2 Dywizja Piechoty Legionów

Z Wikipedii

2 Dywizja Piechoty
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	21 lutego 1919
Rozformowanie	29 września 1939
Nazwa wyróżniająca	Legionów
Patron	Marsz. Józef Piłsudski
Dowódcy
Pierwszy	gen. ppor. Bolesław Roja
Ostatni	płk dypl. Antoni Staich
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Podporządkowanie	w wojnie obronnej 1939 w składzie Armii Łódź
Rodzaj wojsk	Piechota
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska Lądowe

2 (Kielecka) Dywizja Piechoty Legionów im. Józefa Piłsudskiego (2 DP Leg.) - wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego okresu II RP.

Spis treści 1 2 Dywizja Piechoty Legionów w latach 1919-1939 2 2 DP Leg. w wojnie obronnej 1939 r. 3 Skład dywizji podczas kampanii 1939 4 2 Dywizja Piechoty Legionów AK "Pogoń" 5 Dowódcy 2 Dywizji Piechoty Legionów: 6 Dowódcy Piechoty Dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów: 7 Bibliografia

[edytuj] 2 Dywizja Piechoty Legionów w latach 1919-1939

Dywizję sformowano 21 lutego 1919 w Jabłonnie - Zegrzu. Początkowo występowała w składzie trzech pułków. Po zmianie koncepcji organizacyjnej całości piechoty Wojska Polskiego uzupełniono ją czwartym pułkiem.

• 2 Pułk Piechoty Legionów
• 3 Pułk Piechoty Legionów
• 4 Pułk Piechoty Legionów
• 24 Pułk Piechoty

W okresie II RP dowództwo 2 DP Leg. i jej pododdziały stacjonowały w Sandomierzu, Jarosławiu i Kielcach.

[edytuj] 2 DP Leg. w wojnie obronnej 1939 r.

W pierwszych dniach wojny 2 Dywizja Piechoty Legionów pod dowództwem płk. dypl. Edwarda Dojana-Surówki znajdowała się w odwodzie Armii "Łódź" gen. Juliusza Rómmla.

1 września wyładowała się w rejonie Łaska i skoncentrowała oddziały pod Zelowem. 2 września 2 Pułk Piechoty Legionów został skierowany do Bełchatowa. Był on pierwszą jednostką dywizji, która weszła do walki. Pułk walczył od 2 września przez trzy dni - razem z 7 batalionem ckm, batalionem marszowym 146 pp i oddziałem zwiadu z 2 DPLeg. - w walkach obronnych pod Borową Górą z niemiecką 4 DPanc. Pozostała część dywizji stała ciągle w odwodzie.

Od 4 września 4 pp Leg. bronił głównej pozycji obronnej pod Strońskiem nad Wartą i Zapolicami na skrzydle 10 DP, a 3 pp Leg. walczył pod lasem Murzynek i miejscowością Wygiełzów.

5 września dywizja kontratakowała niemiecką 17 DP, próbując odeprzeć ją za Wartę. 2 pp Leg., broniący Borowej Góry, pod wieczór wycofał się, a wkrótce cała dywizja dostała rozkaz odwrotu.

W walkach odwrotowych większa część oddziałów dywizji stoczyła 7 września ciężki bój pod Konstantynowem. Podczas przejścia przez Łódź, płk. Bronisław Laliczyński ze swoim 4 pp Leg. uratował z okrążenia 30 pp, który został odcięty przez Niemców w lasach w rejonie Łagiewnik.

8 września dywizja walczyła na południe od Głowna na pozycji nad rzeką Mrogą, gdzie nastąpiło ponowne połączenie dywizji z 2 pp Leg. W nocy z 8 na 9 września po ataku dywersantów niemieckich na sztab dywizji, dowódca 2 DPLeg. płk dypl. Edward Dojan-Surówka doznał załamania nerwowego. Wraz z szefem sztabu dywizji ppłk dypl. Pęczkowskim i mjr. Prokopem wsiadł do samochodu i odjechał. 9 września dowództwo dywizji objął płk dypl. Antoni Staich. Wycofująca się dywizja dostała rozkaz do obrony nad Rawką.

