębno |
Sołtys | Jan Sypniewicz |
Położenie | 52° 46' 60'' N 14° 37' 60'' E |
Wysokość | 3 m n.p.m. |
Liczba mieszkańców (2007) • liczba ludności |
573 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
95 |
Kod pocztowy | 74-400 Dębno |
Tablice rejestracyjne | ZMY |
Położenie na mapie Polski
|
Smolnica – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, w gminie Dębno.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie gorzowskim.
Niemiecka nazwa z okresu sprzed II wojny światowej - Bärfelde.
Spis treści |
[edytuj] Historia
- X–XI w. – istnieje grodzisko słowiańskie w Smolińcu Wielkim na półwyspie jeziora Czaple, 2,5 km od dzisiejszej wsi Smolnica, stanowiące element systemu grodów zabezpieczających lokalne szlaki handlowe; ówcześnie obszar pomiędzy rzekami Odrą, Rurzycą i Myślą zamieszkiwało prawdopodobnie plemię pomorskie Licikawiczów (Licikiwików)
- Koniec XIII w. – wybudowany zostaje granitowy kościół
- 1335 – pierwsza wzmianka, pod nazwą Berenvelde
- 1337–1819 – latyfundium Smolnica jest własnością rodziny von der Marwitz; wymieniana nazwa wsi to Bernfelde
- 1716 - wieża kościelna otrzymuje nowe barokowe zwieńczenie
- 1766 – Otto Friedrich von der Marwitz wybudował pałac
- 1818 (lub 1819) – majątek zostaje sprzedany z powodu długów bankierowi Avonowi Meyerowi Kornecker, a następnie królewskiemu radcy komisyjnemu Karlowi Johannowi Jentsch
- 1832 – majątek zostaje kupiony przez Ludwiga Wilhelma von Sydow
- 01.12.1879 – pożar pałacu
- 1879-1881 – odbudowa pałacu
- 1908 (lub 1909) – majątek zostaje kupiony przez właściciela ziemskiego Maxa Friedheim’a; liczył on wówczas ok. 2900 ha gruntu, z czego ok. 40% stanowiła ziemia uprawna. Friedheim dokonał wielu zmian i modernizacji, m.in. przeprowadził elektryfikację kolei wąskotorowej do Różańska, zainstalował elektryczny generator w celu zasilania kolejki, majątku i wsi, zbudował destylarnię alkoholu przemysłowego i wieżę ciśnień, zaopatrzył gospodarstwo w traktory i kombajny żniwne, zmechanizował pojazdy konne, zbudował silosy na pasze. W majątku znajdowała się również stadnina angielskich koni wyścigowych, które odnosiły wiele sukcesów w gonitwach na terenie Niemiec.
- 1938 - Max Friedheim wyjeżdża wraz z rodziną do Anglii, z powodu nazistowskich prześladowań - jego żona była pochodzenia żydowskiego. Majątek przejął dr Friedrich Flick.
- Okres II wojny światowej – w majątku pracują robotnicy przymusowi z okolicznych stalagów
- 04.02.1945 – wyzwolenie Smolnicy przez wojska 5 Armii 1 Frontu Białoruskiego
- 01.09.1945 – rozpoczęcie roku w szkole podstawowej
- Po 1945 – napływ przesiedleńców z centralnej Polski i repatriantów ze Wschodu; 43 rodziny przybyły z byłego województwa tarnopolskiego
- 1965 – założenie Technikum Rolniczego w budynku pałacu
- 1983–1984 – odbudowa zabytkowego kościoła, zniszczonego podczas II wojny światowej
- 08.12.1984 – powstała parafia rzymskokatolicka p.w. Narodzenia NMP, w dekanacie Dębno
- 2004 – oddano do użytku halę sportową, którą administruje Szkoła Podstawowa; odbywają się w niej również zajęcia Zespołu Szkół.
[edytuj] Atrakcje turystyczne
- Kościół p.w. Narodzenia NMP – zbudowany został w 2 połowie XIII w., pierwsza wzmianka pochodzi z 1337 r.; świątynia jednonawowa na rzucie prostokąta, bez chóru, wzniesiona z granitowej kostki układanej w regularnym wątku, z masywną zachodnią wieżą o szerokości równej nawie. W 1716 r. wieża otrzymała nowe barokowe zwieńczenie. W 1905 r. parcelę kościelną otoczono kamienno-ceglanym murem. W 1945 r. kościół został zbombardowany, odbudowany z zachowaniem wczesnogotyckiej formy (nie odbudowano barokowego zwieńczenia wieży) w latach 1983–1984 przez mieszkańców pod nadzorem salezjanina ks. Wiesława Dąbrowskiego.
