Chryzotyl
Z Wikipedii
Chryzotyl (azbest serpentynowy, azbest biały) - minerał z grupy krzemianów, zaliczany do grupy serpentynów (włóknistych). Pospolity i szeroko rozpowszechniony. Pod względem chemicznym jest to uwodniony krzemian magnezu. Zawiera ok. 40% krzemionki, tlenek magnezu i domieszki żelaza, glinu i innych metali.
Nazwa pochodzi od gr. khrysos = złoto oraz tillai = strzępki, kłaczki; tilos = włókno, nić. Nawiązuje do barwy i sposobu wykształcenia minerału.
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: Mg6[(OH) 8/Si4O10] - zasadowy krzemian magnezu
- Układ krystalograficzny: jednoskośny
- Twardość: 2,5
- Gęstość: 2,45 –2,55
- Rysa: biała, jasnoszara
- Barwa: biała, szara, szarozielona, żółtobrunatna,
- Przełam: nierówny, drzazgowaty
- Połysk: jedwabisty, niekiedy tłusty
- Łupliwość: brak
Giętki, sprężysty, przeświecający, nieprzezroczysty. Czasami wykazuje podzielność na długie, cienkie, włókna.
[edytuj] Występowanie
Powstaje w wyniku hydrotermalnych przeobrażeń (w temperaturze poniżej 350 0C) skał magmowych : dunitów, perydotytów.
Jest głównym składnikiem serpentynitów. Najczęściej tworzy się wskutek przeobrażenia oliwinów, piroksenów, amfiboli, niekiedy: biotytu, chlorytu.
Stanowi 93% azbestu wytwarzanego i stosowanego w przemyśle. Miejsca występowania:
Kanada – Quebec, USA –Kalifornia, Vermont, Arizona, Rosja – Ural, Zimbabwe, RPA – Transval, Wielka Brytania – Kornwalia, Austria, Słowacja, Czechy.
W Polsce: Na Dolnym Śląsku – okolice G. Ślęży k.Sobótki, G. Złote – Złoty Stok, G. Sowie.
[edytuj] Zastosowanie:
Do niedawna był stosowany jako:
- dodatek do pokryć dachowych (eternit) oraz
- tworzyw typu PCV.
- był stosowany jako materiał izolacyjny, izolator termiczny i elektryczny.
- w przemyśle papierniczym,
- jako ogniotrwały surowiec tkacki.
Po odkryciu, że może być przyczyną chorób nowotworowych i pylicy płuc jego zastosowanie uległo ograniczeniu.
