Hendrik I van Engeland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hendrik I

1068-1135

Periode	1100-1135
Voorganger	Willem II
Opvolger	Stefanus

Hertog van Normandië

Periode	1106-1135
Voorganger	Robert Curthose
Opvolger	Stefanus

Vader	Willem I de Veroveraar
Moeder	Mathilda van Vlaanderen

Hendrik I Beauclerc (Selby (York), ca. 1068 - Gisors (Frankrijk), 1 december 1135) was koning van Engeland van 1100 tot 1135. Hij was de jongste zoon van Willem I (de Veroveraar) en de opvolger van zijn broer Willem II (Rufus). Zijn eigen bijnaam had hij te danken aan zijn goede opleiding en zijn brede interesse. Waarschijnlijk was hij ook de eerste koning uit het Normandische Huis die vloeiend Engels sprak.

[bewerk] Levensloop

Na de dood van Willem de Veroveraar had Willem II Engeland geërfd, zijn broer Robert Normandië en Hendrik alleen de stad Avranches en het graafschap Coutances. Na de dood van Willem II veroverde Hendrik echter de Engelse troon op een moment dat zijn broer Robert op de terugweg was van de eerste kruistocht.

Zijn regering wordt gekenmerkt door de verbeteringen die hij aanbracht in het landsbestuur en in de rechtspraak. Zo richtte hij de exchequer op, een centrale financiële administratie en maakte hij gebruik van rondreizende rechters die de rechtspraak in zijn rijk verzorgden. Hij herenigde de gebieden van zijn vader, Engeland en Normandië, maakte een einde aan het conflict met de kerk dat zijn broer had veroorzaakt en wist de bestuurders zover te krijgen dat zij na de dood van zijn enige zoon in 1120 zijn dochter Mathilde, echtgenote van de Duitse keizer Hendrik V, als opvolger wilden aanvaarden.

Op 11 november 1100 trouwde Hendrik met Edith (die om de Normandische baronnen tevreden te stellen haar naam veranderde in Mathilde) de dochter van koning Malcolm III van Schotland. Zij kregen vier kinderen, maar zijn zoon Willem Adelin overleefde hem niet. Mathilde stierf in 1118. In 1121 hertrouwde hij met Adelheid van Leuven, maar dat huwelijk bleef kinderloos. Hij had vele onwettige kinderen (zie hieronder).

In 1101 deed zijn broer Robert via een inval een poging de kroon alsnog te bemachtigen. Met het Verdrag van Alton stemde Robert er in toe Hendrik als koning van Engeland te aanvaarden. Robert bleef echter ageren en daarom stuurde Hendrik in 1105 een invasiemacht naar Normandië om hier een eind aan te maken. In 1106 wist hij de overwinning te behalen. Zijn machtbasis in Normandië was echter niet stevig vanwege het optreden van Roberts zoon, Willem Clito.

Van 1109 tot 1113 en van 1116 tot 1120 voerde hij oorlog met Frankrijk.

Hendrik stierf in 1135 in Normandië - volgens tijdgenoten omdat hij te veel zeeprik had gegeten. Tegenwoordig neemt men aan dat een voedselvergiftiging de doodsoorzaak was. Hij werd begraven in Reading Abbey.

Ondanks het feit dat de baronnen hadden ingestemd met een opvolging door Hendriks dochter Mathilde waren er twee zaken die haar opvolging in de weg stonden: zij was een vrouw, en zij was hertrouwd met Geoffrey uit het vijandige Franse Huis Anjou. Hierop werd Hendriks neef Stefanus van Blois uitgenodigd naar Engeland te komen en de troon te aanvaarden.

[bewerk] Onwettige kinderen

Hendrik I had vele onwettige kinderen van wie hij er 20 tot 25 erkende. Van velen is niet vast te stellen wie de moeder was. Hier volgt een overzicht van de kinderen die in bronnen vermeld staan.

[bewerk] bij onbekende moeders

Robert van Caen (ca 1085/90 – 1147), 1e graaf van Gloucester
Maud FitzRoy; ∞ hertog Conan III van Bretagne
Constance FitzRoy; ∞ burggraaf Roscelin van Beaumont
Mabel of Richildis FitzRoy; ∞ Guillaume III Gouet, heer van Montmirail
Aline of Adelheid FitzRoy; ∞ Matthieu I de Montmorency († ca 1100 – 1160), connétable van Frankrijk
Gilbert FitzRoy († na 1142)

[bewerk] Bij Edith

Mathilde FitzEdith († aan boord van de White Ship 25 november 1120); ∞ (1103) graaf Rotrou I van Perche

[bewerk] Bij Ansfride

Juliana van Fontevrault (* ca 1090); ∞ (1103) Eustache de Pacy († 1136)
Fulco FitzRoy (* ca 1092), monnik in de abdij van Abingdon
Richard van Lincoln (ca 1094 – aan boord van de White Ship 25 november 1120)

[bewerk] Bij Sybilla Corbet

Van Sybilla van Normandië en Reginald van Dunstanville is zeker dat zij de moeder is, van de andere twee niet.

Sybilla van Normandië (1092 – 1122); ∞ (ca 1107) koning Alexander I van Schotland (ca 1078 – 1124)
Reginald van Dunstanville (ca 1078 – 1175), 1e graaf van Cornwall
William FitzRoy of Constable (* voor 1105); ∞ Alice (Constable) († na 1187)
Rohese (van Engeland) (* 1114); ∞ Henri de la Pomeroi