Jan Drzeżdżon
Z Wikipedii
Jan Drzeżdżon (csb: Jan Drzéżdżón) (ur. 16 maja 1937 w Domatowie, zm. 22 sierpnia 1992 w Gdańsku) - pisarz, tworzący w języku polskim i kaszubskim.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Urodził się w Domatowie, w powiecie puckim. W 1955 ukończył Liceum Pedagogiczne w Wejherowie, następnie pracował jako nauczyciel w szkołach podstawowych (m.in. w Domatowie, Łebczu i Żelistrzewie). Od 1960 do 1965 studiował polonistykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. W 1970 doktoryzował się (tematem pracy doktorskiej była literatura kaszubska w latach 1920 - 1939, praca ta została wydana w 1973 jako Piętno Smętka). W latach 1968 - 1976 pracował jako adiunkt w słupskiej WSP. Od 1976 wykładał literaturę na Uniwersytecie Gdańskim. W tym samym roku został członkiem ZLP. Zajmował się też edycją i redakcją utworów pisarzy kaszubskich (m.in. Alojzego Budzisza i Stanisława Okonia). Zasług Jana Drzeżdżona dla kaszubskiej literatury nie da się przecenić - to dzięki niemu ujrzało światło dzienne wiele pisanych w tym języku utworów. Zmarł w 1992 w Gdańsku po ciężkiej chorobie, pochowano go w Mechowie.
[edytuj] Twórczość
Jan Drzeżdżon debiutował literacko w 1965 artykułami traktującymi o piśmiennictwie kaszubskim. Od 1972 regularnie publikował w piśmie literackim Pomerania. W 1974 ukazał się jego debiutancki tomik poezji, pisany w języku kaszubskim (Sklaniané pôcorë). Prawdziwym żywiołem Drzeżdżona była jednak proza; stał się jednym z najważniejszych przedstawicieli proklamowanej przez Henryka Berezę rewolucji artystycznej. Po ukazaniu się w 1977 powieści Leśna Dąbrowa Bereza stwierdził m.in., że Jan Drzeżdżon jako autor tylko do roku 1977 włącznie opublikowanych utworów jest pisarzem wybitniejszym niż Llosa, Cortázar razem wzięci z Borgesem na przyczepkę i nigdy się z tej opinii nie wycofał. Pozycję Drzeżdżona ugruntowały następne powieści, w tym monumentalna trylogia Karamoro (1983). Polskojęzyczne pisarstwo Drzeżdżona uchodzi wśród krytyków literackich za zjawisko unikalne i trudne do gatunkowego zaklasyfikowania; wskazywano m.in. na wielką rolę wyobraźni narracyjnej i nawiązania do powieści gotyckiej. Osobnym rozdziałem w twórczości Drzeżdżona były jego książki dla dzieci, a zwłaszcza nietypowa baśń Kraina Patalonków i jej kontynuacje (Poszukiwania, Wśród ludzi).
[edytuj] Dzieła
[edytuj] Proza w języku polskim
- Upiory 1975
- Oczy diabła 1976
- Leśna Dąbrowa 1977
- Okrucieństwo czasu 1977
- Wieczność i miłość 1977
- Rozkosze miłości 1981
- Karamoro 1983
- Miasto automatów 1984
- Twarz Boga 1984
- Twarz lodowca 1986
- Złoty pałacyk 1990
- Czerwony Dwór 1992
- Szary człowiek 1993
- Michał Drzymała albo tragedia narodowa 2007
[edytuj] Proza w języku kaszubskim
[edytuj] Książki dla dzieci
[edytuj] Poezja
[edytuj] Inne
- Wędrówki Remusowe po Kaszubach 1971
- Piętno Smętka 1973
- Współczesna literatura kaszubska 1945-1980 1986
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Jan Drzeżdżon na stronach Rastko (w języku kaszubskim)
