Развітанне славянкі
З Вікіпедыя.
«Развітанне славянкі», рускі патрыятычны марш кампазітара і дырыжора Васілія Іванавіча Агапкіна. Марш быў напісаны Агапкіным пад уплывам пачатку Першай балканскай вайны (1912—1913)[1]. Упершыню быў выкананы восенню 1912 года ў Тамбове.
Мелодыя марша спалучае ў сабе жыватворную веру ў будучую перамогу і ўсведамленне гаркаты немінучых страт ад будучых бітваў. У назве марша адлюстраванае адно з найцяжэйшых выпрабаванняў, якія ўскладаюць усе войны на жанчын — праводзіць сваіх мужчын на вайну і верыць у іх вяртанне.
Дзякуючы таму, што кіеўская фірма грамзапіса «Экстрафон» летам 1915 г. выпусціла грамафонную пласцінку з запісам гэтага марша, ён вельмі хутка набіраў вядомасць і папулярнасць у Расіі. Пад гэтую музыку сыходзілі палкі на франты Першай Сусветнай вайны. Вельмі хутка мелодыя марша атрымала і сусветную вядомасць: яе сталі выконваць ваенныя аркестры ў Балгарыі, Германіі, Аўстрыі, Нарвегіі, Румыніі, Францыі, Швецыі, Югаславіі і іншых краінах.
Марш «Развітанне славянкі» заставаўся папулярным і пасля кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года, асабліва ў белым лагеры. Падчас Першай сусветнай вайны на музыку марша была складзеная дабраахвотніцкая песня («Успаілі вы нас і выгадавалі…»), якая дайшла да нас не ў першапачатковым выглядзе, а ў двух пераробках часоў Грамадзянскай вайны: песня студэнцкага батальёна у Дабраахвотніцкай арміі і «Сібірскі марш» — марш Сібірскага народнага войска, затым арміі Калчака.
На парадз на Чырвонай плошчы 7 лістапада 1941 года, зводным вайсковым аркестрам дырыжыраваў менавіта Васілій Іванавіч Агапкін. Ці гучаў марш «Развітанне славянкі» падчас параду, застаецца нявысветленым. Марш не быў забаронены ў СССР, ён згадваецца ў зборніку дырэкцыёнаў «Службова-страявы рэпертуар для аркестраў Чырвонай арміі» З. А. Чарнецкага, выпушчанай у 1945 году. Таксама, ёсць запіс аркестра пад кіраваннем І. У. Пятрова 30-х, пачатка 40-х гадоў. Аркестр сапраўды не вядомы, хутчэй за ўсё гэта аркестр Спецыяльнай кавалерыйскай брыгады, які Пятроў узначальвае з 1936 года па 1941, або жа гэта аркестр Ваенна-палітычнай акадэміі ім. Леніна, узначалены ім з 1941 па 1944 год.
На мелодыю гэтага марша шматлікія паэты (напрыклад А. Фядотаў, У. Максімаў, У. Лазараў (1984)) напісалі вершы. «Развітанне Славянкі» з тэкстам на словы Рамана Шлезака (магчыма, 1937) пад назвай "Rozszumiały się wierzby płaczące" (Разшумеліся вербы плакучыя) з'яўлялася ў Польшчы у гады Другой Сусветнай вайны 1939-45 гімнам галоўнага партызанскага руху — Арміі Краёвай.
- ↑ Магчыма, пад уражаннем журботнай салдацкай песні часоў руска-японскай вайны (1904—1905).
[правіць] Тэкст
| Прощание славянки: В. Агапкин, В. Лазарев (1984) |
Встань за веру, Русская земля! В. И. Агапкин, А. Мингалев |
Прощание славянки: Советский вариант 70-х годов. |
Прощание славянки: Стихи М. Щербакова (1987) |
||
|---|---|---|---|---|---|
|
Наступает минута прощания, Дрогнул воздух туманный и синий, Прощай, отчий край, Летят-летят года, Прощай, отчий край, Лес да степь, да в степи полустанки. Нет, не будет душа безучастна - Прощай, отчий край, Летят-летят года, Прощай, отчий край, |
Много песен мы в сердце сложили, Припев: Ждут победы России Святые, Припев. Все мы - дети Великой Державы, Припев. |
Этот марш не смолкал на перронах |
Когда надежды поют, как трубы, |
