Jeff Goldblum
Z Wikipedii
| Jeff Goldblum | |
 |
|
| Jeff Goldblum w 1985 | |
| Prawdziwe nazwisko | Jeffery Lynn Goldblum |
| Data i miejsce urodzenia | 22 października 1952 Pittsburgh w stanie Pensylwania, USA |
| Ważne role | |
| Seth Brundle w Mucha dr Ian Malcolm w Park Jurajski David Levinson w Dzień Niepodległości |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
| Profil w bazie IMDb | |
Jeffery Lynn Goldblum (ur. 22 października 1952 roku w Pittsburghu, w stanie Pensylwania) – żydowsko-amerykański aktor, producent filmowy i reżyser filmowy.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodził się w Pittsburghu, na przedmieściu Whitaker, w rodzinie ortodoksyjnych Żydów. Jest jednym z pięciorga dzieci moderatora radiowego, dr-a Harolda Goldbluma. Ma dwie siostry – Shirley i Pamelę – i dwóch braci – Lee i Ricka (zm. 1971). Jego dziadek pochodził z Rosji. Po ukończeniu Carnegie-Mellon University w Pittsburghu, mając siedemnaście lat, przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie studiował aktorstwo w renomowanej szkole Neighborhood Playhouse pod kierunkiem Sanforda Meisnera. W wieku dziewiętnastu lat występował na jednej z off-broadwayowskich scen w spektaklu Williama Szekspira Dwaj panowie z Werony (1971-1973). Stał się świetnym wokalistą jazzowym grającym na pianinie. Zadebiutował niewielką rolą przestępcy w dramacie sensacyjnym Życzenie śmierci (Death Wish, 1974) u boku Charlesa Bronsona. Grał potem w dramacie muzycznym Roberta Altmana Nashville (1975), melodramacie komediowym Następny przystanek Greenwich Village (Next Stop Greenwich Village, 1976), komedii Woody'ego Allena Annie Hall (1977), komedii muzycznej Dzięki Bogu już piątek (Thank God It's Friday, 1978) z Donną Summer, błyskotliwej psychodramie filmowej – opowieści o rozczarowaniach kontestatorów i zagubionych byłych buntowników z końca lat 60. Wielki chłód (The Big Chill, 1983) z udziałem Glenn Close, Toma Berengera i Kevina Kline, przygodowej komedii romantycznej sci-fi Przygody Buckaroo Banzai. Przez ósmy wymiar (The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension, 1984) z Peterem Wellerem, dramacie sensacyjnym Ucieczka w noc (Into the Night, 1985) z Michelle Pfeiffer oraz westernie Silverado (1985).
Jego bezpośredni sposób bycia zdobył sympatię najmłodszej publiczności jako wilk w baśniowym serialu CBS Trzy małe świnki (Faerie Tale Theatre: The Three Little Pigs, 1985). Do lepszych ról zalicza się uhonorowana nagrodą Saturna postać szalonego naukowca, który pada ofiarą własnego eksperymentu teleportacyjnego i ulega straszliwej trasformacji w monstrum w filmie Davida Cronenberga Mucha (The Fly, 1986). Wysoki, szczupły, z wytrzeszczem oczu i ostrymi rysami twarzy, ujawnił swój ogromny talent komiczny w komediach – Roberta Altmana Poza terapią (Beyond Therapy, 1987) w roli poszukiwacza miłości z pomocą odpowiednich psychiatrów i Wysoki facet (The Tall Guy, 1989) z Emmą Thompson jako bezrobotny aktor. Za kreację magicznego i cynicznego psychopaty, który okazuje się być szatanem w thrillerze Mister Frost (1990) otrzymał hiszpańską nagrodę na festiwalu filmowym w Sitges, w Katalonii.
Po roli ekscentrycznego matematyka, doktora Iana Malcolma, w thrillerze sensacyjnym sci-fi Stevena Spielberga Park Jurajski (Jurassic Park, 1993) i sequelu Zaginiony świat: Park Jurajski (The Lost World: Jurassic Park, 1997) oraz kreacji odkrywcy planów kosmitów w thrillerze Rolanda Emmericha Dzień niepodległości (Independence Day, 1996), stał się jednym z najbardziej profesjonalnych aktorów Hollywoodu. Starannie wybiera propozycje. Za reżyserię krótkometrażowej 36-minutowej komedii Najlepsza noc (Little Surprises, 1995) zdobył nominację do nagrody Oscara. Zajmuje się także dubbingiem. Użyczył swojego głosu Aaronowi w biblijnym filmie animowanym Książę Egiptu (The Prince of Egypt, 1998).
[edytuj] Życie prywatne
Był dwukrotnie żonaty; z Patricią Gaul (od 4 lipca 1980 do 1986) i Geeną Davis (od 1 listopada 1987 do 17 października 1990). Spotykał się z Laurą Dern (1992-1997), Kristin Davis (2002) i Catherine Wreford.
