Bruceloza
Z Wikipedii
Bruceloza (łac. Brucellosis lub Abortus epizooticus) - jest to przewlekła, zakaźna i zaraźliwa bakteryjna choroba różnych gatunków zwierząt domowych i dzikich jak również człowieka. Choroba ta u człowieka znana jest również pod nazwami: gorączka maltańska, choroba Banga, gorączka falująca, gorączka kozia, gorączka skalna, gorączka gibraltarska, gorączka Rio-grande.
Spis treści
|
[edytuj] Etiologia
Chorobę wywołują bakterie z rodzaju Brucella. Są to gramujemne pałeczki, nieposiadające rzęsek, ani otoczek, niewytwarzające zarodników, bakterie tlenowe.
[edytuj] Bruceloza bydła
Brucelozę u bydła wywołuje Brucella abortus - pałeczka ronienia bydła. U bydła jest to przewlekła choroba zakaźna o przebiegu enzootycznym, cechująca się występowaniem ronień w zaawansowanej ciąży.
[edytuj] Źródła zakażenia i patogeneza
Głównym źródłem zakażenia są zwierzęta chore, które przy poronieniu lub podczas porodu wydalają na zewnątrz bakterie z płodem, wodami płodowymi i błonami płodowymi. Dochodzi do zakażenia wody, ściółki, paszy. Innym równie poważnym źródłem zakażenia może być mleko zakażonych zwierząt.
[edytuj] Objawy
Okres inkubacji wynosi od 14 dni do pół roku.
[edytuj] Zmiany anatomopatologiczne
Przy ronieniach wody płodowe są mętne o brunatnoczekoladowej barwie. Błony płodowe pokryte wybroczynami, zgrubiałe. Kosmki wykazują ogniska martwicowe. Ogniska martwicowe występują także w macicy. U buhajów jądra powiększone z ogniskami martwiczymi i rozrostem łącznotkankowym.
[edytuj] Rozpoznawanie
Brucelozę rozpoznajemy na podstawie:
[edytuj] Wywiad epizootiologiczny
[edytuj] Badania laboratoryjne
Odgrywają największą rolę przy rozpoznawaniu brucelozy.
[edytuj] Badania bakteriologiczne
Do badań wykorzystuje się: poronione płody, mleko, nasienie, wycinki łożyska. Płód do badania przesyłany jest w całości odpowiednio zabezpieczony przed możliwością zakażenia środowiska.
[edytuj] Badania serologiczne
krew na surowicę
[edytuj] Badania biologiczne
Wykonuje się na zwierzętach laboratoryjnych. Świnki morskie są bardzo wrażliwe na zakażenie szczepami Brucella.
[edytuj] Rozpoznanie różnicowe
Należy wykluczyć następujące schorzenia: leptospirozę, listeriozę, aspergilozę, rzęsistkowicę, epizootyczne ronienie bydła.
[edytuj] Leczenie
Leczenie sztuk chorych na brucelozę jest zabronione.
[edytuj] Zapobieganie i zwalczanie
Niedopuszczalne jest szczepienie przeciwko brucelozie (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi).
[edytuj] Bruceloza świń
Chorobę wywołuje szczep Brucella suis. Świnie mogą zakażać się szczepem Brucella abortus, lecz brak jest objawów chorobowych.
[edytuj] Źródła zakażenia i patogeneza
Jak u bydła.
[edytuj] Objawy
Występują ronienia w czasie całego okresu ciąży. Porody martwych lub źle rozwiniętych prosiąt. Następstwem ronień jest bezpłodność. U knurów występuje zapalenie jąder.
[edytuj] Rozpoznawanie
Zasady rozpoznawania podobne jak w brucelozie bydła.
[edytuj] Rozpoznanie różnicowe
Należy wykluczyć : chorobę Aujeszkyego, leptospirozę, salmonellozę, listeriozę, rzęsistnicę.
[edytuj] Zapobieganie i zwalczanie
Należy wybić wszystkie zwierzęta z dodatnim odczynem serologicznym, odkazić chlewy, wybiegi. Mięso zwierząt poddanych ubojowi z konieczności jest warunkowo zdatne do spożycia. Zwierzęta importowane są badane i poddawane kwarantannie na 21 dni. Według aktualnie obowiązujących przepisów, tuszę i narządy wewnętrzne zwierząt chorych na brucelozę uznaje się za niezdatne do spożycia.
