Roger Caillois
Z Wikipedii
 |
Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości. |
Roger Caillois (ur. 3 marca 1913 w Reims - zm. 21 grudnia 1978 w Kremlin-Bicêtre) - francuski intelektualista, krytyk literacki, socjolog i filozof.
Już we wczesnym dzieciństwie Rogera rodzina Caillois przeprowadziła się do Paryża - to właśnie tutaj Roger podjął naukę w prestiżowym Lycée Louis-le-Grand, elitarnej szkole przygotowującej absolwentów do podjęcia nauki na najlepszych uniwersytetach. Po ukończeniu liceum Caillois wstąpił do École Normale Supérieure, którą ukończył w roku 1933. Naukę kontynuował w École Pratique des Hautes Études, gdzie dane mu było spotkać takich luminarzy francuskiego życia umysłowego, jak Georges Dumézil, Alexandre Kojève i Marcel Mauss.
W latach tuż przed wybuchem II drugiej wojny światowej Caillois coraz bardziej odczuwał pokrewieństwo z ruchem lewicowym, zwłaszcza, jeśli chodzi o jego przekonania antyfaszystowskie - w 1936 roku wraz z innymi powołał do życia antyfaszystwską grupę Contre-Attaque. Również w tym okresie przystąpił do paryskiej awangardy intelektualnej - poznał Georgesa Bataille'a; razem z nim oraz Michelem Leiris i Julesem Monnerotem założył Collège de Sociologie, stowarzyszenie skupiające intelektualistów, prowadzące działalność wykładową na zasadach samokształcenia. Collège de Sociologie - stworzone w jakiejś mierze na zasadzie reakcji na surrealizm - chciało odejść od surrealistycznego fantazjowania o życiu, skupiając się na sile obrzędu oraz innych aspektach życia społecznego. Caillois sam był dobrym przykładem takiego podejścia, zajmując się bowiem sacrum, antropologię wiązał z socjologią. Caillois pisał też do założonego przez Bataille'a czasopisma Acéphale (1936-1939).
W 1939 roku Caillois wyjechał z Francji do Argentyny, gdzie mieszkał aż do końca II wojny światowej. W latach tych uczestniczył w ruchu antyfaszystowskim na ziemi amerykańskiej jako wydawca antynazistowskich czasopism. Powołał do życia Institut français de Buenos-Aires. W roku 1948 podjął pracę w UNESCO - w związku z tym wiele podróżował. W roku 1971 został powołany do Académie française. Caillois wydawał Diogenes - czasopismo interdyscyplinarne powołane do życia przez UNESCO, oraz La Croix du Sud - serię książek współczesnych autorów południowoamerykańskich.
Caillois zajmował sie, m.in. paralelizmami pomiędzy formami mineralogicznymi i formami ekspresji wyobrażeń ludzkich. Znany jest również jako autor sześciu fundamentalnych reguł gry/zabawy: 1. gracze spotykają się dobrowolnie; 2. zabawa jest nieproduktywna; 3. jest ona "wydarzeniem" ograniczonym miejscem i czasem; 4. stanowi proces określony regułami; 5. w jej trakcie człowiek żyje w rzeczywistości fikcyjnej; 6. jest to proces otwarty, a jego koniec jest niepewny.
[edytuj] Dzieła
- L'Homme et le sacré (1939); Człowiek i sacrum
- Puissances du roman (1942)
- La Communion des forts, études sociologiques (1944)
- Les Impostures de la poésie (1945)
- Le Rocher de Sisyphe (1946)
- Vocabulaire esthétique (1946)
- Babel, orgueil, confusion et ruine de la littérature (1948)
- Quatre essais de sociologie contemporaine (1951)
- L'Incertitude qui vient des rêves (1956)
- Art poétique. Commentaires. Préface aux poésies. L'Énigme et l'image. Suivi de traductions de la 'Vajasameyi Samhita' (XXIII, 45-62) par Louis Renou, du 'Heidreksmal' et de 'Sonatorrek', par Pierre Renauld (1958)
- Les Jeux et les hommes : le masque et le vertige (1958)
- Méduse et Cie (1960)
- Ponce Pilate, récit (1961); Poncjusz Piłat
- Esthétique généralisée (1962)
- Bellone ou la pente de la guerre (1963)
- Le Mimétisme animal (1963)
- Instincts et société, essais de sociologie contemporaine (1964)
- Au cœur du fantastique (1965); Definicja fantastyki, Od baśni do Science Fiction
- Pierres (1966)
- L'Écriture des pierres (1970)
- La Dissymétrie (1973)
- La Pieuvre : essai sur la logique de l'imaginaire (1973)
- Approches de la poésie : les impostures de la poésie, aventure de la poésie moderne, art poétique, reconnaissance à Saint-John Perse, résumé sur la poésie, ouverture (1978)
- Le Champ des signes : récurrences dérobées, aperçu sur l'unité et la continuité du monde physique, intellectuel et imaginaire, ou premiers éléments d'une poétique généralisée (1978)
- Le Fleuve Alphée (1978)
- Approches de l'imaginaire (1979)
[edytuj] Źródła
- The Edge of Surrealism: A Roger Caillois Reader, Edited by Claudine Frank, Duke University Press 2003.
