Ureo
El Vikipedio
Ureo[1] estas organika kemikombinaĵo havanta la kemian formulon (NH2)2CO. Ĝi estis la unua organika kemia kombinaĵo artefarite kreata el neorganikaj kemioj, kiu montras ke vitalismo ne estas ĝusta ismo.
[redakti] Malkovro
Ureo estis la unua organika kemia kombinaĵo artefarite kreata el neorganika kemio|neorganikaj kemioj de Friedrich Wöhler en 1828, kiu kreis ĝin per reakcio inter kalia kombinaĵo (KOCN) kaj (NH4)2SO4 . Wöhler provis krei alian kombinaĵon, sed kiam li kreis ureon, li malpruvis vitalismon, kiu estas la teorio ke ĉiu kemio de vivanta estanto estas malsama ol neanima materioj. Tiel naskiĝis organika kemio.
Post la malkovro, Wöhler skribis al Berzelius: "Mi devas diri al vi, ke mi povas krei ureon sen uzo de renoj, nek homaj nek hundaj. Ammonium cyanate estas ureo."
Ĝi troviĝas en mamulaj kaj amfibiaj urino kaj en kelkaj fiŝoj. Birdoj kaj reptilioj ekskrecias acidon (C5H4N4O3) pro malsama metabolismo kiu bezonas malpli da akvo.
