Budowla centralna
Z Wikipedii
Centralna budowla, oktogon - budowla wzniesiona zgodnie z zasadami układu centralnego, czyli na planie posiadającym dwie krzyżujące się osie symetrii i o wnętrzu i bryle ukształtowanych względem osi obrotowej.
Najprostsze rozwiązania tego typu to zbudowane na planie koła cylindryczne budowle w kształcie walca, budowle na planie kwadratu lub wieloboku (najczęściej ośmioboku - tzw. oktogony). Znane są także bardziej skomplikowane rozwiązania wzniesione na planie prostokąta, owalu, elipsy, trójkąta, krzyża greckiego z apsydami lub bez nich oraz budowle na planie czterolistnym (tetrakonchos) i trójlistnym (układ treflowy). W tych ostatnich rozwiązaniach nad częścią środkową stawiano kopułę lub sklepienie wieloboczne o wysokości dominującej nad resztą obiektu.
Budowle tego typu znane były w starożytności, np. w rzymskiej architekturze sakralnej, w średniowieczu w Europie, Bizancjum i na Bliskim Wschodzie - rotundy, mauzolea, baptysteria.
Zobacz też