[edytuj] Ciekawostki
[edytuj] Filmografia
[edytuj] jako aktor
- Życzenie śmierci (1974, Death Wish) jako jeden z przestępców
- Kalifornijski poker (1974, California Split) jako Lloyd Harris
- Nashville (1975) jako Tricycle Man
- Starsky i Hutch (1975-1979, Starsky & Hutch) jako Harry Markham (gościnnie)
- Special Delivery (1976) jako Snake
- Następny przystanek Greenwich Village (1976, Next Stop, Greenwich Village) jako Clyde Baxter
- Bractwo strażników ciemności (1977, The Sentinel) jako Jack
- Między wersami (1977, Between the Lines) jako Max
- Annie Hall (1977)
- Zapamiętaj moje imię (1978, Remember My Name) jako Pan Nudd
- Dzięki Bogu już piątek (1978, Thank God It's Friday) jako Tony Di Marco
- Inwazja łowców ciał (1978, Invasion of the Body Snatchers) jako Jack Bellicec
- Tenspeed and Brown Shoe (1980) jako Lionel Whitney
- Legend of Sleepy Hollow (1980) jako Ichabod Crane
- Próg (1981, Threshold) jako Aldo Gehring
- Rehearsal for Murder (1982) jako Leo Gibbs
- Pierwszy krok w kosmos (1983, The Right Stuff) jako rekrut
- Wielki chłód (1983, The Big Chill) jako Michael
- Przygody Buckaroo Banzai. Przez ósmy wymiar (1984, The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension) jako New Jersey
- Silverado (1985) jako Slick
- Transylvania 6-5000 (1985) jako Jack Harrison
- The Ray Bradbury Theatre (1986-1992) jako Cogswell
- Ucieczka w noc (1985, Into the Night) jako Ed Okin
- Mucha (1986, The Fly) jako Seth Brundle
- Life Story. The Race for the Double Helix (1987) jako Jim Watson
- Poza terapią (1987, Beyond Therapy) jako Bruce
- Ziemskie dziewczyny są łatwe (1988, Earth Girls Are Easy) jako Mac
- Wibracje (1988, Vibes) jako Nick Deezy
- The Tall Guy (1989) jako Dexter King
- Podwójna obsesja (1990, Sueno del mono loco, El) jako Dan Gillis
- Wrobieni (1990, Framed) jako Wiley
- Pan Frost (1990, Mister Frost) jako Pan Frost
- Przysługa, zegarek i bardzo duża ryba (1991, The Favour, the Watch and the Very Big Fish) jako Pianista
- Zastrzelić Elizabeth (1992, Shooting Elizabeth) jako Howard pigeon
- Podwójny kamuflaż (1992, Deep Cover) jako David Jason
- Ojcowie i synowie (1992, Fathers & Sons) jako Max
- Trąbka Clifforda Browna (1993, Lush Life) jako Al Gorky
- Park Jurajski (1993, Jurassic Park) jako dr Ian Malcolm (matematyk)
- Zagadka Powdera (1995, Powder) jako Donald Ripley
- Dziewięć miesięcy (1995, Nine Months) jako Sean Fletcher
- Kryjówka diabła (1995, Hideaway) jako Hatch Harrison
- Wielka biała pięść (1996, The Great White Hype) jako Mitchell Kane
- Mad Dog Time (1996) jako Mickey Holliday
- Dzień Niepodległości (1996, Independence Day) jako David Levinson
- Zaginiony Świat: Jurassic Park (1997, Jurassic Park: Lost World) jako Dr Ian Malcolm
- Cudotwórca (1998, Holy Man) jako Ricky Hayman
- Książę Egiptu (1998, The Prince of Egypt) jako Aaron
- Podwójne życie (2000, Auggie Rose) jako John C. Nolan
- Jeden z hollywoodzkiej dziesiątki (2000, One of the Hollywood Ten) jako Herbert Biberman
- When Dinosaurs Ruled: At the Ends of the Earth (2000) jako Narrator
- Łańcuch szczęścia (2000, Chain of Fools) jako Avnet
- Perfume (2001)
- Psy i koty (2001, Cats & Dogs) jako Profesor Brody
- Ucieczka od życia (2002, Igby Goes Down) jako D.H. Baines
- Crank Yankers (2002) jako Profesor Fermstein
- Legend of the Lost Tribe (2002) jako Biały Królik
- Projekt Jelcyn (2003, Spinning Boris) jako George Gorton
- Wojenne opowieści (2003, War Stories) jako Ben Dansmore
- Dallas (2003) jako Bob
- Podwodne życie ze Stevem Zissou (2004, The Life Aquatic with Steve Zissou) jako Alistair Hennessey
- Man of the Year (2006)
- Mini's First Time (2006)
- Fay Grim (2006)
- Raines (2006)
[edytuj] jako producent
- 2005: Untitled Jeff Goldblum Project
[edytuj] jako reżyser
- 1995: Little Surprises
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Jeff Goldblum w Internet Movie Database (IMDb) (en)
- Jeff Goldblum w NNDB (en)
- Jeff Goldblum w bazie filmweb.pl
