HMS Kelvin

Z Wikipedii

HMS Kelvin (F37)
Historia
Położenie stępki	5 października 1937
Wodowanie	19 stycznia 1939
Oddanie do służby	27 listopada 1939
Wycofanie ze służby	6 kwietnia 1949
Status okrętu	złomowany
Stocznia	Fairfield w Govan
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1760 t pełna: 2330 t
Długość	108,6 m
Szerokość	10,8 m
Zanurzenie	3,9 m
Napęd	2 turbiny parowe o mocy łącznej 40 000 KM, 2 kotły parowe Admiralicji, 2 śruby
Prędkość	36 w
Zasięg	5500 mil morskich przy 15 w
Załoga	218
Uzbrojenie	6 x 120 mm (3xII), 4 x 40 mm plot (1xIV), 8 wkm plot (2xIV), 10 wt (2xV), bg, 2 mbg (stan na 1939 - szczegóły poniżej)

HMS Kelvin – brytyjski niszczyciel z okresu II wojny światowej, należący do typu K (J/K/N), w służbie Royal Navy w latach 1939-1949. Nosił znak taktyczny F37. Podobnie jak inne okręy tego typu, służył głównie na Morzu Śródziemnym. Był jednym z dwóch niszczycieli typu K, które przetrwały wojnę.

Spis treści 1 Budowa 2 Służba 2.1 Morze Północne 1939-1940 2.2 Morze Śródziemne 1940 3 Morze Północne 1940-1941 3.1 Morze Śródziemne 1941-1942 3.2 Służba od 1944 4 Dane techniczne 4.1 Uzbrojenie 5 Przypisy 6 Źródła

[edytuj] Budowa

Stępkę pod budowę okrętu położono 5 października 1937 w stoczni Fairfield Shipbuilding & Engineering Company w Govan w Szkocji, kadłub wodowano 19 stycznia 1939. Okręt wszedł do służby w Royal Navy 27 listopada 1939. W tej samej stoczni budowano też równocześnie niszczyciel HMS "Juno" identycznego typu J.

[edytuj] Służba

[edytuj] Morze Północne 1939-1940

"Kelvin" wszedł do służby wkrótce po wybuchu II wojny światowej i po szkoleniu 10 stycznia 1940 wszedł w skład 9. Dywizjonu 5. Flotylli Niszczycieli, dowodzonej przez kmdra Louisa Mountbattena, grupującej okręty typu K. Flotylla ta wchodziła w skład Floty Metropolii (Home Fleet), bazując początkowo głównie w Scapa Flow. 16 stycznia 1940 "Kelvin" miał kolizję z niszczycielem "Kimberley", po czym był naprawiany w Clyde do 2 lutego 1940. Przez pierwsze miesiące razem z niszczycielami flotylli przeważnie patrolował i eskortował konwoje na Morzu Północnym, kilkakrotnie też atakował bezskutecznie okręty podwodne. W marcu 1940 ponownie miał naprawiane poszycie.

Tuż przed niemieckim atakiem na Norwegię, 8 kwietnia "Kelvin" patrolował w rejonie Stavanger z krążownikami HMS "Arethusa" i "Galatea", niszczycielami "Afridi", "Gurkha", "Sikh", "Mohawk", "Zulu", "Cossack", "Kashmir" i polskimi OORP "Grom", "Błyskawica" i "Burza", lecz bez kontaktu z nieprzyjacielem. Wraz z "Burzą" atakował domniemany okręt podwodny, który okazał się prawdopodobnie wrakiem. 9 kwietnia siły te dołączyły na Morzu Północnym do sił głównych adm. Forbesa, lecz o godz. 4 rano tego dnia "Kelvin" miał kolizję z niszczycielem "Kashmir", uszkadzając sobie dziób. Remont trwał do 25 maja 1940^[1].

