París
De Biquipedia
París |
|
---|---|
París dende o Sacre Coeur |
|
Toponimo ofizial | Paris |
Estato | Franzia |
Rechión | Isla de Franzia (capital) |
Departamento | París |
Destrito | Capital de 20 arrondissements |
Cantón | - |
Alcalde | Bertrand Delanoë, 2001-2008 |
Mancomunidat | - |
Latitú Lonchitú |
|
Altaria meyana | 33 m (min. 28 m, max. 130 m) |
Superfizie | 105,40 km² |
Poblazión | 2.154.600 ab. (2005) |
Densidá | 20.164 ab./km² |
Codigo INSEE | 75056 u 75101-75116 |
Codigo postal | 75001-75020 y 75116 |
París ye la capital de Franzia, sulcata por o río Sena. O monezipio de París tien 2.153.600 abitans y ye zentro d'un aria metropolitana de 12.067.000 ab., una d'as mayors d'Europa y que corresponde á la Rechión parisina u Île-de-France.
En a suya calidá de ziudá prenzipal d'o país, París ye a sede d'o gubierno zentral franzés y aculle as prenzipals representazions diplomaticas foranas .
Autualmén más d'a metá d'a poblazión menor de 15 añadas tien aszendencia forana, en particular d'orichen magrebí y d'as antiguas colonias franzesas de l'Africa subsajariana.
Contenius |
[editar] Istoria
Articlo prenzipal: Istoria de París
En o sieglo III a.c un lugar zelta clamato parisii, fortificó a isla d'a Cité, que forma o corazón d'a ziudá .
En a epoca d'o Imperio Román a ziudá teneba o nombre de Lutecia. Os románs enamplaron as mugas d'a ziudá, espezialmen sobre o canto cucho d'o río Sena.
En a fortidura d'a Bastilla que se i trobaba en l'orién d'a ziudá, se enzetó ofizialmen o mobimiento que se conoxe como Reboluzión Franzesa.
[editar] A ziudá mientres o Segundo Imperio
Baxo Napoleón III a ziudá tien a suya transformazión urbana más senificatiba. O emperador encarga á lo Barón Haussmann a execuzión d'os cambeos amenistables ta combertir París en a ziudá más muderna d'o mundo en a suya epoca .
S'espalda gran parti d'a ziudá antigua y meyebal y se pasa á los grans bulebars y edifizios mudenos, o más destacau: a Opera Garnier. Se contruyen escanadas d'auguas y atros impotáns enantos en obras publicas.
Iste periodo arriba á la suya fin dimpués d'a caíta d'o emperador debito á la redota d'o suyo exerzito en a guerra franco-prusiana.
Esposizions unibersals
París agüespó mientres a segunda metá d'o sieglo barias esposizions que arrocloron á espositors de tot o mundo. A más destacata estió en 1889 con enchaquia d'a remeranza d'o primer zentenario d'a reboluzión. Ta iste ebento estió construyita a Torre Eiffel, que anque debirba estar desmontada una begada rematata la esposizión, contina autualmén en o suyo plazamiento orichinal.
[editar] Sieglo XX
O sieglo s'enzeta con a construzión d'o metro de París. Os feitos más impotans que acayezen en a ziudá mientres ixe sieglo serán en muitas ocasions binculatos con o metro.
En 1940 a ziudá se beyó conquistada por o exerzito alemán de Hitler en a bastida d'a Segunda Guerra Mundial. París estió almenistrata por os alinios d'ocupanzia, que l'albandonoron dimpués de cuatro añadas, sin causar-le esferras de miramiento, en contimparanza con os daños permenaus por atras ziudaz europeyas en ista guerra.
Desembolique urbán
Baxo l'almenistrazión d'o presidén François Mitterrand, en a decada d'os 80 y prenzipios d'os 90 a ziudá ha una nueba empenta en o suyo urbanismo y infraestrutura. S'esbiellan seutors deprimitos d'a ziudá, en particular barrios d'o canto cucho y a Villette, se'n debantoron nuebos edifizios emblematicos, como a biblioteca, l'arco d'a Esfensa, o Museu d'Orsay y s'esbielló o Museu d'o Louvre.
