Dubbing
Z Wikipedii
Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. |
Dubbing – tworzenie ścieżki dialogowej filmu, serialu lub gry, polegające na zastąpieniu ścieżki oryginalnej lokalną wersją językową. Głosy podkładają często wyspecjalizowani aktorzy głosowi.
W Polsce dubbinguje się obecnie tylko niewielki odsetek produkcji trafiających do polskich kin czy telewizji. Przeważnie są to produkcje w zamyśle skierowane do dzieci, takie jak filmy animowane lub generowane komputerowo, czy seriale dla dzieci (niekoniecznie animowane, sporym powodzeniem cieszy się np. dubbing Rodziny Addamsów czy Jak dwie krople wody). Rzadziej dubbingowane są filmy animowane, niekoniecznie skierowane do najmłodszych. Rzadkością jest natomiast dubbingowanie zwykłego filmu lub serialu, w takich przeważnie usłyszeć można lektora. Jednymi z niewielu wyjątków są filmy The Ring lub 8 Mila i kilka innych, dla których stworzono pełną polską ścieżkę dialogową.
W innych krajach (np. Czechy, Francja, Hiszpania, Niemcy czy Włochy) dubbingowanych jest bardzo wiele filmów, trafiających na ich rynek. Wydania DVD zazwyczaj zawierają ścieżkę z dubbingiem, niezależnie od tego, jakiego rodzaju jest to film. Podobnie jest z filmami lub serialami przedstawianymi w telewizji. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom widzów, jeden aktor filmowy jest zazwyczaj powiązany z określonym aktorem głosowym, tak że przez całe lata obcojęzyczny aktor ma określony specyficzny głos w języku narodowym. Zazwyczaj jednak jeden aktor językowy "obsługuje" kilku aktorów.
W Polsce dubbing do niedawna był postrzegany przez środowisko filmowe niezbyt poważnie, uważano, że niczym wielkim jest stworzenie polskiej ścieżki dialogowej, tak samo dla aktora nie jest sztuką podłożenie głosu. Dopiero po sukcesie dubbingowanej wersji Shreka, w której w rolę Osła wcielił się Jerzy Stuhr, zaczęto odnosić się do dubbingu poważnie i postrzegać go jako sztukę filmową, stojącą na równi z grą aktorów czy reżyserią.[potrzebne źródło]
Z punktu widzenia tłumacza dubbing stanowi duże wyzwanie ze względu na konieczność doboru słów pod kątem liczby sylab a nawet układu ust aktora do głosek w wersji narodowej (tzw. kłapów). Z kolei aktor musi czytać tekst w rytmie nadawanym przez obraz na ekranie. W związku z tym powstała oddzielna "profesja" osoby pracującej nad tekstem dubbingowanym - dialogista. Na polskim rynku bardzo często tłumacz jest jednocześnie i autorem dialogów, lecz nie jest to regułą. Dialogista ma za zadanie dopasowanie sylabicznie i zgłoskowo tekstu danej postaci, a także wyróżnienie w tekście wszystkich zawieszeń, pauz, reakcji dźwiękowych, etc. w takiej formie, by aktor był w stanie zagrać daną rolę bez wcześniejszego zapoznawania się z tekstem i przećwiczenia go.
Wielu koneserów kina podchodzi jednak sceptycznie do tej formy lokalizacji obrazu filmowego, twierdząc, iż poprzez ten zabieg film staje się sztuczny i nie pozwala skupić się na grze aktorów. W przypadku części produkcji skierowanych do starszych odbiorców (np. Simpsonowie) decyzja o dubbingu jest już zawczasu przyjmowana bardzo chłodno, gdyż w Polsce stał się on już synonimem filmu dla dzieci.
