12 Hayvanlı Takvim

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir.
Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Bu madde Mayıs 2007 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir.

Takvimler g • d
Ortak kullanış	Çin (12 Hayvanlı) · ISO · Astronomi · Hicri · Hicri Şemsi (Rumi · Celali) Jülyen · Gregoryen
	Takvim Tipleri
	Aygüneş · Güneş · Ay

Seçmeli kullanış	Ermeni · Bahá'í · Bengali · Berber · Budist · Coptic · Ethiopian · Cermenik · Yahudi · Hindu · Hint · İran · Irish · Japon · Javan · Juche · Kore · Malayalam · Maya · Minguo · Nanakshahi · Nepali · Nepal Sambat · Tamil · Thai (Ay – Güneş) · Tibet · Vietnam· Yoruba · Zoroastrian
	Calendar Types
	Orjinal Jülyen · Runic

12 Hayvanlı Takvimi (Çince: 地支 Dìzhī veya 十二支 Shíèrzhī; Japonca: 十二支 Jūnishi veya 干支 Eto), Çin kökenli olup Asya'da ve Türkler arasında da yaygın olarak kullanılmış takvim aynı zamanda bir sistem.
12 yılın 5 katı olan 60 yıllık devreleri ile Göktürkler, Uygur Türkleri, Tuna Bulgarları, İdil Bulgarları da kullanmış ve Hunlar da Çin'in hemen kuzeyinde bulundukları için büyük ihtimalle de kullanmıştır.
Göktürk Yazıtları, Uygur kitap ve hukuk belgeleri, Tuna Bulgarları'nın yazıtları, Bulgar Hakanları Listesi ve Manas Destanı'ndaki bazı olaylar da bu takvimle ile tarihlendirilmiştir

[değiştir] Tarih

Edouard Chavannes'in "Le Cycle turc des Douze Animaux 12 Hayvanlı Türk Takvimi", adlı araştırmasında, Asya'da kullanılan 12 Hayvanlı takvim Türklere ait bir takvim sistemi olduğunu ve Çinlilerin bu takvimi Türklerden aldığını düşünmüş ve araştırmasının adını 12 Hayvanlı Türk Takvimi koymuştur.

[değiştir] Yıllar

Yıl	Türkçe	Çince	pinyin	anlamı	yön
1	Sıçan	子	zǐ	Fare	0° Kuzey
2	Ud Sığır	丑	chǒu	Öküz
3	Bars	寅	yín	Pars
4	Tavışgan	卯	mǎo	Tavşan	90° Doğu
5	Lu^[1]	辰	chén	Ejderha
6	Ilan	巳	sì	Yılan
7	Yunt	午	wǔ	At	180° Güney
8	Koy	未	wèi	Koyun
9	Biçin	申	shēn	Maymun
10	Tabuk	酉	yǒu	Tavuk	270° Batı
11	İt	戌	xū	Köpek
12	Tonguz	亥	hài	Domuz

[değiştir] Aylar

Bir yılda 12 ay vardı. Aylar birinçay (birinci ay) , ikinçay (ikinci ay), üçünçay (üçüncü ay), dördünçay (dördüncü ay), beşinçay (beşinci ay), altınçay (altıncı ay), yedinçay (yedinci ay), sekizinçay (sekizinci ay), dokuzunçay (dokuzuncu ay), onunçay (onuncu ay), onbirinçay (onbirinci ay) ve onikinçay (onikinci ay) diye adlandırılmıştır.

[değiştir] Mevsimler

Eski isim	Günümüzde
Oğlak ay:	İlkbahar
Uluğ Oğlak ay:	Yaz
Uluğ ay:	Sonbahar
Ay:	Kış

[değiştir] Günler

Türklerde gün isimlerinin yabancı kökenli olmasının sebebi bazı tarihçilere göre; göçebelik sebebiyle Türklerde gün kavramının gelişmemesidir. Türk Takvimi'nde bir gün 12 bölüme ayrılır, her bölüme Çağ adı verilirdi. Bir çağ iki saat, dolayısıyla bir gün de 24 saatti. Herbir çağ ise sekiz Kehten ibaretti. Yılbaşı olarak gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı 21 Mart, Nevruz günü alınırdı.