[editar] Economía
A rechión de París conzentra alto u baxo a cuatrena parti d'a produzión industrial de Franzia. A suya economía s'empara alazetalmen en a fabricazión de maquinarias de toda mena. Ye de destacar tamién a produzión d'articlos de luxo, como l'altera custura, as xoyas y os perfumes. En o suyo puerto sobre l'Atlantico en a ziudá de Le Havre, mobiliza o cuatreno mayor bolumen de tonelache en Europa. O seutor finanziero d'o país se conzentra en ista ziudá y l'agricola se muebe mayoritariamén en ista ziudá, que poseye a mayor bodega de mercanzías agricolas d'o mundo.
Franzia ye o prenzipal destín toristico en o mundo y a suya capital conzentra a ficazio de güena parti d'os toristas que besitan o país.
[editar] Sistema de tresporte
O sistema de tresporte de París ye d'una eficazia destacata, ta una megalópolis d'ista grandaria. As suyas bías se mantienen en sobrebuén estau y l'unico problema t'os beíclos ye o eszeso d'os mesmos. Un eficaz sistema enchega os trenes de redoladas con o sistema de metro, que á la suya begada ye atrabato á un denso prexinato de rotas de autobuses, lo que fa que siga mui fázil escampar-se por a ziudá que antimás ha dos aeropuertos internazionals, dende os cualos se puede arribar á fote á lo zentro d'a ziudá.
París s'enchega con a resta d'Europa grazias á un muderno rete d'autopistas y á lo plen sistema ferrobiario que cuenta con o TGV ta coneutar con os diferens puntos d'o país con Londres y dende 2007 con Fráncfort d'o Main.
[editar] Contaminazión
Autualmén a Ziudá tien un d'os endizes de contaminazión ambiental más puyato d'Europa. Anque tien una considerable cantidá d'espazios publicos y berdes, o caos d'o tracaz y o zensurable comportamiento de parti d'a poblazión, fan que a ziudá siga menos agradable de recorrer d'o que poderba estar en birtú d'os suyos atrautibos urbanisticos y istoricos.
Acorer por a ziudá en bezicleta ye difízil si se confronta con atras capitals europeyas, debito á lo poco numero de quilometros en bías ta istos beíclos, o particular foriconismo de bels automotors y a contaminazión.
Por atra parti a promisquidá d'os propietarios de mascotas, han feito zelebre a París en as zaguers decadas. Un cada begata más puyato numero de presonas bibe con animals, lo que ha ocasionato un serio problema ta chestionar o control d'os repuis organicos d'istos animals.
[editar] Arte y cultura
París tien un puesto pribilexiato en a redolada artistica y cultural á ran mundial en os zaguers sieglos. Astí han naxito mobimientos artisticos como o espresionismo, o surrealismo y o faubismo y importans feguras de l'arte y o pensamiento como René Descartes, Voltaire, Victor Hugo, Émile Zola, Alexandre Dumas (fillo), Edgar Degas, Claude Monet, Jean-Paul Sartre, Jean Renoir.
Tamién ha acullito á muitos artistas foranos como Leonardo da Vinci, Vincent van Gogh, Pablo Picasso y a escritors como Ernest Hemingway, Grabiel García Márquez y atras zelebridaz como Alexander von Humboldt.
Antimás a ziudá cuenta con a mayor botinada d'obras d'arte, dibiditas en os suyos moltiples museus y coleuzións pribadas. Dentro d'istos tresoros o más destacado ye a famosa Mona Lisa, una pintura de balgua incalculable. Por atra parti o patrimonio arquiteutonico de París no tien concarada en o mundo, denguna atra ziudá ha debantato tantos y tan baliosos edifizios d'os más destacatos arquiteutos unibersals.
[editar] Puestos destacatos
- Museu d'o Louvre
- Torre Eiffel
- Les Invalides
- Arco d'o Trunfo
- Plaza d'a Concordia
- Campos Elíseos
- Basilica d'o Sacré Coeur
- Barrio Latín de París
- O Pantión
- Biblioteca François Mitterrand
- Seo Notre Dame de París
- Zentro Georges Pompidou
- Colunna Vendôme
- Opera de París
- Plaza d'as Bitorias
- Puen Alexandro III
- Passerelle Bercy-Tolbiac
[editar] Beyer tamién
- Botinadas urbanas en a UE
- Unibersidá de París
[editar] Enrastres esternos