Związek Literatów Polskich

Z Wikipedii

Związek Literatów Polskich (ZLP) – związek zrzeszający pisarzy i twórców literackich. Kontynuator tradycji Związku Zawodowego Literatów Polskich, założonego przez Stefana Żeromskiego. Powstał 12/14 maja 1920 w Warszawie ustanowiony podczas Zjazdu Literatów Polskich.

Podczas II wojny światowej oficjalnie nieaktywny. Reaktywowany w 1944. W 1949 zjazd w Szczecinie rozpoczął okres socrealizmu w literaturze polskiej i nadał nazwę "Związek Literatów Polskich".

Działalność ZLP została zlikwidowana w 1983 z powodów politycznych. Gdy pod koniec tego samego roku z inicjatywy władz partyjnych i państwowych powstał nowy związek pod tą samą nazwą, powstał rozłam w środowisku literackim, w wyniku którego po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1989 r. powstało Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Obydwie organizacje pisarskie mają siedzibę w Domu Literatury w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście 87/89.

[edytuj] Olsztyński Oddział

Olsztyńskiego oddział Związku Literatów Polskich utworzony został w lipcu 1955 roku, z inicjatywy Władysława Gębika.

Stanisław Ryszard Dobrowolski, delegat Zarządu Głównego, powiedział: "Chcielibyśmy, ażeby oddział olsztyński był nosicielem tradycji pisarzy ludowych, którzy w najcięższych warunkach szerzyli kult do mowy i kultury polskiej, ażeby był żywą kuźnią świadomości współczesnego Polaka. Powołując Oddział w Olsztynie chcemy dać wyraz uznania dla ludu tutejszego i tych jego reprezentantów, którzy w latach trudnych i ciężkich walczyli o wielką sprawę".

Decyzja ta została poprzedzona licznymi inicjatywami Władysław Gebika. Olsztyński pisarz wzorował się na wcześniejszych doświadczeniach ruchu polskiego na Śląsku (m.in. Józef Lompa, Karol Miarka, ks. Norbert Bończyk, Stanisław Ligon). W Olsztynie i okolicach (dawne Prusy Wschodnie) przed 1945 r. oraz w okresie powojennym żyli ludzie, traktujacy działalność literacką jako przedłużenie i uzupełnienie pracy społeczno-narodowej (m.in. Andrzej Samulowski, Michał Kajka, Maria Zientara-Malewska, Michał Lengowski, Fryderyk Leyk, Karol Małłek, Gustaw Leyding-Mielecki.

W chwili powstania olsztyński oddział ZLP liczył siedmiu członków: Maria Zientara-Malewska, Emilia Sukertowa-Biedrawina, Michał Lengowski (pierwszy prezes), Władysław Gębik (wiceprezes), Janusz Teodor Dybowski (sekretarz), Teofil Ruczyński (skarbnik), Alojzy Śliwa. Później dołaczyli: Klemens Oleksik, Władysław Ogrodziński, Tadeusz Stępowski, Henryk Panas, Leonard Turkowski, Edward Martuszewski, Karol Małłek, Jan Dopatka, Fryderyk Leyk i Gustaw Leyding-Mielecki.