[edytuj] Bruceloza owiec
Brucelozę u owiec powoduje najczęściej Brucella melitensis, rzadziej Brucella abortus.
[edytuj] Leczenie
Leczenie sztuk chorych na brucelozę jest zabronione.
[edytuj] Zapobieganie i zwalczanie
Bruceloza owiec w Polsce jest chorobą zwalczaną z urzędu. Zwierzęta chore są likwidowane, pomieszczenia odkażane. Szczegółowe zasady postępowania w wypadku stwierdzenia choroby są regulowane rozporządzeniami Ministerstwa Rolnictwa.
[edytuj] Bruceloza koni
[edytuj] Bruceloza psów
Najczęściej chorują psy trzymane w gospodarstwach w których występuje bruceloza zwierząt gospodarskich. Zarażenie następuje w efekcie zjadania odpadów poporodowych lub poprzez picie mleka zwierząt chorych na brucelozę. U samców występuje zapalenie jąder i najądrzy. Suki ronią.
[edytuj] Bruceloza zajęcy
[edytuj] Rozpoznawanie
Charakterystyczne zmiany anatomopatologiczne widoczne podczas sekcji pozwalają na łatwe rozpoznanie. Można również prowadzić badania bakteriologiczne, serologiczne.
[edytuj] Bruceloza człowieka - zoonoza
Bruceloza | |
ICD-10: |
A23
|
A23.0 Bruceloza wywołana pałeczką maltańską [Br.melitensis] |
|
A23.1 Bruceloza wywołana pałeczką ronienia krów [Br.abortus var.bovis] | |
A23.2 Bruceloza wywołana pałeczką ronienia świń [Br.abortus var.suis] | |
A23.3 Bruceloza wywołana pałeczką psią [Br.canis] | |
A23.4 {{{X.4}}} | |
A23.5 {{{X.5}}} | |
A23.6 {{{X.6}}} | |
A23.7 {{{X.7}}} | |
A23.8 {{{X.8}}} | |
A23.9 Bruceloza, nie określona |
Dla człowieka chorobotwórcze są Brucella melitensis, Brucella suis, Brucella abortus i Brucella canis. Objawy choroby u człowieka to: osłabienie, bóle mięśniowe, gorączka (rzadko falista). Dodatkowo mogą wystąpić: bóle głowy, bóle stawów, dolegliwości sercowe, zaburzenia psychiczne, utrata słuchu, bóle jąder, wysypki skórne. Najbardziej narażonymi na zachorowanie są lekarze weterynarii, technicy weterynarii, oborowi i dojarze, owczarze, rzeźnicy i mleczarze.
[edytuj] Rozpoznanie
Rozpoznanie stawia się w oparciu o wywiad epidemiologiczny i badanie serologiczne:
- odczyn aglutynacji Wrighta
- odczyn wiązania dopełniacza
- odczyn skórno-alergiczny Burneta
[edytuj] Leczenie
Antybiotyki skuteczne wobec bakterii Brucella to tetracykliny, ryfampicyna oraz aminoglikozydy: streptomycyna i gentamycyna. Leczenie musi trwać kilka tygodni, ponieważ bakterię namnażają się wewnątrzkomórkowo.
Sprawdzonym sposobem leczenia dla dorosłych jest podawanie domięśniowo 1 g streptomycyny przez 3 tygodnie oraz jednoczesne przyjmowanie doksycykliny doustnie w dawce 100 mg 2 razy dziennie przez 6 tygodni.
[edytuj] Powikłania
- zapalenie wsierdzia
- zapalenie szpiku kostnego
- zapalenie opon mózgowych i mózgu
- ropień śledziony
- zapalenie jąder
[edytuj] Historia
U człowieka ta choroba była już znana przed naszą erą.
[edytuj] Bibliografia
- Janowski H. i inni Choroby bydła : Państwowe wydawnictwo rolnicze i leśne 1983, 480-489 ISBN 83-09-00650-0
- Cąkała S. i inni Choroby owiec : Państwowe wydawnictwo rolnicze i leśne 1981, 272-274 ISBN 83-09-00473-7
- Beer J. i in. Choroby zakaźne zwierząt domowych 1980, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, tom II, 239-273, ISBN 83-09-00332-3
- Gerd Herold: Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy. Warszawa: PZWL, 2006. ISBN 8320033802.