Po remoncie, "Kipling" powrócił do zadań eskortowych i patrolowania w północych rejonach Wielkiej Brytanii, a także eskortowania głównych sił Home Fleet. 31 sierpnia 1940 "Kelvin" pod flagą komandora Mountbattena wraz z HMS "Jupiter", "Jackal" i "Vortigern" osłaniał niszczyciele 20. Flotylli w akcji minowania wód holenderskich na północny zachód od Texel, podczas której utracono na niemieckich minach niszczyciele "Esk" i "Ivanhoe". 1 września "Kelvin" dobił torpedą ciężko uszkodzony "Ivanhoe", następnie brał udział w holowaniu uszkodzonego HMS "Express".^[2]

Od początku października został przydzielony do Dowództwa Zachodnich Podejść. W nocy 11–12 października 1940 wziął udział w operacji Medium, ostrzeliwując port w Cherbourgu z pancernikiem HMS Revenge i niszczycielami 5. Flotylli (HMS "Javelin", "Jaguar", "Jupiter", "Kashmir", "Kipling").^[3] W nocy 17-18 października wraz z niszczycielami 5. Flotylli HMS "Jackal", "Jupiter", "Kashmir", "Kipling i krążownikami HMS "Newcastle" i "Emerald" wziął udział w potyczce z niemieckimi niszczycielami "Hans Lody", "Karl Galster" i "Friedrich Ihn" na dużej odległości, bez strat po obu stronach.^[4]

[edytuj] Morze Śródziemne 1940

23 listopada 1940 "Kelvin" wraz z HMS "Jaguar" został przebazowany do Gibraltaru i czasowo przydzielony do 8 Flotylli Niszczycieli. Działał następnie aktywnie na Morzu Śródziemnym, osłaniając działania sił głównych floty, w tym liczne konwoje na Maltę. Pod koniec listopada brał udział w operacji Collar dowozu zaopatrzenia na Maltę, w składzie Zespołu H, eskortując m.in. lotniskowiec "Ark Royal".

[edytuj] Morze Północne 1940-1941

W grudniu 1940 "Kelvin" powrócił na wody Metropolii. W marcu 1941 osłaniał kilkakrotnie operacje stawiania min.

[edytuj] Morze Śródziemne 1941-1942

W kwietniu 1941 "Kelvin" został przeniesiony z 5. Flotyllą oraz krążownikiem HMS "Dido" i stawiaczem min HMS "Abdiel" do Floty Śródziemnomorskiej i 28 kwietnia dotarł na Maltę, w osłonie operacji Dunlop dostarczenia samolotów na Maltę z Gibraltaru. Na Malcie został włączony do Zespołu K (Force K) dowodzonego przez Louisa Mountbattena, działającego przeciwko żegludze pomiędzy Włochami a Afryką (w jego skład wchodziły wówczas niszczyciele HMS "Kelly", "Kelvin", "Kipling", "Kashmir", "Jackal", "Jersey" i krążownik "Gloucester"). Po pierwszej akcji zespołu, między 2 a 9 maja "Kelvin" z częścią niszczycieli został zablokowany w porcie La Valetta na skutek zatonięcia w wejściu do portu niszczyciela "Jersey" i zaminowania wód. 9 maja niszczyciele wzięły udział w osłonie płynącego na Maltę konwoju operacji Tiger i 10 maja 1941 "Kelvin" wraz z "Jackal", "Kashmir", "Kipling" i "Kelly" bombardował Benghazi, po czym okręty były atakowane nieskutecznie przez samoloty niemieckie.^[5]

Od 21 maja 1941 "Kelvin" z zespołem K uczestniczył w bitwie o Kretę, przydzielony do zespołu A-1, głównie patrolując i osłaniając siły, bez kontaktu z wrogiem. W nocy 28/29 maja wraz z HMAS "Napier", "Nizam" i HMS "Kandahar" ewakuował 608 żołnierzy ze Sfakii do Aleksandrii (jako Zespół C). 30 maja podczas kolejnego rejsu został uszkodzony bliskim wybuchem niemieckiej bomby lotniczej niedaleko Aleksandrii, po czym był remontowany w Bombaju od czerwca do grudnia 1941^[6]. Po remoncie wszedł w skład 7. Flotylli Niszczycieli, wracając w styczniu 1942 do Aleksandrii.

W styczniu 1942 brał udział w operacjach konwojowych MF-3 i MF-4 na Maltę, w lutym MF-5. 22 marca 1942 brał udział w drugiej bitwie w zatoce Syrta, w osłonie konwoju na Maltę MW-10, nie dopuszczając przeważających włoskich sił do konwoju.

16 kwietnia 1942 wraz z "Kipling" wziął udział w operacji Lighter, wysadzając na Koufonisi koło Kretu desant 11. Batalionu Royal Marines w celu zniszczenia radiostacji. 12-16 czerwca 1942 brał udział w osłonie konwoju Vigorous z Aleksandrii.

