Biomasa
Z Wikipedii
Biomasa – masa materii zawarta w organizmach żywych. Biomasa podawana jest w odniesieniu do powierzchni (w przeliczeniu na metr lub kilometr kwadratowy) lub objętości (np. w środowisku wodnym - metr sześcienny). Wyróżnia się czasem fitomasę (biomasę roślin) oraz zoomasę (biomasę zwierząt), a także biomasę mikroorganizmów. Inny podział wyróżnia w ekosystemach biomasą producentów i biomasę konsumentów, które składają się na całkowitą biomasę biocenozy. Biomasa producentów tworzona jest w procesie fotosyntezy. Konsumenci i reducenci (destruenci) tworzą swoją biomasę kosztem biomasy producentów.
Biomasa wyrażana jest w postaci świeżej masy (organizmów żywych lub naturalna masa organizmów żywych) oraz suchej masy (masa organizmów żywych po wysuszeniu lub odparowaniu wody). Biomasa wyrażana jest w jednostkach wagowych (np. gram lub kilogram) a także w przeliczeniu na węgiel organiczny lub w jednostkach energii (kaloria, dżul).
Pomiar biomasy pozwala obliczyć produkcję biologiczną (zob. produktywność) poszczególnych jednostek organizacji biologicznej: osobnika, populacji, biocenozy, ekosystemu, biomu czy całej biosfery. Według niektórych szacunków całkowita biomasa biosfery wynosi ok. 18 400 000 ton suchej masy, z czego około 99% stanowi fitomasa lądów. [1]Wyliczenia te nie uwzględniają biomasy bakterii zasiedlających skorupę ziemską.
Zobacz też: produktywność biologiczna, produkcja pierwotna i produkcja wtórna, współczynnik P/B, materia organiczna
Spis treści |
[edytuj] Biomasa jako źródło energii
Poprzez fotosyntezę energia słoneczna jest akumulowana w biomasie, początkowo organizmów roślinnych, później w łańcuchu pokarmowym także zwierzęcych. Energię zawartą w biomasie można wykorzystać dla celów człowieka. Podlega ona przetwarzaniu na inne formy energii poprzez spalanie biomasy lub spalanie produktów jej rozkładu. W wyniku spalania uzyskuje się ciepło, która może być przetworzona na inne rodzaje energii np. energię elektryczną.
Do celów energetycznych wykorzystuje się najczęściej:
- drewno o niskiej jakości technologicznej oraz odpadowe
- odchody zwierząt
- osady ściekowe
- słomę, makuchy i inne odpady produkcji rolniczej
- wodorosty uprawiane specjalnie w celach energetycznych
- odpady organiczne np. wysłodki buraczane, łodygi kukurydzy, trawy, lucerny
- oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce.
W Polsce na potrzeby produkcji biomasy można uprawiać rośliny szybko rosnące:
- wierzba wiciowa (Salix viminalis)
- ślazowiec pensylwański lub inaczej malwa pensylwańska (Sida hermaphrodita)
- topinambur czyli słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus)
- róża wielokwiatowa znana też jako róża bezkolcowa (Rosa multiflora)
- rdest sachaliński (Polygonum sachalinense)
- trawy wieloletnie, jak np.:
- miskant:
- miskant olbrzymi czyli trawa słoniowa (Miscanthus sinensis gigantea)
- miskant cukrowy (Miscanthus sacchariflorus)
- spartina preriowa (Spartina pectinata)
- palczatka Gerarda (Andropogon gerardi)
- proso rózgowe (Panicum virgatum).
- miskant:
Spalanie biomasy jest uważane za korzystniejsze dla środowiska niż spalanie paliw kopalnych, gdyż zawartość szkodliwych pierwiastków (przede wszystkim siarki) w biomasie jest niższa, a powstający się w procesie spalania dwutlenek węgla wytworzony został w nieodległej przeszłości z dwutlenku węgla zawartego w biosferze. Natomiast dwutlenek wprowadzony do środowiska przy spalaniu paliw kopalnych jest dodatkowym dwutlenkiem węgla wnoszonym do atmosfery, zwiększającym globalne ocieplenie. Wadą biomasy stosowanej do spalania jest wydzielanie się szkodliwych substancji podczas spalania białek i tłuszczy.
Oprócz bezpośredniego spalania wysuszonej biomasy, energię pochodzącą z biomasy uzyskuje się również poprzez:
- zgazowanie - gaz generatorowy (głównie wodór i tlenek węgla) powstały ze zgazowania biomasy w zamkniętych reaktorach (tzw. gazogeneratorach) - jest on spalany w kotle lub bezpośrednio napędza turbinę gazową bądź silnik spalinowy, może być też surowcem do syntezy Fischera-Tropscha.
- fermentację tlenową[potrzebne źródło] biomasy, w wyniku której otrzymuje się metanol, etanol i inne, które to związki mogą być następnie przetworzone na inne formy energii bądź służyć jako paliwo.
- fermentację beztlenową - jej wynikiem jest otrzymanie biogazu.
- estryfikację - biodiesel.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Łabno G., 2006. „Ekologia – Słownik encyklopedyczny”. Wyd. Europa, Wrocław.
- „Słownik hydrobiologiczny – terminy, pojęcia, interpretacje” Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
- Hłuszyk H., Stankiewicz A., Szkolny słownik – Ekologia”. WSiP, Warszawa 1996.
Przypisy
- ↑ Łabno G., 2006. „Ekologia – Słownik encyklopedyczny”. Wyd. Europa, Wrocław.
