Kordieryt

Z Wikipedii

kordieryt

Kordieryt = Iolit (Ijolit) = Dichroit - minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich.

Nazwa minerału wywodzi się od nazwiska A.Cordiera, francuskiego geologa, który jako pierwszy zajmował się badaniem kordierytu. Nazwy synonimów pochodzą od greckich słów ion = fiołek i dichroos = dwubarwny.

Minerał z grupy krzemianów pierścieniowych.

[edytuj] Właściwości

Wzór chemiczny: Mg₂Al₃(AlSi₅O₁₈). - glinokrzemian magnezu
Układ krystalograficzny: rombowy
Pokrój: słupki
Barwa: szara, niebieska, żółta, fioletowa
Twardość w skali Mohsa: 7
Rysa: biała
Połysk: szklisto-tłusty
Gęstość: 2,6 -2,66
Łupliwość: wyraźna
Przełam: muszlowy

Tworzy kryształy słupkowe, często zbliźniaczone. Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje silny pleochroizm o barwach żółtej, niebieskiej i fioletowej. Niektóre kryształy wykazują tęczową iryzację a także efekt kociego oka i asteryzmu. Zwykle niebieski. Stosunkowo często występują wrostki kryształów apatytu i cyrkonu z ciemnożółtymi obwódkami plechroicznymi. Wrostki hematytu lub goethytu wywołują czerwonawe zabarwienie. Bezbarwne i bladoniebieskie kordieryty należą do rzadkości.

Fioletowoniebieski kordieryt bywa również określany niekiedy szafirem wodnym, bowiem po oszlifowaniu przypomina wyglądem niebieski szafir.

[edytuj] Występowanie

Tworzy się w skałach bogatych w glin, zmienionych w wyniku metamorfozy kontaktowej lub regionalnej. Kryształy jakości jubilerskiej pochodzą ze złóż, które utworzyły się wtórnie.

Miejsca występowania: Sri Lanka - materiał pochodzący z aluwiów, Madagaskar, Birma, Indie, Namibia - Karasburg - odmiany szlachetne o pięknej barwie, Tanzania - Babati - odmiany szlachetne o zastosowaniu jubilerskim, Niemcy - Las Bawarski, Norwegia - Kragero, Finlandia, USA - Kalifornia, Idaho, Wyoming, Dakota Południowa, Kanada - Wielkie Jezioro Niewolnicze.

W Polsce - znany głównie z Dolnego Śląska (Masyw Karkonoszy, Góry Sowie, Pogórze Izerskie).

[edytuj] Zastosowanie

ceniony kamień kolekcjonerski
wysoko ceniony i bardzo drogi kamień jubilerski. Obecność inkluzji znacznie obniża wartość kamieni. Najpiękniejsze okazy pochodzą z Cejlonu, gdzie spotykane są w żwirach zawierających różne kamienie. Kryształy kordierytu otrzymują zwykle kwadratowy lub ośmiokątny szlif schodkowy, który uwypukla pleochroizm. Obrót o 90 stopni zmienia barwę kamienia na niebieską.
tzw. "kompas wikingów" - dzięki własnościom pleochroicznym był używany przez żeglarzy do ustalania pozycji słońca przy zachmurzonym niebie.