W przypadku gier komputerowych sprawa ma się nieco inaczej. Obecnie na naszym rynku dubbinguje się je mniej więcej tak samo często, jak zostawia się jedynie lokalizację kinową. W przeciwieństwie również do filmów na decyzje o dubbingu nie wpływa ograniczenie wiekowe. Większość fanów jest jednak przeciwna innej lokalizacji niż kinowa, gdyż w powszechnym mniemaniu aktorzy podkładający głos w grach są sztuczni i monotonni, aczkolwiek zdarzają się wyjątki (np. The Longest Journey).[potrzebne źródło]
Do lat 80. w Polsce powszechne było dubbingowanie filmów. Mówiono wówczas na świecie o "polskiej szkole dubbingu", co świadczyło o jego wysokiej jakości. Stało się to za sprawą Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz, która była mistrzem dubbingu na skalę europejską. Wszystkie jej opracowania były perfekcyjnie wykonane, praktycznie bez żadnej skazy.[potrzebne źródło]
Pierwszym zdubbingowanym filmem w Polsce była Królewna Śnieżka. Było to w 1938 roku, głównej bohaterce głosu użyczyła Maria Modzelewska.
W przeszłości większość swoich pozycji dubbingowała nieistniejąca już stacja Wizja Jeden, a także Canal+. Obecnie wszystkie swoje pozycje dubbinguje tylko Jetix.
Spis treści |
[edytuj] Studia dubbingowe
Nazwa | Lokalizacja |
Studio Opracowań Filmów | Warszawa |
Studio Kobart | Warszawa |
Telewizyjne Studia Dźwięków Telewizja Polska Agencja Filmowa |
Warszawa |
Master Film | Warszawa |
Start International Polska | Warszawa |
Studio Sonica | Warszawa |
Studio Eurocom | Warszawa |
Sun Studio Polska | Warszawa |
Genetix Film Factory | Warszawa |
Studio Sonoria | Warszawa |
Studio SDT Film | Warszawa |
Studio Paanfilm | Warszawa |
Studio PRL | Warszawa |
Studio GMC | Warszawa |
Studio Lingua | Łódź |
Toya Sound Studios | Łódź |
Studio Voiceland | Wrocław |
Hagi Film i Video Hagi Cinema |
Wrocław |
IZ-Text | Katowice |
[edytuj] Ludzie polskiego dubbingu
[edytuj] Reżyserzy
- Agnieszka Matysiak
- Andrzej Bogusz
- Artur Kaczmarski
- Artur Tyszkiewicz
- Barbara Sołtysik
- Cezary Morawski
- Dariusz Dunowski
- Dobrosława Bałazy
- Dorota Kawęcka
- Elżbieta Jeżewska
- Ewa Kania
- Ewa Złotowska
- Ilona Kuśmierska
- Ireneusz Załóg
- Izabella Dziarska
- Jerzy Dominik
- Joanna Wizmur †
- Krzysztof Kołbasiuk †
- Maciej Szklarz
- Małgorzata Boratyńska
- Marek Robaczewski
- Maria Piotrowska †
- Miriam Aleksandrowicz
- Olga Sawicka
- Paweł Leśniak
- Paweł Łysak
- Seweryn Nowicki †
- Tomasz Grochoczyński
- Tomasz Marzecki
- Waldemar Modestowicz
- Zofia Dybowska-Aleksandrowicz †
[edytuj] Dialogiści
- Agnieszka Farkowska
- Agnieszka Zwolińska
- Aleksandra Dobrowolska
- Aleksandra Rojewska
- Aleksandra Szymańska
- Andrzej Wójcik
- Anna Celińska
- Anna Niedźwiecka-Medek
- Barbara Robaczewska
- Bartosz Wierzbięta
- Berenika Wyrobek
- Dariusz Dunowski
- Dariusz Paprocki
- Dorota Dziadkiewicz
- Dorota Filipek-Załęska
- Edyta Czepiel-Zadura
- Elwira Trzebiatowska
- Elżbieta Kowalska
- Elżbieta Łopatniukowa
- Ewa Mart
- Ewa Ziemska
- Grzegorz Drojewski
- Hanna Górecka
- Izabella Dziarska
- Izabella Korybut-Daszkiewicz
- Jacek Szatkowski
- Jan Jakub Wecsile
- Joanna Klimkiewicz