13 sierpnia 1942 wraz z krążownikami HMS "Arethusa" i "Cleopatra" i niszczycielami "Javelin", "Sikh" i "Zulu" bombardował Rodos ((operacja dywersyjna konwoju WS.21P).^[7]

Wszedł następnie w skład Zespołu K (Force K), działającego z Malty. 2 grudnia 1942 wziął udział w składzie Zespołu K, wraz z niszczycielami "Jervis", "Janus" i "Javelin" w potyczce, w której zatopiono włoski torpedowiec "Lupo" koło wysp Karkanna i dobito uszkodzony przez lotnictwo parowiec "Veloce" (5451 BRT).

W składzie Zespołu K "Kelvin" 8/9 stycznia 1943 zatopił wraz z niszczycielem "Nubian" 3 szkunery, 16 stycznia wraz z "Javelin" i "Nubian" zatopił transportowiec "D'Annunzio" (4537 BRT) koło Lampedusy, a 20 stycznia wraz z "Javelin" zatopił pod Trypolisem kilka małych włoskich statków i pomocniczych trałowców. W nocy 22/23 stycznia z krążownikami "Cleopatra" i "Euryalus" oraz niszczycielami "Jervis", "Nubian" i "Javelin" ostrzeliwał drogi odwrotu włoskich jednostek pancernych pod Zuara.^[8]

Do uzupełnienia 1943

[edytuj] Służba od 1944

Przeniesiony z powrotem na wody Wielkiej Brytanii, brał udział we wsparciu lądowania w Normandii w czerwcu 1944, na odcinku Sword.

Przeniesiony ponownie na Morze Śródziemne, brał udział w operacjach na wodach Dodekanezu, m.in. bombardował Tilos w listopadzie 1944.

Został wycofany w 1949 i sprzedany na złom.

Dowódcy:

• 27 listopada 1939 - 23 czerwca 1940: Lt Cdr (kmdr ppor) J.L. Machin
• 23 czerwca 1940 - ?: Cdr J.H. Allison

[edytuj] Dane techniczne

[edytuj] Uzbrojenie

Uwaga - dane dotyczące uzbrojenia odnoszą się ogólnie do okrętów typu K, daty zmian w przypadku konkretnego okrętu są orientacyjne.

• • 6 dział 120 mm QF Mk XII na podwójnych podstawach CP Mk XIX, osłoniętych maskami (3xII)
  • długość lufy: L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 15.520 m, kąt podniesienia +40°, masa pocisku 22,7 kg
• 1 działo plot 102 mm QF Mk V na podstawie HA Mk III (między 1940/41 a 1942/43 zamiast aparatu torpedowego)
  • długość lufy: L/45, kąt podniesienia +80°, masa pocisku 14,06 kg
• 4 automatyczne armaty przeciwlotnicze 40 mm Vickers Mk VIII ("pom-pom") poczwórnie sprzężone na podstawie Mk VII (1xIV)
• 2-10 automatycznych działek plot 20 mm Oerlikon 20 mm (od 1941, ilość stopniowo wzrastała, 2xI do 6xI, później 4xII i 2xI))
• 8 wkm plot 12,7 mm Vickers Mk III (2xIV) (do 1941)
• 10 wyrzutni torpedowych 533 mm w dwóch aparatach torpedowych PR Mk II (2xV), 10 torped Mk IX (pomiędzy 1940/41 a 1942/43 - 5 wyrzutni)
• 1 zrzutnia na 6 bomb i 2 miotacze bomb głębinowych (20-45 bomb głębinowych)

Wyposażenie

• hydrolokator
• system kierowania ogniem artylerii: dalocelownik (DCT) i główny dalmierz (na nadbudówce dziobowej)
• radar dozoru ogólnego Typ 286 (od 1941, na głównym maszcie), później Typ 291
• radar kierowania ogniem plot Typ 285 (od 1941, na stanowisku dalmierza)
• radar dozoru nawodnego Typ 271 (w II połowie wojny, na śródokręciu)
• radar dozoru nawodnego Typ 293 (pod koniec wojny na maszcie głównym)

[edytuj] Przypisy

1. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4004-13APR02.htm
2. ↑ [1]
3. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4010-23OCT01.htm
4. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4010-23OCT02.htm
5. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4105-32MAY01.htm
6. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4105-32MAY02.htm
7. ↑ http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/42-08.htm
8. ↑ http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/43-01.htm

[edytuj] Źródła

• NAVAL-HISTORY.NET