Fañch Morvannou
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Fañch Morvanoù zo bet kelenner war ar brezhoneg, troour, kazetenner ha buruteller lennegezh brezhonek a-raok mont war e leve. Klask a reas gant e vignoned adkempenn skritur ar brezhoneg e-kerzh ar bloavezhioù 1970.
Taolenn |
[kemmañ] E vuhez
Ganet eo Fañch Morvannou (e anv ofisiel François Morvannou), pe Yann Glevareg (anv skrivagner) er C’hloastr-Pleiben e 1931. Tremenet e vugaleaj eno, divizet en deus e dad da vont da Rouan da chom. Marv eo e dad eno, setu aze perak ez eo distroet d'ar vro, da Goloreg. Evel holl baotred ur familh baour ha kristen, e reas e studioù er c’hloerdi.
Skolaer ha kelenner eo deuet da vezañ da c’houde e Skol-Veur Kornôg Breizh e Brest, ha kroget eo da skrivañ pennadoù kazetennerezh evit ar gelaouenn “Skol Vreizh“. Komzet e vez brezhoneg mat-tre gantañ, lavaret e vez anezhañ ez eo ur skouer war al lennegezh hag ar c'homz. Evit pezh a sell ouzh e vuhez skrivagner, ez eo bet rener Pobl Vreizh, met goude, ez eo aet ar gazetenn da get tamm-ha-tamm. E barr e vrud e oa etre 1972 ha 1982. Ober a rae prezegennoù ha studiadennoù war sevenadur Breizh hag war ar speredelezh. Komzet en deus war ar skinwel hag er radio war e ouizhiegezhioù relijiel. Bet eo rener ar gelaouenn Planedenn adalek nevezamzer 1986[1]
Kelenner eo bet e Skol-Veur Brest betek 1998, pa ‘z eas war e leve. E Brest emañ o chom.
[kemmañ] E vennozhioù
Ar c’hoant da skrivañ a zo deuet dezhañ a-fed ar stourm evit hor yezh. Estreget ur stourm evit ar yezh eo, met evit ur brezhoneg unvan e pep korn eus ar vro en deus labouret, hag evit se ez eus bet tabutoù a-bep seurt en-dro dezhañ. Klasket en deus skrivañ ar brezhoneg e doare da c'hellout mirout ar rannyezhoù war un dro. Difenn a rae un doare-skrivañ, an etrerannyezheg, ha krediñ a rae dezhañ unvaniñ an holl gwitibunan en-dro d'ar reizhskrivadur-se, an dud o skrivañ e peurunvan, e gwenedeg hag e skolveurieg. Disoc'hañ a reas an emvodoù-se war ur c'hwitadenn war vete nebeud hag aet eo pep hini diouzh e du en-dro. Ne van ken nemet un nebeud a dud feal d'an etrerannyezheg (penngerioù geriadur Frañsez Favereau, da skouer a zo e tri doare skrivañ), rak emañ ar peurunvan o tont da vezañ skritur ar brasañ niver.
[kemmañ] Oberennoù
Ur renabl bihan war ar c'helaouennoù pe al levrioù.
[kemmañ] Al levrioù
- Le breton sans peine, Assimil, 1975
- Initiation au breton sans peine, Assimil, 1980
- Le Breton, la jeunesse d’une vieille langue, Presses Populaires de Bretagne, 1980, (e galleg)
- Mikêl An Nobletz
- Kanennoù ar feiz, Bretagne, Les chants de la foi, Editions du Layeur/Notre histoire (Levr ha pladenn)
- O klask roudoù Armand Robin, ti-embann Armorica, 2001 (embannet da gentañ e Plandedenn 9-10, e 1982)
[kemmañ] An troidigezhioù
- An Utopia, Tomaz Mor (diwar al latin), embannet e Planedenn Nnn 31-32-33, nevezamzer 1991
- Ar Roc’h Toull, Jakez Kerrien (e galleg ?)
·
[kemmañ] Pennadoù kelaouennoù
- Hor Yezh
- Planedenn
- Pobl Vreizh/Le Peuple Breton
- Skol Vreizh
- Al Liamm
- Brud Nevez
- Ar Falz
- CRBC Brest
[kemmañ] Notennoù
- ↑ Planedenn 28-29, hañv-diskar-amzer 1986
