Czernin (województwo zachodniopomorskie)

Z Wikipedii


Czernin
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	kołobrzeski
Gmina	Dygowo
Położenie	54° 08' 16'' N 15° 40' 21'' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	320
Strefa numeracyjna (do 2005)	94
Kod pocztowy	78-112 (Dygowo)
Tablice rejestracyjne	ZKL
Położenie na mapie Polski Czernin

Czernin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Dygowo.

Wieś zamieszkuje około 320 mieszkańców. Jest to typowa wieś rolnicza. We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa im. Orła Białego i zabytkowy kościół.

[edytuj] Historia

Czernin został założony w średniowieczu jako wieś owalnicowa. Centralną część wsi zajmował plac z kościołem, cmentarzem i stawem. Wokół niego, zwłaszcza po północnej stronie drogi zgrupowane były najstarsze zagrody. Wybudowania w południowej części wsi zostały wzniesione w XIX w., podobnie jak przy drodze do Dygowa i Stramnicy. Obecnie wieś przekształcona jest w wielodrożnicę z czytelnym układem owalnicowym.

Zabytki:

chałupy ryglowane z I poł. i II poł. XIX w.

Kościół filialny p.w. Wniebowzięcia NMP, gotyk, XIV-XVw, częściowo rozbudowany w XVII-XIX w., wyposażenie kościoła stanowią cenne zabytki ruchome

Pierwsza świątynia w Czerninie została wzniesiona przed rokiem 1281. W roku tym, istniejący już kościół został konsekrowany przez biskupa kamieńskiego Hermanna von Gleichena. Uposażeniem świątyni były cztery łany ziemi oraz karczma w Czerninie, a także sześć korców zboża z Miechęcina, należącego do parafii w Dygowie. Parafia obejmowała miejscowości: Pustary, Stramnicę, Dębogard oraz Stojkowo. Patronat nad kościołem sprawowała kołobrzeska kapituła. Zachowało się imię proboszcza parafii i kościoła w Czerninie w 1289 roku – był nim kanonik kapituły kołobrzeskiej Dietrich. W 1307 roku proboszczem parafii był Johann Leutin, który wraz ze swoim bratem, Dietrichem, posiadał własną warzelnię soli w pobliżu kościoła pw. św. Mikołaja w Kołobrzegu.

Przyjmuje się, że w zachowanej architektonicznej bryle świątynia została wzniesiona w XV wieku, w wieku XVII została poważnie rozbudowana, a w XIX wieku oraz w 1927 roku odrestaurowana.
Dziś kościół w Czerninie jest skromną budowlą salową murowaną z kamienia i cegły, z nawą założoną na rzucie prostokąta bez wyodrębnionego prezbiterium, oraz dobudowaną nieco później, bo ok. roku 1520 masywną wieżą od zachodu.
Przeprowadzone niedawno badania architektoniczne wydobyły spod grubej warstwy cementowego tynku najstarszą, wschodnią część kościoła. Według pierwotnej koncepcji miała to być dość potężnych rozmiarów świątynia trójnawowa, z wyodrębnionym prezbiterium. W pierwszej, najstarszej fazie budowy, zrealizowano prezbiterium z zakrystią. Trójnawowy korpus albo został całkowicie zniszczony w XV w., albo też – co bardziej prawdopodobne – nigdy nie został według pierwotnej koncepcji zrealizowany. Zamierzone prezbiterium zostało zatem przebudowane i włączone w plan obecnej nawy, stanowiąc jej większą część.
Badania przeprowadzane w latach 1998 – 1999 przyniosły odsłonięcie oporów tarczowych sklepień dawnej zakrystii na ścianie północnej nawy, odkryto także zarys fundamentów zakrystii. W ścianie wschodniej nawy znaleziono dwa otwory okienne z oryginalnymi gotyckimi kratami, natomiast w ścianach północnej i południowej nawy 2 gotyckie portale. Dokonane odkrycia czynią kościół w Czerninie jedną z najbardziej interesujących gotyckich świątyń Pomorza.
Zachowany zabytkowy wystrój wnętrza stanowią: barokowy ołtarz, datowany na XVIII wiek, z płaskorzeźbą Ostatniej Wieczerzy oraz ambona (XVII wiek). L. Boettger przeprowadzający inwentaryzację w 1890 r. za godne odnotowania uznał trzy ośmioramienne korony mosiężne, dwie drewniane figury: NMP z Dzieciątkiem i św. Katarzyny z kołem oraz trzy średniowieczne dzwony.

Pierwotne wezwanie kościoła nie jest znane. Do 1945 r. kościół w Czerninie pełnił funkcję świątyni parafialnej. Po 1945 r. utracił swoją dawną rangę i stał się filią parafii w Dygowie. Został poświęcony 10 marca 1946 roku jako kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Zobacz też: Czernin, Czernina, Czernina Dolna, Czernina Górna