Hydrosfera

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Adnotacja: kwiecień 2008.

Hydrosfera - jedna z geosfer, ogół wód na Ziemi- wody podziemne, powierzchniowe wraz z rzekami, jeziorami, lodowcami, morzami i oceanami, a także parą wodną w powietrzu.

Hydrosferę można podzielić na dwie części: oceanosferę i wody na lądach.

Jej zasoby wodne to około 1,4 mld km³. Na niektórych obszarach są powiększane poprzez dopływy wód juwenilnych. W większości hydrosferę tworzą wody słone, bo aż 97,5%. Słodka woda to 2,5%. 2/3 wody słodkiej skoncentrowane jest w lodowcach, trwałej pokrywie śnieżnej i wiecznej zmarzlinie w Antarktyce, Arktyce i w wysokich górach. Pozostała część wody słodkiej przypada na wody podziemne, jeziora, rzeki, bagna. Ważnym pojęciem jest duży obieg wody.

[edytuj] Obieg wody w przyrodzie

Ruch wody pomiędzy hydrosferą, atmosferą, litosferą i biosferą wywoływany jest głównie przez energię promieniowania słonecznego i siły grawitacji. Promieniowanie słoneczne powoduje nieustanne parowanie z powierzchni wód, gruntu i organizmów żywych. Natomiast siła grawitacji sprowadza wodę na powierzchnię Ziemi w postaci opadu atmosferycznego i powoduje jej wsiąkanie w grunt, a także spływ powierzchniowy i podziemny. Para wodna w atmosferze pochodzi z parowania mórz i oceanów, wód powierzchniowych na lądach, transpiracji i sublimacji, a także wybuchów wulkanów. Kondensacja pary wodnej powoduje powstawanie opadów deszczu, śniegu, gradu lub osadów atmosferycznych. Większość wód opadowych szybko wsiąka w grunt, bądź spływa po powierzchni lądu, zasilając oceany i zbiorniki wodne na lądach.

Transpiracja - odparowywanie wody za pośrednictwem ciała organizmów, jej parowanie z powierzchni organizmów roślinnych i zwierzęcych.

Sublimacja - przechodzenie materii wodnej z fazy stałej (śnieg) w fazę gazową (para wodna).

Pozostałe wody po osiągnięciu powierzchni gruntu, wyparowują lub zostają pobrane przez świat roślin, zwierząt i człowieka. Obieg wody w przyrodzie nazywany jest też cyklem hydrologicznym. Woda opadowa zostaje częściowo zatrzymana pod powierzchnią ziemi lub w postaci lodowców, co oznacza jej okresowe wyłączenie z obiegu. Zjawisko okresowego wstrzymania wody i nieuczestniczenia w jej obiegu nazywa się retencją. Zjawisko retencji jest to proces okresowego zatrzymywania się wody, obszarami retencyjnymi są bagna, jeziora, sztuczne zbiorniki, a także lasy, porośnięte doliny rzeczne, wody podziemne i lądolody. Ilość wody ulegającej retencji zależy od: klimatu, rzeźby terenu, przepuszczalności podłoża, szaty roślinnej. Przyjmuje się, że przeciętna ilość wody biorącej udział w rocznym obiegu nie ulega zmianie, a zestawienie przychodu (opady atmosferyczne)i rozchodu (parowanie i odpływ)wody jest stałe w ciągu roku na określonym obszarze i nazywane jest bilansem wodnym. W procesie corocznego obiegu wody w przyrodzie uczestniczy jej niewielka ilość, bo zaledwie 577 tys. km3. Stanowi to 0,04% zasobów wody na Ziemi. Większość, bo aż 87,5% (udziału) wody wyparowują oceany. Powraca do nich 79,4% wody, pozostałe 7,8% wyrównuje spływ powierzchniowy i podziemny z obszarów lądowych.