Johann Wolfgang von Goethe

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Johann Wolfgang von Goethe.

Johann Wolfgang von Goethe was 'n Duitse skrywer, digter, dramaturg, skilder, regsgeleerde en filosoof. Die veelsydige Goethe is op 28 Augustus 1749 in Frankfurt am Main (Duitsland) gebore. Sy vader was hoogstaande en het persoonlik na Goethe se opvoeding omgesien.

Goethe het onderskeidelik aan die Universiteite van Leipzig en Straatsburg studeer. In 1772 het hy sy loopbaan aan die hoogste geregshof in Wetzlar begin. In 1775 is hy op uitnodiging van Karel Augustus, hertog van Saksen-Weimar-Eisenach na Weimar vertrek waar hy jare lank as die hertog se raadgewer gedien het. In 1782 word hy tot die adelstand verhef.

Van 1786 tot 1788 het hy na Italië gereis en vir 'n tyd lank in Rome vertoef. Sy reise na dié land is in sy werk Italienische Reise (Italiaanse Reise) opgeteken. In Italië het hy met Duitse skilder Johann Heinrich Wilhelm Tischbein bevriend geraak. Tischbein het hom na Napels vergesel en daar sy bekendste portret nog van Goethe geskilder, met die title Goethe in die Campagna.

J. H. W. Tischbein: Goethe in die Campagna, 1787

Goethe het na sy terugkeer 1788 in Weimar in die Napoleanse Oorloë teen die Eerste Franse Ryk deelgeneem. Daarna het hy bevriend geraak met digter, skrywer en filosoof Friedrich Schiller. Hierdie hegte vriendskap het geduur tot Schiller se dood in 1805. In 1806 het Goethe met Christiane Vulpius getrou. Sedert 1794 het hy hom hoofsaaklik met letterkunde bemoei. In 1832 sterf hy in te Weimar.

Goethe was een van die belangrikste figure uit die Duitse letterkunde en die beweging wat in die laat 18de en 19de eeu as die Duitse Klassisisme bekend gestaan het. Hierdie beweging het met die Verligting, Sturm und Drang, Verstandigheid ("Empfindsamkeit"), en Romantisisme saamgeval. Hy was die skrywer van, onder andere, Die Leiden des Jungen Werthers, Iphigenia auf Tauris, Egmont, Wilhelm Meister, Der Zauberlehrling en Faust.

Goethe het verder ook 'n noemenswaardige bydra tot die wetenskappe gemaak. Sy teorie oor plante metamorfose behels dat alle plantformasies uit die modifikasie van die blaar spruit. Daarbenewens word hy erken vir die ontdekking van die tussenkaakbene in mense gedurende 1784. Goethe het sy Teorie oor Kleure as een van sy belangrikste werk geag.

Goethe se nalatenskap is merkwaardig. Sy werke het as 'n inspirasie gedien vir filosowe, onder meer Friedrich Wilhelm Nietzsche, Arthur Schopenhauer en Rudolf Steiner. Sy gedigte is deur Wolfgang Amadeus Mozart en Gustav Mahler getoonset en sy werke het komponiste soos Franz List en Ludwig van Beethoven geïnspireer.