Γέφυρα
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
- Ο όρος «Γέφυρα» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε Γέφυρα (αποσαφήνιση).
Η γέφυρα είναι μία αρχεκτονική ή τεχνική κατασκευή με την οποία επιτυγχάνεται ζεύξη δύο ή περισσοτέρων σημείων υπεράνω μεσολαβούντος εμποδίου (φυσικού ή τεχνικού).
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Ιστορία
Τα υλικά δόμησης μέχρι τον 19ο αιώνα ήταν ξύλα και πέτρες. Οι γέφυρες στον 6 αιώνα π.Χ. κατασκευάζονταν από ξύλο κυπαρισσιού και κέδρου. Την κατασκευή κυρτών γεφυρών κατείχαν οι Ρωμαίοι στα προχριστιανικά χρόνια, και τα υλικά που χρησιμοποιούνταν ήταν φυσικοί λίθοι και σκυρόδεμα. Το 1779 φτιάχτηκε η πρώτη γέφυρα από χυτοσίδηρο στην Αγγλία, πάνω από τον ποταμό Σέβερν (Severn) γνωστή και ως Ironbridge. H επόμενη εξέλιξη ήταν η αλυσωδετή κρεμαστή γέφυρα. Η πρώτη σημαντική γέφυρα αυτού του τύπου κατασκευάστηκε στην Ουαλία το 1826: η απόσταση των στηρίγματων ήταν 177 m και το συνολικό της μήκος 521 m. Με την εξέλιξη του μπετόν δημιουργήθηκαν νέες δυνατότητες για την κατασκευή στις αρχές του 20ού αιώνα.
[Επεξεργασία] Τύποι γεφυρών
Γενικά οι γέφυρες διακρίνονται:
- Ανάλογα της χρήσης σε "οδικές", "σιδηροδρομικές", "πεζών" και "πεζών και ποδηλάτων".
- Εκ του υλικού κατασκευής, σε "σχοινένιες", "ξύλινες", "λίθινες", "μεταλλικές", "τσιμέντινες" ή και "μικτές".
- Εκ του τρόπου έδρασής των, που είναι και η σημαντικότερη κατάταξή των, σε "κινητές" και σε "σταθερές" ή "σταθερώς εδραζόμενες".
- α). Οι κινητές διακρίνονται επιμέρους σε "αναρτώμενες", "περιστροφικές" και "πτυσσόμενες". Στις κινητές γέφυρες υπάγονται και οι "πλωτές".
- β). Οι σταθερές διακρίνονται επιμέρους
-
-
- ι) Εκ της γωνίας αυτων κατά διεύθυνση προς τη κοίτη ή εκείνης του εμποδίου σε: "ορθές" ή "ορθογώνιες" και σε "λοξές".
- ιι) Εκ της κατασκευής έδρασης παραλλήλων δοκών, γνωστές ως "δοκογέφυρες" και τέλος
- ιιι) Οι "κρεμαστές" που εδράζονται και ταυτόχρονα αναρτώνται σε πυλώνες.
-
-
[Επεξεργασία] Κρεμαστή γέφυρα
Η κρεμαστή γέφυρα αποτελείται από τρία κυρίως μέρη: πυλώνες που στηρίζουν το βάρος της, ένα κατάστρωμα που τοποθετείται πάνω στους πυλώνες και καλώδια που σηκώνουν το βάρος του καταστρώματος και είναι στερεωμένα πάνω στους πυλώνες και σε δυο αντίβαρα εκατέρωθεν της γέφυρας. Στις δύο πλευρές της κοιλάδας ήτου ποταμού, την οποία ή τον οποίο περνάει η γέφυρα, έχουν κατασκευαστεί δύο εργοστάσια. Εκεί οι εργάτες συναρμολογούν τα τμήματα του καταστρώματος (οδοστρώματος). Όταν ολοκληρώνουν ένα κομμάτι, οι μηχανές το σπρώχνουν προς την κοιλάδα. Έτσι το άκρο του καταστρώματος προχωρά σιγά σιγά πάνω από το κενό. Η γέφυρα μετακινείται κατά τμήματα 60 εκατοστών. Οι μηχανικοί ελέγχουν την κίνηση με μετρήσεις μέσω δορυφόρου (περιθώριο λάθους 5 χιλιοστά). Όταν φυσάει με πάνω από 70 χλμ./ ώρα οι εργασίες σταματούν.
[Επεξεργασία] Κρεμαστή γέφυρα με κάθετα καλώδια
Σε αυτόν τον τύπο γέφυρας είναι τα καλώδια που σηκώνουν το βάρος του καταστρώματος κάθετα ως προς το κατάστρωμα. Γέφυρα αυτού του τύπου χρησιμοποιείται περισσότερο για τη διάβαση υδάτινων εμποδίων τα οποία διασχίζονται από πλοία. Η πιο γνωστή κρεμαστή γέφυρα αυτού του τύπου είναι η Γέφυρα της Χρυσής Πύλης στο Σαν Φρανσίσκο.
[Επεξεργασία] Κρεμαστή γέφυρα με λοξά καλώδια
Τα καλώδια σε αυτό τον τύπο γέφυρας είναι λοξά ως προς το κατάστρωμα. Αυτές οι γέφυρες αποδείχτηκαν ιδανικές για μεγαλύτερες αποστάσεις, τόσο τεχνικά όσο και οικονομικά. Η απόσταση των πυλώνων είναι μεταξύ 200 και 1000 μέτρων. Μια από τις πιο γνωστές αυτού του τύπου, είναι η γέφυρα Ρίου-Αντιρίου, έχει 4 πυλώνες και η απόσταση μεταξύ των πυλώνων είναι 560 μέτρα, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη γέφυρα αυτού του τύπου στο κόσμο.
[Επεξεργασία] Γέφυρα σε δοκούς
Ο τύπος αυτός είναι ο πιο συνήθης για το λόγο ότι η κατασκευή είναι σχετικά απλή. Είναι πολύ διαδεδομένος στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας.
[Επεξεργασία] Πλωτή γέφυρα
Οι γέφυρες αυτές είναι πολύ φτηνές και εύκολες στην κατασκευή τους, αν και δεν έχουν τη σταθερότητα άλλων τύπων γεφυρών. Χρησιμοποιούνται και από τον στρατό.