- Joanna Serafińska
- Jolanta Kamińska
- Katarzyna Chustecka
- Katarzyna Krzysztopik
- Katarzyna Precigs
- Katarzyna Wojsz
- Krystyna Skibińska-Subocz
- Magdalena Dwojak
- Maria Etienne
- Olga Latek
- Patryk Gołębiowski
- Piotr Kuś
- Piotr Radziwiłowicz
- Rafał Zawada
- Stanisława Dziedziczak
- Tomasz Robaczewski
- Włodzimierz Kozłowski
- Wojciech Szymański
[edytuj] Dźwiękowcy
- Sławomir Czwórnóg
- Paweł Fidala
- Jerzy Januszewski
- Jacek Kacperek
- Andrzej Kowal
- Maciej Kręciejewski †
- Hanna Makowska
- Jacek Osławski
- Krzysztof Podolski
- Małgorzata Gil
- Michał Skarżyński
- Agnieszka Stankowska
- Janusz Tokarzewski
- Jerzy Wierciński
[edytuj] Aktorzy
- Adam Bauman
- Agata Gawrońska-Bauman
- Agnieszka Kunikowska
- Aleksandra Rojewska
- Andrzej Arciszewski
- Andrzej Gawroński
- Andrzej Grabarczyk
- Anna Apostolakis
- Artur Kaczmarski
- Barbara Bursztynowicz
- Barbara Kałużna
- Beata Jankowska-Tzimas
- Beata Wyrąbkiewicz
- Cezary Julski †
- Cezary Kwieciński
- Cezary Pazura
- Cynthia Kaszyńska
- Dariusz Odija
- Edyta Jungowska
- Eugeniusz Robaczewski †
- Ewa Złotowska
- Grzegorz Drojewski
- Grzegorz Pawlak
- Iwona Rulewicz
- Ireneusz Załóg
- Izabella Bukowska
- Jacek Bończyk
- Jacek Czyż
- Jacek Jarosz
- Jacek Kopczyński
- Jacek Mikołajczak
- Jacek Wolszczak
- Jan Prochyra
- Jan Kociniak †
- January Brunov
- Janusz Bukowski †
- Janusz Wituch
- Jarosław Boberek
- Jarosław Domin
- Joanna Trzepiecińska
- Joanna Jabłczyńska
- Joanna Pach
- Joanna Wizmur †
- Jolanta Wilk
- Józef Mika
- Kajetan Lewandowski
- Krystyna Kozanecka
- Krzysztof Banaszyk
- Krzysztof Kołbasiuk †
- Krzysztof Królak
- Krzysztof Szczerbiński
- Krzysztof Tyniec
- Leszek Zduń
- Lucyna Malec
- Magdalena Krylik
- Małgorzata Gudejko-Masalska
- Małgorzata Puzio
- Marcin Troński
- Marek Obertyn †
- Mariusz Leszczyński
- Mieczysław Gajda
- Mieczysław Morański
- Mirosław Wieprzewski
- Olga Bończyk
- Paweł Sanakiewicz
- Piotr Fronczewski
- Piotr Zelt
- Ryszard Nawrocki
- Ryszard Olesiński
- Sławomir Pacek
- Teresa Lipowska
- Tomasz Bednarek
- Tomasz Błasiak
- Tomasz Grochoczyński
- Tomasz Marzecki
- Włodzimierz Bednarski
- Włodzimierz Nowakowski †
- Włodzimierz Press
- Wojciech Machnicki
- Wojciech Malajkat
- Wojciech Paszkowski
- Wojciech Szymański
- Wiesław Drzewicz †
- Zbigniew Konopka
- Zbigniew Suszyński
[edytuj] Przykładowe aktorskie seriale i filmy z dubbingiem
- High School Musical
- Karol. Człowiek, który został papieżem
- Terminal
- 8. Mila
- The Ring
- Żony ze Stepford
- Zapłata
- Wygraj randkę
- Casper
- Okruchy życia
- Okruchy dnia
- Szczęśliwy dzień
- Legenda telewizji
- Old School: Niezaliczona
- Przyjaciele
- Pokój z widokiem
- Para nie do Pary (Will&Grace)
- Niegrzeczni faceci
- Pcin Dolny
- Absolutnie fantastyczne
- Parker Lewis
- Koń, który mówi
- Elżbieta, królowa Anglii
- Ja, Klaudiusz
- Anatomia morderstwa
- Dwunastu gniewnych ludzi
- Saga rodu Forssyte'ów
- Mahabharata
- Pamiętnik księżniczki 2: Królewskie zaręczyny
- Jak dwie krople wody
- Rodzina Addamsów
- E.T.
- Wszystko o Ewie
- Złap mnie, jeśli potrafisz
- Winnetou
- Na wschód od Edenu
- Hook
- Wehikuł czasu