Biotyt
Z Wikipedii
Biotyt - minerał z gromady krzemianów, należący do grupy mik (łyszczyków).
Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka Jeana Baptiste’a Biota.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: K(Mg,Fe,Mn)3(OH,F)2AlSi3O10 – zasadowy glinokrzemian potasu, magnezu, żelaza i manganu.
- Układ krystalograficzny - jednoskośny
- Twardość w skali Mohsa - 2,5 do 3
- Łupliwość – doskonała, jednokierunkowa
- Rysa - biała
- Przełam – nierówny, blaszkowy
- Gęstość - 2,7 do 3,1 g/cm³
- Barwa - brązowa, czarna; wietrzejąc uzyskuje barwę złocistą (kocie złoto)
- Połysk - szklisty, perłowy
Tworzy kryształy tabliczkowe i krótkosłupowe (heksagonalne). Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, blaszkowych i łuskowych. Jest minerałem giętkim, łamliwym, sprężystym. Zawiera domieszki: tytanu, sodu, litu, baru, strontu, cezu, manganu (manganofyllit).
Bywa zasobny w
- magnez (meroksen);
- a niekiedy w żelazo (lepidomelan, syderofyllit).
- Często zawiera wrostki cyrkonu, a także rutylu.
- Wykazuje silny pleochroizm o barwach : zielonej, brunatnej i czerwonawej.
- Jest bardzo pospolity, szczególnie szeroko rozpowszechniony.
[edytuj] Występowanie
Biotyt jest najbardziej pospolitym minerałem wśród łyszczyków, posiadającym duże znaczenie skałotwórcze. Podobnie jak muskowit występuje głównie w granitach i granodiorytach, ale również tonalitach; znany jest również z ciemnych skał żyłowych i wulkanicznych. Biotyt powszechnie występuje w niektórych skałach metamorficznych, takich jak łupki łyszczykowe (mikowe) czy gnejsy. W budowie skał osadowych odgrywa znacznie mniejszą rolę niż muskowit, ponieważ charakteryzuje się mniejszą odpornością na wietrzenie chemiczne. Obecność biotytu w glebach zaznacza się jedynie tam, gdzie procesy wietrzenia zachodzą bardzo powoli. Przyjmuje tam postać wydłużonych, blaszkowatych ziarn.
Miejsca występowania: Kanada – Ontario, USA – Kalifornia, Kolorado,; Brazylia , Rosja – Góry Ilmeńskie; Indie, Norwegia, Szwecja.
W Polsce – na Dolnym Śląsku, w Tatrach, na Suwalszczyźnie.
[edytuj] Zastosowanie:
- Bywa stosowany jako materiał izolacyjny (przy produkcji kondensatorów),
- po zmieleniu jako posypka papowa.
- Ma znaczenie naukowe (jako wskaźnik tworzenia się skał).
- Jest minerałem interesującym kolekcjonerów.
Bardzo duże kryształy znaleziono w Indiach – do 64 ton, Rosji – około 70m² oraz Norwegii. Gigantyczne okazy spotykano w Kanadzie, Brazylii i na Grenlandii.