Erdal İnönü
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vikisöz'de Erdal İnönü ile ilgili özlü sözler bulunur. |
Erdal İnönü | |
Doğum | 6 Haziran 1926 Ankara Türkiye |
Ölüm | 31 Ekim2007 (81 yaş) Houston, Teksas Amerika |
Milliyeti | Türkiye Türk |
Alan | Fizik |
Kuruluşlar | Sabancı Üniversitesi Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Konseyi Tübitak |
Prof. Erdal İnönü (d. 6 Haziran 1926, Ankara – ö. 31 Ekim 2007, Houston), Türk bilimadamı ve siyasetçi.
İsmet ve Mevhibe İnönü'nün oğlu olan Erdal İnönü, 1926 yılında Ankara'da doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Ankara'da yaptı. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Amerika'ya giden İnönü, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde (Caltech) yüksek lisans ve doktora yaptı. Yurda dönüşünde Ankara Üniversitesi'nde asistan olarak işe başlayan İnönü, 1964-1974 yılları arasında ODTÜ'de profesör unvanıyla görev yaptı. Bu üniversitede rektörlük de yaptıktan sonra 1974'te Boğaziçi Üniversitesi'ne geçti. 1983'te SODEP'in kurucu genel başkanı olarak siyasete atılıncaya dek bu üniversitede görev yaptı. Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde Bölüm Başkanlığı, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı, Üniversite rektörlüğü gibi görevlerde bulundu.
Erdal İnönü, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) kuruluşuna katkıda bulundu ve TÜBİTAK Temel Araştırmalar Enstitüsü'nde kurucu müdürlük görevini yürüttü. 2004 yılında Wigner Madalyası'nı aldı. İnönü ayrıca Türkiye Cumhuriyeti ve Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki bilimsel çalışmaları ile bilinir. Sosyalist enternasyonal üyesiydi ve tartışmalara organizasyon başkan yardımcısı olarak katılıyordu.
Konu başlıkları |
[değiştir] SODEP dönemi
1983 yılında siyasete atılan Erdal İnönü, Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP'in) kurucu Genel Başkanı oldu. 1986'daki ara seçimlerde İzmir Milletvekili seçilerek Parlamento'ya giren İnönü, 1987 ve 1991 genel seçimlerinde yeniden aynı ilden milletvekili seçilerek parlamentoda görevine devam etti.
[değiştir] SHP dönemi
SODEP ile Halkçı Partinin Birleşmesi sonucu kurulan SHP'nin Genel Başkanı seçildi, Bu görevini 1993 yılına kadar sürdürdü.
[değiştir] DYP-SHP koalisyonu dönemi
DYP-SHP Koalisyon Hükümeti'nde Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanlığı (Türkiye Dışişleri Bakanları listesi) görevlerinde bulundu.Başbakan yardımcılığı görevini 1991-1993 arasında, Dışişleri Bakanlığı görevini ise 1995 yılı içinde 6 aylık bir süre ile yaptı. 17. (Ara Seçim), 18. ve 19. Dönem İzmir Milletvekilliği yaptı.
[değiştir] SHP-CHP birleşmesi
SHP'nin Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmesinin ardından, 27 Mart 1995 tarihinde Koalisyon'un Sosyal Demokrat kanadında değişikliğe gidildi, Erdal İnönü bu değişiklikle Dışişleri Bakanı olarak atandı ve 1995 yılının Mart ve Ekim ayları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 2004'ten bu yana Sabancı Üniversitesi ve TÜBİTAK Feza Gürsey Enstitüsü'nde görev yapmaktaydı.
[değiştir] Kişisel özellikleri
Esprili, alçakgönüllü kişiliği ile bilinir, günlük yaşantısında halkın arasına karışmaktan çekinmezdi. Omuza alınmaktan gösterişten hoşlanmazdı. Sigaradan hiç hoşlanmazdı. Zaman zaman TBMM'ye yürüyerek ve korumasız gelirdi.
[değiştir] Vefatı
Erdal İnönü, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir süre kanser tedavisi gördü. 20 Ağustos 2007'de zatürre tedavisi için Houston'da bir kliniğe yattı. 31 Ekim 2007 günü kan kanseri tedavisi gördüğü hastanede, 81 yaşında yaşamını yitirdi. Cenazesi 2 Kasım Cuma günü akşam saatlerinde Türk Hava Yolları’nın tarifeli uçağıyla Ankara’ya getirildi. Definine ilişkin ilk tören 3 Kasım Cumartesi günü saat 11.00’de TBMM’de yapıldı; cumartesi gününe dek cenazesi GATA'da korundu. İnönü’nün naaşı devlet töreninin ardından, doğduğu Pembe Köşk’ün bahçesine getirildi. İnönü için burada da bir tören gerçekleştirildi. Daha sonra eşi Sevinç İnönü’nün isteği doğrultusunda İstanbul’a götürülen İnönü’nün cenazesi, 4 Kasım Pazar günü Teşvikiye Camii’nde kılınan öğle namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.
