Veneçuèla

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

República Bolivariana de Venezuela

Devisa nacionala: cap
Lenga oficiala	castelhan
Capitala	Caracas (1 975 787 abitants)
President	Hugo Chávez Frías
Superfícia	916 445 km²
Populacion Densitat	28 199 822 (2008) 30,2 ab./km²
Independéncia - Jorn	(d'Espanha) 5 de julhet de 1811
Moneda	Bolívar
Ora	UTC-4:30
Imne nacional	Gloria al Bravo Pueblo
ISO-3166 (Internet)	.ve
Còde telefonic	+58

Veneçuèla (reg. Veneçuela) (en espanhòl Venezuela) es un estat d'America del Sud, al nòrd. Confronta la mar Cariba, Guyana, Brasil e Colómbia.

Sa capitala es Caracas.

Lo gentilici es veneçolan -a.

Somari 1 Istòria 1.1 Politica 1.2 Geografia 1.3 Economia 1.4 Cultura 1.5 Ligams extèrnes

[Modificar] Istòria

En Veneçuèla, en 1522 se fondava un dels primièrs emplaçaments espanhòls al America del Sud (lo primièr n'èra Sant Gat-marti, en çò qu'es uèi Colómbia), e la màger part del territòri fasiá partida del virregnat de Nòva Granada. Parts del qu'es ara l'èst de Veneçuèla venguèron la Nòva Andalosia. Après de divèrses suslhèuaments fracassats, lo país va s'emancipar d'Espanha çò 1811 jol lideratge de lo sieu filh mai famós, Simón Bolívar. Veneçuèla faguèt partida de la Republica de la Grand Colómbia amassa amb Colómbia, lo Panamà e lo Eqüator fins a 1830, quand l'estat veneçolà se'n separèt e venguèt una republica sobirana.

Per la màger part del sègle XIX e del sègle XX l'istòria veneçolana se caracterizèt per l'inestabilitat politica, de luchas politicas e de govèrns dictatorials. Après la mòrt de Juan Vicente Gómez e la casuda dels govèrns autoritaris, las luchas democraticas obliguèron a l'armada a se retirar de la participacion dirècta en la politica nacionala çò 1958. A comptar d'alavetz, Veneçuèla a agut una tradicion de govèrn democratic, mas, pas sens de conflictes.

En 1992 lo tinent militar Hugo Chávez dirigiguèt un còp d'estat per remoure al president democratic, elegit dos còps, Carlos Andrés Pérez. Lo còp fracassèt, e Chávez e los conspiradors foguèron encarcerats per traïson. D'autra banda, lo president Pérez foguèt acusat e declarat colpable de corrupcion. Chávez se convertiguèt en un personatge fòrça popular per la classa bassa per resistir a un president corrupte. Foguèt liberat en 1994 pel successor de Pérez, Rafael Caldera.

Chávez ganhèt las eleccions presidencialas de 1998 amb 56% dels vòts coma candidat d'un nòu partit politic, lo Movement Cinquen Republica (Movimiento V Republica en espanhòl). Va promòure la creacion d'una nòva constitucion, aprovada per referendum en 1999. Chávez foguèt re-elegit en 2000 jos detla nòva constitucion amb 59% dels vòts. Las reformas economicas e de politicas qu'a realizat son estats fòrtament criticadas per la classa mejana e la classa nauta. Decembre de 2001 se realizèron de caumas generalisadas del sector petrolièr e empresarial. Après un brèu còp d'estat 2002 l'entrepreneire Pedro Carmona se va autoproclamar president, mas, foguèt obligat a renonciar après un movement popular pro-Chávez e lo vice-president Diosdado Cabello se convertiguèt en president interimari d'après la constitucion. Chávez foguèt restituit coma president 48 oras après.

[Modificar] Politica

Veneçuèla es una republica.

[Modificar] Geografia

[Modificar] Economia

De veire: Economia de Veneçuèla

[Modificar] Cultura

[Modificar] Ligams extèrnes