Ludwik Hirszfeld
Z Wikipedii
Ludwik Hirszfeld (ur. 5 sierpnia 1884 w Warszawie, zm. 7 marca 1954 we Wrocławiu) — lekarz, bakteriolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki — seroantropologii.
Studiował medycynę w Würzburgu i Berlinie. Uzyskał doktorat za pracę na temat aglutynacji, zaś habilitację (w wieku 30 lat) za pracę nad związkiem zjawisk odpornościowych i krzepliwości krwi. Był asystentem w Instytucie Badań Raka w Heidelbergu oraz w Zakładzie Higieny uniwersytetu w Zurychu. W czasie I wojny światowej uczestniczył w zwalczaniu ogromnej epidemii tyfusu plamistego w Serbii. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918, współtworzył Państwowy Zakład Higieny w Warszawie. W tym okresie ochrzcił się razem z żoną, gdyż powiedziano mu, że jako osoba wyznania mojżeszowego nie może otrzymać tego stanowiska.
W 1926 habilitował się po raz drugi jako bakteriolog i immunolog. W czasie II wojny światowej wraz z innymi Żydami został zmuszony do zamieszkania w getcie warszawskim. Prowadził tam wykłady, pracował naukowo, a także — dzięki szczepionce przekazanej przez prof. Rudolfa Weigla z lwowskiego Instytutu, nielegalnie przemyconej do getta — leczył chorych na tyfus plamisty. W lipcu 1942 uciekł z getta na aryjską stronę. Przez pewien okres ukrywał się w domu Laury z Przedpełskich Kenigowej, żony Mariana Keniga, w Starej Miłosnej k. Warszawy. Po wyzwoleniu Lublina w 1944 brał udział w tworzeniu UMCS. W 1945 przeniósł się do Wrocławia i podjął pracę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego (był pierwszym dziekanem tego wydziału). W 1954 roku utworzył we Wrocławiu Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN.
Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należy praca nad grupami krwi. Prowadził ją w latach 1907–1911 wraz z Emilem von Dungernem w Zurychu. Odkrył wówczas prawa dziedziczenia grupy krwi (które zastosował do celów dochodzenia ojcostwa) i wprowadził oznaczenie grup krwi jako 0, A, B i AB, przyjęte na całym świecie w 1928. Oznaczył również czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego, co uratowało życie wielu noworodkom.
Grób państwa Hirszfeldów znajduje się na Cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.
O badaniach Hirszfelda pisał Paweł Jasienica w książce Opowieści o żywej materii (1954).
[edytuj] Literatura
- Dungern E. von, Hirszfeld L.: Über Vererbung gruppenspezifischer Strukturen des Blutes. Z Immun Forsch Exper Ther 1910; 6:284-92.