- Pałac - wybudowany w 1766 r. przez Ottona Friedricha von der Marwitz. Z powodu długów rodziny von der Marwitz, pałac został w 1818 r. (lub 1819 r.) sprzedany bankierowi Avonowi Meyerowi Kornecker, a następnie królewskiemu radcy komisyjnemu Karlowi Johannowi Jentsch. W 1832 r. stał się własnością Ludwiga Wilhelma von Sydow. Zmarł on po kilku dniach po nabyciu, a majątkiem zajęła się żona Adelajda, a następnie syn Karl Wilhelm von Sydow. 1 grudnia 1879 r. pałac zniszczył pożar; odbudowany został do roku 1881. Nowy pałac był otynkowany na biało i otoczony stawami. Na głównej fasadzie znajdował się napis „Pod tym znakiem zwyciężysz”. Wyposażenie wnętrza stanowiły meble z czarnego dębu z XVIII i XIX w., szafa pochodząca z XVI w. wyprodukowana prawdopodobnie w Chojnie, zegar z laki, wazony z porcelany chińskiej, rzeźby, fajansowe wazony z Delft oraz obrazy malarzy flamandzkich i holenderskich. Po wymarciu gałęzi rodowej von Sydow, pałac został w 1908 r. (lub 1909 r.) kupiony przez właściciela ziemskiego Maxa Freidheim’a. W 1932 r. zmienił on elewację budynku na kolor jasnobrązowy, a jeden ze stawów (po stronie północnej) zamienił na trawnik. W 1938 r. Max Freidheim z powodu nazistowskich prześladowań wyjechał do Anglii wraz z rodziną, wysyłając tam część wyposażenia pałacu, lecz nie dotarło ono do celu i nie wiadomo co się z nim stało. Do 1945 r. właścicielem pałacu był dr Friedrich Flick. W czasie działań wojennych budynek pałacu służył jako kwatera sztabu wojsk radzieckich i następnie komendanta wojennego miasta Dębna. W 1945 r. resztę wyposażenia pałacu zniszczyła Armia Czerwona oraz szabrownicy. Po II wojnie światowej pałac stał się własnością państwa i został przeznaczony na mieszkania dla repatriantów ze Wschodu. W latach 50-tych budynek był ośrodkiem kolonijnym dla dzieci górników ze Śląska. Potem został przejęty przez Wojewódzkie Zjednoczenie PGR w Szczecinie. W 1965 r. pałac przejął Wydział Rolnictwa WRN w Szczecinie i powstało tutaj Państwowe Technikum Rolnicze.
- Park pałacowy – założony w XIX w., powierzchnia 5,3 ha. Wśród roślinności na uwagę zasługuje 27 gatunków drzew liściastych, 9 gatunków drzew iglastych oraz 24 gatunki krzewów i pnączy. W parku przeważają klony, lipy, dęby, jesiony, kasztanowce, graby. Wiek drzew szacuje się na 150-250 lat.
[edytuj] Ludność
Rok | Ludność |
1885[1] | 683 |
1933 | 745 |
1939 | 641 |
2007 | 573 |
[edytuj] Edukacja
- Szkoła podstawowa - istnieje od 01.09.1945 r.; znajdują się w niej: oddział przedszkolny, 6 klas szkoły podstawowej. Uczęszczają do niej również dzieci z Grzymiradza i Warnic.
- Zespół Szkół im. Ignacego Solarza – powstał w 1965 r. jako 3-letnie Technikum Rolnicze na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej, po przejęciu budynku pałacu przez Wydział Rolnictwa WRN w Szczecinie. Do 2002 r. była placówką kształcącą w zawodach głównie rolniczych. Od 2002 r. przemianowana na Zespół Szkół im. Ignacego Solarza, w skład którego wchodzą: 3-letnie Liceum Ogólnokształcące, 4-letnie Technikum Hotelarskie, 4-letnie Technikum Agrobiznesu, 4-letnie Technikum Informatyczne. Od 1999 r. znajduje się tu również Gimnazjum Publiczne.
[edytuj] Bibliografia
- "40 lat Zespołu Szkół w Smolnicy", red. H.Marchlewicz, wydanie okolicznościowe, Smolnica 2005
- Kosacki J., Kucharski B., "Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik", Warszawa 2001, Sport i Turystyka MUZA SA, ISBN 83-7200-583-4
- "Z Dziejów Ziemi Chojeńskiej", praca zbiorowa pod redakcją T.Białeckiego, Szczecin 1969, Instytut Zachodniopomorski
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi