1 Drezdeński Korpus Pancerny

Z Wikipedii

1 Drezdeński Korpus Pancerny (1 KPanc) - pancerny związek taktyczny okresu II wojny światowej.

Formowany w okresie od lipca do września 1944 r. w Berdyczowie, a następnie w rejonie Chełma jako 1 Polski Korpus Czołgów. Od 10 października 1944 r. podlegał Naczelnemu Dowództwu WP. 19 marca 1945 r. został czasowo podporządkowany dowódcy 2 armii WP, a 3 czerwca 1945 r. powrócił do dyspozycji Naczelnego Dowództwa WP.

Szkolenie bojowe podstawowe realizowano w rejonach formowania od lipca do września 1944 r. pod Berdyczowem, a od września 1944 r. do lutego 1945 r. w okolicach Chełma.

Zaprzysiężenia dokonano w Chełmie 26 października 1944 r. Sztandar ufundowany przez społeczeństwo Śląska wręczono w Gliwicach 12 sierpnia 1945 r.

Spis treści 1 Dowódcy 2 Skład 1 DKPanc 3 Działania bojowe korpusu 3.1 Operacja łużycka 3.2 Operacja praska 4 Okres powojenny 5 Rozformowanie 6 Bibliografia 7 Zobacz też

[edytuj] Dowódcy

• płk Jan Rupasow p.o. (26.07—4.08 1944 r.),
• płk Siergiej Fomińskij p.o. (4.08—26.09 1944 r.),
• gen. bryg. Józef Kimbar (26.09.1944 r. do końca wojny).

[edytuj] Skład 1 DKPanc

Dowództwo i sztab

• 1 Brygada Piechoty Zmotoryzowanej
• 2 Sudecka Brygada Pancerna
• 3 Drezdeńska Brygada Pancerna
• 4 Drezdeńska Brygada Pancerna

[edytuj] Działania bojowe korpusu

[edytuj] Operacja łużycka

Na mocy rozkazu Sztabu Głównego WP nr 0840 z 9 sierpnia 1944 r. korpus przewieziono transportami kolejowymi z rejonu Berdyczowa pod Żytomierzem w okolice Chełma, gdzie jednostki otrzymały sprzęt i rozpoczęły szkolenie bojowe. 9 lutego 1945 r. korpus został podporządkowany 1 Frontowi Białoruskiemu i ześrodkował się w rejonie Krzyża na Pomorzu, a 19 marca przeszedł do dyspozycji dowódcy 2 armii WP,. W dniach 7—10 kwietnia przegrupowano go na północny zachód od Bolesławca.

16 kwietnia 1 KPanc został przeprawiony przez Nysę po mostach i jako grupa szybka 2 armii WP, wprowadzony w wyłom dokonany przez 8 DP i 9 DP. Od 17 do 18 kwietnia uczestniczył w forsowaniu Kanału Neugraben, rz. Schwarzer Schöps i Szprewy oraz walczył o Niesky, Buchwalde, Klix, Diehsa, Weisenberg i in. W związku z uderzeniem niemieckich sił pancernych z południa 1 KPanc zawrócił spod Budziszyna i wykonał kontratak w rejonie Niesky. Od 20 do 22 kwietnia 1 KPanc kontynuował natarcie na zachód. osiągając m. Radeberg i Hermsdorf na północny wschód od Drezna. Wskutek głębokiego włamania się Niemców w ugrupowanie 2 armii WP korpus zawrócił z przedpola Drezna i forsownym marszem przeszedł do rejonu na północ od Budziszyna, gdzie zaryglował zachodni bok włamania.

Od 22 do 29 kwietnia 1 KPanc we współdziałaniu z innymi jednostkami 2 armii WP, i oddziałami radzieckimi stoczył uciążliwe i krwawe walki obronne w rejonie na północ od Budziszyna. W wyniku tych walk niemieckie włamanie zlikwidowano. Zamiar dowódcy Grupy Armii "Środek" feldmarszałka Schörnera, aby pancernym zgrupowaniem przedrzeć się z rejonu Sudetów na pomoc Berlinowi, został udaremniony.

Jednostki 1 KPanc wraz z wojskami 2 armii WP przeszły do obrony frontem na południe.

[edytuj] Operacja praska

Od 4 maja 1 KPanc w składzie wojsk 2 armii WP uczestniczył w operacji praskiej. Jednostki korpusu, walcząc w trudnym terenie Sudetów, zdobyły wiele miejscowości i w pościgu za nieprzyjacielem wkroczyły na terytorium Czechosłowacji. Po zakończeniu działań bojowych 1 KPanc został ze środkowany w rejonie Görlitz. W dniach 20—21 maja wrócił do kraju, przechodząc do rejonu Kalisza, a następnie na Śląsk.

W okresie 17 kwietnia –10 maja 1945 r. 1 KPanc zniszczył 178 czołgów i dział pancernych, 123 transportery, 279 dział i moździerzy, około 9000 żołnierzy nieprzyjaciela i wziął 3900 jeńców. Straty własne wyniosły około 444 poległych, 980 rannych, 143 czołgi i działa samobieżne.

Na mocy rozkazu Naczelnego Dowódcy WP nr 168 z 4 sierpnia 1945 r. korpus został odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III kl. i otrzymał miano "Drezdeńskiego". W myśl dekretu Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 4 kwietnia 1945 r. został odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru.

[edytuj] Okres powojenny

Po zakończeniu działań bojowych został w końcu maja ześrodkowany w rejonie Ostrów Wielkopolski - Kalisz, a 3 czerwca 1945 r. przeszedł do odwodu Naczelnego Dowództwa WP.

W związku z zaostrzeniem sytuacji na granicy polsko - czechosłowackiej 10 czerwca 1945 r. korpus został przegrupowany nad granicę w rejon Racibórz - Cieszyn. Po zluzowaniu na początku lipca przez jednostki 2 Dywizji Piechoty rozpoczął służbę garnizonową na Górnym Śląsku. Sztab rozmieszczono w Gliwicach.

[edytuj] Rozformowanie

5 października 1945 roku rozformowano dowództwo korpusu i część oddziałów. Pozostałe przekazano następującym okręgom wojskowym: Śląskiemu — 3 BPanc, 25 i 27 pas, 2 bmot; Pomorskiemu — 24 pas; Poznańskiemu — 2 BPanc; Krakowskiemu — 4 BPanc; Łódzkiemu — 1 BPZmot. Do dyspozycji szefa Departamentu Artylerii WP przekazano 1 dar.

Na podstawie rozkazu NDWP nr 033/org. z 19 marca 1946 r. została rozformowana 1 BPZmot, a 2, 3 i 4 BPanc przeformowano na 2, 6 i 8pcz.

[edytuj] Bibliografia

• Janusz Ledwoch, I Korpus Pancerny 1944-1945, ISBN 83-7219-120-4.

[edytuj] Zobacz też

• 2 Armia WP