[değiştir] Dış bağlantılar
- ODTÜ'deki kişisel sayfası
- Cumhuriyet Gazetesi 12 Eylül 2004 Pazar sayısı sayfa 12
- Dışişleri Bakanlığı - Erdal İnönü
- Erdal İnönü ile Röportaj
- Bilime Son Hizmeti
- Anıları
- Bir Yıldız Kaydı.Resim galerisi
Önce gelen: Murat Karayalçın |
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı 27 Mart 1995 - 6 Ekim 1995 |
Sonra gelen: Coşkun Kırca |
Önce gelen: Ekrem Pakdemirli |
Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı 20 Kasım 1991 - 12 Eylül 1993 |
Sonra gelen: Murat Karayalçın |
Önce gelen: Aydın Güven Gürkan |
Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı 30 Mayıs 1986 - 11 Eylül 1993 |
Sonra gelen: Murat Karayalçın |
Bekir Sami Bey • Ahmet Muhtar Mollaoğlu • Yusuf Kemal Tengirşenk • İsmet İnönü • Şükrü Kaya • Tevfik Rüştü Aras • Şükrü Saracoğlu • Numan Menemencioğlu • Hasan Saka • Necmettin Sadık Sadak • Mehmet Fuad Köprülü • Fatin Rüştü Zorlu • Selim Rauf Sarper • Feridun Cemal Erkin • Hasan Esat Işık • İhsan Sabri Çağlayangil • Osman Olcay • Haluk Bayülken • Turan Güneş • Melih Esenbel • Gündüz Ökçün • Hayrettin Erkmen • İlter Türkmen • Vahit Melih Halefoğlu • Mesut Yılmaz • Ali Bozer • Ahmet Kurtcebe Alptemoçin • Safa Giray • Hikmet Çetin • Mümtaz Soysal • Murat Karayalçın • Erdal İnönü • Coşkun Kırca • Deniz Baykal • Emre Gönensay • Tansu Çiller • İsmail Cem • Şükrü Sina Gürel • Yaşar Yakış • Abdullah Gül • Ali Babacan •
Başbakan: Süleyman Demirel
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı: Erdal İnönü
Devlet Bakanı: Ömer Barutçu · Cavit Çağlar · Erman Şahin · Tansu Çiller · Mehmet Kahraman · Orhan Sefa Kilercioğlu · Güler İleri · Gökberk Ergenekon · Ekrem Ceyhun · Mehmet Ali Yılmaz · Mehmet Batallı · Sümer Oral · Akın Gönen · Türkan Akyol · Şerif Ercan · İbrahim Tez
Adalet Bakanı: Mehmet Seyfi Oktay · Milli Savunma Bakanı: Nevzat Ayaz · İçişleri Bakanı: İsmet Sezgin · Dışişleri Bakanı: Hikmet Çetin · Maliye ve Gümrük Bakanı: Sümer Oral · Milli Eğitim Bakanı: Köksal Toptan · Bayındırlık ve İskan Bakanı: Onur Kumbaracıbaşı · Sağlık Bakanı : Yıldırım Aktuna · Ulaştırma Bakanı: Yaşar Topçu · Tarım ve Köy İşleri Bakanı: Necmettin Cevheri · Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı: Mehmet Moğultay · Sanayi ve Ticaret Bakanı: Tahir Köse · Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı: Ersin Faralyalı · Kültür Bakanı: Fikri Sağlar · Turizm Bakanı: Abdülkadir Ateş · Çevre Bakanı: Doğancan Akyürek · Orman Bakanı: Vefa Tanır ·
Başbakan: Tansu Çiller
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı: Erdal İnönü · Murat Karayalçın · Hikmet Çetin
Devlet Bakanı: Ali Şevki Erek · Nurhan Tekinel · Salih Sümer · Mehmet Gazioğlu · Türkan Akyol · Ahmet Esat Kıratlıoğlu · Mehmet Gölhan · Azimet Köylüoğlu · Aysel Baykal · Mehmet Gülcegün · Ahmet Şanal · Nafiz Kurt · Şükrü Erdem · Ziya Halis · Necmettin Cevheri · Güneş Müftüoğlu · Bahattin Alagöz · İbrahim Tez · Onur Kumbaracıbaşı · Aykon Doğan · Mustafa Çiloğlu · Bekir Sami Daçe · Yıldırım Aktuna · Önay Alpago · Cemil Erhan · Erman Şahin · Ayvaz Gökdemir · Fikri Sağlar · Mehmet Ali Yılmaz · Abdülbaki Ataç · Mehmet Kahraman · Algan Hacaloğlu
Adalet Bakanı: Mehmet Seyfi Oktay · Mehmet Moğultay · Milli Savunma Bakanı: Mehmet Gölhan · Nevzat Ayaz · İçişleri Bakanı: Mehmet Gazioğlu · Nahit Menteşe · Dışişleri Bakanı: Murat Karayalçın · Hikmet Çetin · Mümtaz Soysal · Erdal İnönü · Maliye ve Gümrük Bakanı: İsmet Attila · Milli Eğitim Bakanı: Nahit Menteşe · Nevzat Ayaz · Bayındırlık ve İskan Bakanı: Erman Şahin · Fikri Sağlar · Halil Çulhaoğlu · Onur Kumbaracıbaşı · Mustafa Yılmaz · Sağlık Bakanı : Kazım Dinç · Doğan Baran · Rifat Serdaroğlu · Ulaştırma Bakanı: Ali Şevki Erek · Mehmet Köstepen · Nafiz Kurt · Tarım ve Köy İşleri Bakanı: Refaiddin Şahin · Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı: Mehmet Moğultay · Aydın Güven Gürkan · Nihad Matkap · Ziya Halis · Sanayi ve Ticaret Bakanı: Hasan Akyol · Mehmet Dönen · Tahir Köse · Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı: Veysel Atasoy · Kültür Bakanı: Fikri Sağlar · İrfan Gürpınar · Timuçin Savaş · İsmail Cem · Ercan Karakaş · Turizm Bakanı: Abdülkadir Ateş · Şahin Ulusoy · İrfan Gürpınar · Halil Çulhaoğlu · Çevre Bakanı: Rıza Akçalı · Orman Bakanı: Hasan Ekinci ·