Lubanowo
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°07'46" N 14°36'44" E
Lubanowo | |
Województwo | zachodniopomorskie |
Powiat | gryfiński |
Gmina | Banie |
Sołtys | Bogusław Sozański |
Położenie | 53° 07' 46'' N 14° 36' 44'' E |
Liczba mieszkańców (2007) • liczba ludności |
ok. 990 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
91 |
Kod pocztowy | 74-110 |
Tablice rejestracyjne | ZGR |
Położenie na mapie Polski
|
Lubanowo – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Banie.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.
[edytuj] Historia
Wieś istniała w połowie XIII wieku w komturii templariuszy rureckich, na ten czas datujemy budowę istniejącego kościoła. W 1274 r. przy załagodzeniu sporów o Parsów wystąpił Jan de Leuenowe. Ponieważ poprzedził go na liście świadków proboszcz z Chojny, a obok też wystąpił Wilkin z Bartkowa (de Berticow), można przyjąć, że to rycerz lub sołtys z Labanowa, a nie przedstawiciel rodu rycerskiego Liebenowow znanego w księstwie pomorskim w tym czasie.
W sposób bezpośredni wieś pojawia się w 133 r., gdy to templariusze nadali 27 łanów w lenno do „wspólnej ręki” braciom Eilhardowi i Janowi. Ci zakupili 8 łanów od wasali Jana Rudego, dawniej sołtysa w Święciu nad Odrą, 16 łanów od Jana i Henryka dawniej z Bań, synów zmarłego Hellenrechta „z Cmentarza”, 3 łany w Baniewicach kupione od Henryka i Arnolda Łysych. Dało to początek majątkowi szlacheckiemu. Kapituła kamieńska ok. 1370 r. miała prawo do daniny w zbożu z 64 łanów. W 1407 r. książę Świętobor I szczeciński nadał joannitom będę pieniężną z 6 łanów, dotąd pobieraną przez rodzinę Mörner z Chojny. Z młynem (Trzaski) wieś była potwierdzana joannitom w 1459 i 1487 r.
Pierwszm duchownym ewangelickim był Piper, po nim Kaspar Rehwinkel, Mateusz Rigeman, Bartłomiej Pribbernow z Trzcińska. Do parafii należał kościół filialny w Sosnowie. W 1571 r. wieś liczyła 61 łanów uprawianych przez sołtysa (4 łany) i 22 chłopskich; w 1603 i 1615 r. sołtys i 21 chłopów (po 3 łany), 5 zagrodników, młynarz, kowal, karczmarz, kołodziej. Po zniszczeniach wojny trzydziestoletniej sołtys (5 łanów) zorganizował folwark dołączając 21 łanów z siedmiu opuszczonych gospodarstw chłopskich. Obsadzonych było tylko 9 gospodarstw. W czasach szwedzkich własność Jana Adlera Salviusa, od którego po 1711 r. wieś wykupił margrabia Fryderyk Wilhelm.
Kościół z ok. poł. XIII w. zlokalizowany w centrum wsi, po wsch. stronie drogi. Budowla orientowana, salowa, rozplanowana na rzucie prostokąta, bez wydzielonego odrębnie prezbiterium. Z wieżą w partii zach. tej samej szerokości co nawa. Ściany obwodowe ze starannie obrobionej granitowej kwadry o regularnym wątku. W ścianie zach. w partii podwieżowej zachował się portal ostrołukowy, trójskokowy z gzymsem wklęsłym w nasadzie łuku.
W ścianie płd. portal trójskokowy o łuku półkolistym. W elewacji wsch. trzy otwory okienne w partii dolnej (środkowe węższe i wyższe) o półkolistym wykroju, w partii zach. nad portalem trzy blendy o półkolistym wykroju. Podobnie rozwiązane otwory okienne elewacji podłużnych. Widoczne ślady zamurowanych otworów okiennych i drzwiowych. Na uwagę zasługuje również czarno-biały motyw szachownicy na kwadrze wmurowanej przy płd. narożniku elewacji wsch. (prawdopodobnie pierwotnie umieszczony przy portalu zach.). Wieża przebudowana w XVIII w., o konstrukcji ryglowej (odbudowana po zniszczeniach II wojny światowej bez barokowej latarni).
Wyposażenie : ocalał tylko jeden z trzech dzwonów odlanych dla kościoła w Lubanowie przez szczecińskiego ludwisarza Johanna Jacoba Mangolda w 1697 r. Relikty XVIII-wiecznego ołtarza, XIX-wieczna empora organowa.
Cmentarz przykościelny na nieregularnej parceli wygładzonej kamiennym murem. W murze okazała XVIII-wieczna bramka flankowana przez dwie furty. Zachował się pomnik poświęcony mieszkańcom wsi, którzy zginęli w czasie I wojny światowej. Cmentarz ewangelicki ob. Komunalny w płd. Zachowała się aleja lipowa.
Zespół dworsko-folwarczny o metryce XIX-wiecznej, zlokalizowany poza wsią po jej płd.-zach. Nie zachował się dwór i większość zabudowy folwarcznej.
Park podworski. Niewielki park romantyczny nawiązujący do wzorów angielskich założony ok. poł. XIX w. Zachował się cenny starodrzew komponowany: okazałe dęby, kasztanowce, magnolia, dąb czerwony, świerk kłujący odm. srebrzysta, jedlica. Niestety w tym momencie park jest zaniedbany i brudny. Magnolia jest połamana, a na gałęziach robi się huśtawki... Było tam boisko do gry w piłkę nożną i do gry w siatkówkę, niestety - boisko do gry w piłkę nożną zarosło trawą. Na boisku do siatkówki jednak można grać.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi