Giorgio de Chirico
Z Wikipedii
Giorgio de Chirico | |
Giorgio de Chirico w 1936 roku |
|
Urodzony | 10 czerwca 1888 Volos, Grecja |
Zmarł | 20 listopada 1978 Rzym, Włochy |
Giorgio de Chirico (ur. 10 czerwca 1888 w Volos - zm. 20 listopada 1978 w Rzymie) - włoski malarz, najbardziej znany jako twórca malarstwa metafizycznego (pittura metafisica). Uznawany za prekursora surrealizmu.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
[edytuj] Młodość
Urodził się w Grecji jako pierwszy syn włoskich rodziców. Matka pochodziła z Genui a ojciec, inżynier kolejnictwa z Palermo. W wieku lat 12 Giorgio rozpoczął naukę na Politechnice Ateńskiej a wieczorami uczęszczał na lekcje rysunku. W roku 1905 po śmierci ojca rodzina De Chirico powróciła do Włoch. W 1906 Giorgio przeniósł się do Monachium i rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych. Tam zainteresowały go prace Arnolda Boecklina i Maxa Klingera oraz dzieła Fryderyka Nietzchego i Arthura Schopenhauera.
[edytuj] Włochy 1909-1911
Latem 1909 roku wyjechał na sześć miesięcy do Mediolanu gdzie zapoznał się z rodzącym się właśnie futuryzmem, a następnie do Florencji gdzie pod wpływem ‘objawienia’ na Piazza Santa Croce powstał pierwszy obraz z serii metafizycznych placów, Enigma jesiennego popołudnia. O objawieniu i dziele, które pod jego wpływem powstało sam De Chirico pisał: „Ta chwila jest dla mnie enigmą, ponieważ jest niewytłumaczalna. I chciałbym nazwać dzieło, które z niej powstało enigmą”. Okres spędzony we Włoszech ‘dostarczył nowych katalitycznych doświadczeń’. Duże wrażenie zrobił na De Chirico kilkudniowy pobyt w Turynie w drodze do Paryża. Poruszyły go ‘metafizyczne’ place i arkady oraz ekscentryczna Mole Antonelliana.
[edytuj] Paryż 1911-1915
W 1911 Giorgio dostał wezwanie do odbycia służby wojskowej, razem z matką uciekli do Francji. W Paryżu zamieszkali z bratem Giorgio, Andreą de Chirico (znanym jako Andrea Savinio), również malarzem. Tam na cotygodniowych spotkaniach u poety Guillaume'a Apollinaira poznał wpływowe postaci świata sztuki jak Constantin Brancusi, Andre Derain, Pablo Picasso, Amadeo Modigliani. Wystawił kilka dzieł na Salon d’Automne w 1912 i 1913 i także na Salon de Independants w 1913 i 1914. Udało mu się także sprzedać pierwsze dzieło, Czerwoną wieże. Jako pierwszy napisał o nim pochlebnie Guillaume Apollinaire i również za jego sprawą De Chirico poznał mecenasa Paula Guillaume, z którym podpisał kontrakt.
[edytuj] Wojna
Będąc w Paryżu ignorował wezwania do odbycia służby wojskowej we Włoszech i uznany został za dezertera. Wkrótce po wybuchu I wojny światowej ponownie dostał powołanie i skorzystał z amnestii obiecującej uniknięcie kary wcześniejszym dezerterom. De Chirico uznany został za niezdolnego do walki i trafił do szpitala w Ferrarze. Tam poznał Carlo Carre, który zafascynowany stylem De Chirico również zaczął malować w stylu metafizycznym. Kilka lat później Carra nie informując o tym przyjaciela zorganizował swoją solową wystawę proklamując się twórcą pittura metafisica. To był koniec ich przyjaźni. Zdarzenie to utwierdziło De Chirico w przekonaniu, że jest on zdany tylko na siebie.
[edytuj] 1918-1978
Po wojnie przeniósł się na kilka lat do Rzymu. Szybko zyskał sławę w Europie. W 1924 ożenił się z rosyjską baleriną Raissą Guriewicz. W roku 1928 odbyła się jego pierwsza wystawa w Nowym Jorku, a wkrótce także w Londynie. W roku 1930 ożenił się po raz drugi, z Rosjanką Isabellą Pakszwer, z którą pozostał do końca życia. Po 1944 na stałe osiedlili się w Rzymie. Zmarł w Rzymie w 1978 roku, parę miesięcy po 90 urodzinach.
[edytuj] Twórczość
De Chirico stworzył koncepcję malarstwa metafizycznego. Inspiracje czerpał zarówno z mitologii, dzieł filozoficznych jak i własnych doświadczeń. Zarówno miejsce urodzenia jak i profesja ojca silnie zaważyły na późniejszej twórczości De Chirico. De Chirico uważał, że nie przez przypadek urodził się w Volos, w mieście, z którego wyprawę po złote runo rozpoczęli Argonauci. Mimo to bardziej niż z Jazonem identyfikował się z Odyseuszem. Na obrazach z najważniejszego okresu 1909-1918 panuje niepokojąca, złowroga atmosfera melancholii, samotności i tajemnicy. Na autoportrecie z 1911 roku napisał Et quid amabo nisi quod aenigma est? (Co ukocham, jeśli nie tajemnicę?). Na obrazach widać enigmatyczne place z ogromnymi, samotnymi budynkami, pokazane z irracjonalnej perspektywy, wszechobecne arkady, złowieszcze, wydłużone, nie mające nic wspólnego z prawami fizyki cienie, fontanny, nawiązujące do dzieł Nietzschego, tajemnicze posągi i manekiny interpretowane czasem jako symbolizujące zmarłego ojca oraz pociąg, symbol podróży, w jaką wyruszył De Chirico jako artysta. Po roku 1918 De Chirico zmienił styl, stał się malarzem klasycznym. Uważał się ze spadkobiercę Tycjana. Zmiana stylu ściągnęła na niego krytykę tych, których wcześniej zafascynowała nowatorskość pittura metafisica. Na słynnej solowej wystawie w Galerie Lénce Rosenberg w 1926 Andre Breton nazwał nową sztukę De Chirico zdegenerowaną a samego artystę zagubionym geniuszem. De Chirico odciął się od surrealizmu oraz modernizmu i przez blisko sześćdziesiąt lat malował obrazy w manierze klasycznej oraz, jak eufemistycznie zwykło nazywać się kopiowanie przez De Chirico własnych dzieł, ‘późniejsze wersje’ motywów z lat świetności. Pociągało to za sobą pytania o ocenę autentyczności, datowanie oraz wartość jego dzieł.
[edytuj] Wpływ
Twórczość De Chirico miała ogromny wpływ na surrealistów. Jego pracami fascynowali się między innymi Salvador Dali, Max Ernst, Rene Magritte, Yves Tangu, George Grosz. Szczególnie słynny jest przypadek Yves Tanguy, który jadać tramwajem zobaczył prace De Chirico w jednej z galerii, wyskoczył z jadącego pojazdu, aby przyjrzeć się obrazowi i wtedy postanowił, że zostanie malarzem. Mimo iż nigdy wcześniej nie miał w ręku pędzla.
[edytuj] Ciekawostki
Na paryskim Salonie Jesiennym w roku 1912 podał Florencję jako miejsce urodzenie. Mogło to być spowodowane względami politycznymi, ale równie prawdopodobne jest, że De Chirico uważał, że we Florencji narodził się ponownie jako artysta.
Wiele prac naukowych w publikacjach medycznych poświęcono analizie dzieł pisanych jak i obrazów De Chirico w celu zdiagnozowania chorób jakie trapiły mistrza. Naukowcy doszli do wniosku, że charakterystyczny styl de Chirico wiązał się z częstymi, silnymi atakami migreny.
Obraz Tajemnica i melancholia ulicy znajduje się na okładce płyty Ultima Thule zespołu Armia.
Obraz Ślepy mędrzec znajduje się na okładce płyty Misterioso muzyka jazzowego Theloniousa Monka
[edytuj] Wybrane dzieła
- The Anxious Journey [Le voyage émouvant]. 1913
- The Nostalgia of the Infinite [La nostalgie de l'infini]. (1912–13?; data na obrazie 1911)
- Gare Montparnasse (The Melancholy of Departure) [La mélancolie du départ]. 1914
- The Song of Love [Le chant d'amour]. (1914)
- The Enigma of a Day [L'énigme d'une journée]. 1914
- The Serenity of the Scholar [La sérénité du savant]. 1914
- The Evil Genius of a King [Le mauvais génie d'un roi]. (1914-15)
- The Double Dream of Spring [Le double rêve du printemps]. 1915
- Playthings of the Prince [Les jouets du prince]. 1915
- The Duo [Les mannequins de la Tour Rose]. 1915
- The Seer [Le Vaticinateur]. 1915
- The Amusements of a Young Girl [Les projets de la jeune fille]. (1916?)
- The Faithful Servitor [Le fidèle serviteur]. (1916 or 17)
- Great Metaphysical Interior [Interno metafisico (con sanatorio)]. 1917
[edytuj] Bibliografia
- Magdalena Holzhey, De Chirico, Taschen (2006) ISBN 978-3-8228-4152-5
- Ingo F. Walther, Art of the 20th Century, Taschen (2004) ISBN978-3-8228-4089-4
- Willard Bohn, Apollinaire and de Chirico: The Making of the Mannequins w Comparative Literature, nr 2. (Wiosna, 1975), str. 153-165
- Marianne W. Martin, Reflections on De Chirico and Arte Metafisica w The Art Bulletin, nr 2. (Czerwiec, 1978), str. 342-353
- Matthew Gale, The Uncertainty of the Painter: De Chirico in 1913 w The Burlington Magazine, nr 1021., Special issue on Twentieth-Century Art (Kwiecień, 1988), str. 268-276