10 września na rozkaz nowego dowódcy Armii "Łódź", gen. Wiktora Thommée, 2 DPLeg. wraz z 28 DP i 30 DP miała przebijać się w kierunku na Warszawę. Po początkowych sukcesach w ciężkich walkach o Brwinów, Mszczonów i Błonie, a następnie Ołtarzew i Ożarów , dywizje zostały powstrzymane przez siły niemieckich XI i XVI Korpusów Pancernych. Walki 2 DPLeg. pod Ołtarzewem-Ożarowem, a szczególnie 2 pp Leg., opóźnił przemarsz sił niemieckich, które zdążały spod Warszawy w kierunku działań nad Bzurą. Niemcy pozostawili pod Warszawą tylko część swoich sił, co zmniejszyło ich aktywność w obleganiu stolicy.

W rezultacie 13 września zmieniono kierunek odwrotu na Modlin. Resztki dywizji jeszcze tego samego dnia w składzie zgrupowania gen. W. Thommée dotarły do Modlina, gdzie od 14 września broniły twierdzy na odcinku obronnym wokół Zakroczymia do jej kapitulacji 29 września.

[edytuj] Skład dywizji podczas kampanii 1939

• Dowództwo 2 Dywizji Piechoty Legionów
  • dowódca dywizji
    • płk dypl. Edward Dojan-Surówka (do 8 września)
    • płk dypl. Antoni Wiktor Staich (od 8 września)
  • szef sztabu
    • ppłk dypl. Mieczysław Pęczkowski (do 8 września)
    • kpt. dypl. Zygmunt Szydłowski (od 8 września)
  • dowódca piechoty dywizyjnej – płk dypl. Antoni Wiktor Staich
  • dowódca artylerii dywizji – płk dypl. Henryk Romiszowski
  • dowódca saperów – mjr Franciszek Kostek
  • dowódca łączności – mjr Stefan Prokop
  • kwatermistrz – kpt. dypl. Jan Ferdynand Ender

• Oddziały i pododdziały dywizji oraz ich dowódcy
  • 2 Pułk Piechoty Legionów – płk Ludwik Czyżewski
  • 3 Pułk Piechoty Legionów – ppłk dypl. Jan Zygmunt Emil Berek
  • 4 Pułk Piechoty Legionów – ppłk Bronisław Laliczyński
  • 2 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów – ppłk Mieczysław Dunin-Horkawicz
  • 2 Dywizjon Artylerii Ciężkiej – mjr Tadeusz Stanisław Jełowicki
  • 2 Bateria Motorowa Artylerii Przeciwlotniczej – por. Alfred Adam Słociński
  • 2 Batalion Saperów – mjr Franciszek Kostek
  • 2 Kompania Telefoniczna – por. Walerian Sadowski
  • szwadron kawalerii dywizyjnej – mjr Stanisław Nakoniecznikow-Klukowski
  • 101 Samodzielna Kompania Karabinów Maszynowych i Broni Towarzyszącej – ppor. rez. Jan Stefan Gruszka
  • 101 Kompania Kolarzy – ppor. Wacław Jan Bejczek
  • Kompania Sztabowa – kpt. Kazimierz Korzeniowski
• Służby

[edytuj] 2 Dywizja Piechoty Legionów AK "Pogoń"

Wielka jednostka partyzancka Armii Krajowej

W wyniku akcji odtwarzania przedwojennych jednostek wojskowych powstała w 1944 r. 2. Dywizja Piechoty Legionów AK "Pogoń" w składzie 2, 3 i 4 pp Leg. pod dowództwem ppłk. Antoniego Żółkiewskiego ps. "Lin" (Okręg Radom-Kielce AK).

[edytuj] Dowódcy 2 Dywizji Piechoty Legionów:

• gen. ppor. Bolesław Roja II-VIII.1919
• gen. Henryk Minkiewicz VIII.1919-VIII.1920
• płk Michał Żymierski VIII.1920-1921
• gen. bryg. Aleksander Narbut-Łuczyński 1921-1930
• gen. bryg. Juliusz Zulauf V.1930-IV.1938
• płk dypl. Edward Dojan-Surówka IV.1938-IX.1939
• płk dypl. Antoni Wiktor Staich od 8.IX.1939

[edytuj] Dowódcy Piechoty Dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów:

• płk piech. Brunon Olbrycht IV.1927-1930
• płk dypl. Stefan Rowecki
• płk dypl. Antoni Wiktor Staich do 8.IX.1939

[edytuj] Bibliografia

• Tadeusz Jaruga: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 : organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1975.