Biosfera
Z Wikipedii
Biosfera (zob. bio) - strefa kuli ziemskiej zamieszkana przez organizmy żywe, gdzie odbywają się procesy ekologiczne. Biosfera jest częścią zewnętrznej skorupy Ziemi, która obejmuje również powietrze, ląd i wodę. Z najobszerniejszego punktu widzenia geofizyki, biosfera jest światowym systemem ekologicznym i obejmuje wszystkie żyjące organizmy i ich powiązania ze sobą i z litosferą (skorupą ziemską), hydrosferą (wodą), i atmosferą (powietrzem). Do dzisiejszego dnia Ziemia jest jedyną znaną planetą na której znajduje się życie. Szacuje się że ziemska biosfera zaczęła się tworzyć (przez proces biogenezy) przynajmniej 3,5 miliardów lat temu. Biosfera obejmuje około: 4 km n.p.m. (atmosfera) 300m p.p.m. (hydrosfera) 40cm w głąb ziemi (litosfera)
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie i użycie pojęcia
Pojęcie biosfery zostało wprowadzone przez geologa Eduarda Suessa w roku 1875. Ekologiczne pojęcie biosfery pochodzi z lat 20. XX wieku i poprzedza wprowadzenie przez Arthura Tansleya w 1935 roku pojęcia ekosystemu. W nieco innym rozumieniu pojęcie biosfery wprowdził Wiernadskij (1926, 1929).
Biosfera rozumiana jest jako:
- suma wszystkich organizmów żywych, ich biomasa i przetrzeń, jaka zajmują,
- system ekologiczny, specyficznie rozumiany superorganizm z atmosferą, cyrkującymi wodami i procesami zachodzącymi w skorupie ziemskiej. W pewnym sensie organizmy żywe są "wytworem" tak rozumianej biosfery. Rozumienie pojęcia biosfery Wiernadskiego zbliżone jest do koncecji Gai Lovelocka oraz Lynn Margulis.
[edytuj] Biosfery 1, 2, 3
Kiedy następuje liczba po słowie biosfera, zwykle odznacza to szczególny system ekologiczny:
- Biosfera 1 - planeta Ziemia
- Biosfera 2 - laboratorium w Arizonie (Stany Zjednoczone) w którym mieści się 3,15 akrów (13 000 m²) zamkniętego systemu ekologicznego
- Biosfera 3 - też znana jako BIOS-3; próba tworzenia sztucznej biosfery przeprowadzona przez Rosjan w latach 1967-1968
