พยางค์
จาà¸à¸§à¸´à¸à¸´à¸žà¸µà¹€à¸”ีย สารานุà¸à¸£à¸¡à¹€à¸ªà¸£à¸µ
พยางค์ หมายถึงหน่วยหนึ่งขà¸à¸‡à¸à¸‡à¸„์ประà¸à¸à¸šà¹ƒà¸™à¸¥à¸³à¸”ับขà¸à¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸—ี่ใช้สื่à¸à¸ªà¸²à¸£à¸”้วยคำพูด พยางค์โดยทั่วไปเà¸à¸´à¸”ขึ้นจาà¸à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (syllable nucleus) ซึ่งมัà¸à¸ˆà¸°à¹€à¸›à¹‡à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸ªà¸£à¸° à¹à¸¥à¸°à¸à¸²à¸ˆà¸¡à¸µà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸‚ึ้นต้นà¹à¸¥à¸°à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸¥à¸‡à¸—้ายเป็นเสียงพยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¹ƒà¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ พยางค์ถูà¸à¸ˆà¸±à¸”ว่าเป็นส่วนประà¸à¸à¸šà¸‚à¸à¸‡à¸„ำในà¸à¸²à¸£à¸¨à¸¶à¸à¸©à¸²à¸£à¸°à¸šà¸šà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸™à¸ าษา (phonology) ซึ่งมีà¸à¸´à¸—ธิพลต่à¸à¸ˆà¸±à¸‡à¸«à¸§à¸°à¹ƒà¸™à¸ าษา ฉันทลัà¸à¸©à¸“์ ลัà¸à¸©à¸“ะคำประพันธ์ รูปà¹à¸šà¸šà¸à¸²à¸£à¹€à¸™à¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ เป็นต้น คำหนึ่งคำà¸à¸²à¸ˆà¸›à¸£à¸°à¸à¸à¸šà¸‚ึ้นจาà¸à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เพียงพยางค์เดียวหรืà¸à¸«à¸¥à¸²à¸¢à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์à¸à¹‡à¹„ด้
à¸à¸²à¸£à¹€à¸‚ียนสัà¸à¸¥à¸±à¸à¸©à¸“์à¹à¸—นพยางค์เริ่มมีขึ้นเมื่à¸à¹„ม่à¸à¸µà¹ˆà¸£à¹‰à¸à¸¢à¸›à¸µà¸à¹ˆà¸à¸™à¸—ี่จะมีà¸à¸²à¸£à¹ƒà¸Šà¹‰à¸•à¸±à¸§à¸à¸±à¸à¸©à¸£à¸‚ึ้นเป็นครั้งà¹à¸£à¸ สัà¸à¸¥à¸±à¸à¸©à¸“์à¹à¸—นพยางค์ในสมัยนั้นถูà¸à¸šà¸±à¸™à¸—ึà¸à¸¥à¸‡à¸šà¸™à¹à¸œà¹ˆà¸™à¸ˆà¸²à¸£à¸¶à¸à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸à¸›à¸£à¸°à¸¡à¸²à¸“ 2,800 ปีà¸à¹ˆà¸à¸™à¸„ริสตà¸à¸²à¸¥à¹‚ดยชาวสุเมเรียน สิ่งนี้เป็นตัวผลัà¸à¸”ันให้à¸à¸±à¸à¸©à¸£à¸ าพที่เขียนà¸à¸±à¸™à¸¡à¸²à¹à¸•à¹ˆà¹€à¸”ิมถูà¸à¹€à¸›à¸¥à¸µà¹ˆà¸¢à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸à¸²à¸£à¹€à¸‚ียนà¹à¸—นพยางค์ ซึ่งเป็นà¸à¹‰à¸²à¸§à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸—ี่สำคัà¸à¹ƒà¸™à¸›à¸£à¸°à¸§à¸±à¸•à¸´à¸¨à¸²à¸ªà¸•à¸£à¹Œà¸‚à¸à¸‡à¸£à¸°à¸šà¸šà¸à¸²à¸£à¹€à¸‚ียน [1]
เนื้à¸à¸«à¸²[ซ่à¸à¸™] |
[à¹à¸à¹‰] โครงสร้างพยางค์
โครงสร้างโดยทั่วไปขà¸à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (σ) ประà¸à¸à¸šà¸”้วยส่วนต่างๆ ต่à¸à¹„ปนี้
- ต้นพยางค์ (syllable onset) à¸à¸²à¸ˆà¸ˆà¸°à¸¡à¸µà¸«à¸£à¸·à¸à¹„ม่มีà¸à¹‡à¹„ด้ในบางภาษา
- จังหวะพยางค์ (syllable rime/rhyme) à¹à¸šà¹ˆà¸‡à¸à¸à¸à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸ªà¸à¸‡à¸ªà¹ˆà¸§à¸™à¸¢à¹ˆà¸à¸¢
- à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (syllable nucleus) มีในทุà¸à¸ าษา
- ท้ายพยางค์ (syllable coda) บางภาษาห้ามไม่ให้มี
ในบางทฤษฎีขà¸à¸‡à¸à¸²à¸£à¸¨à¸¶à¸à¸©à¸²à¸£à¸°à¸šà¸šà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸™à¸ าษา โครงสร้างพยางค์เหล่านี้สามารถà¹à¸ªà¸”งได้เป็นà¹à¸œà¸™à¸œà¸±à¸‡à¸•à¹‰à¸™à¹„ม้ดังรูปทางขวามืภà¹à¸•à¹ˆà¹„ม่ใช่ว่าผู้ที่ศึà¸à¸©à¸²à¹ƒà¸™à¸ªà¸²à¸‚านี้ทุà¸à¸„นยà¸à¸¡à¸£à¸±à¸šà¸§à¹ˆà¸²à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์มีโครงสร้างภายในเช่นนี้ ซึ่งในความเป็นจริงคืภผู้ที่ศึà¸à¸©à¸²à¸¢à¸±à¸‡à¹€à¸à¸´à¸”ความสงสัยในà¸à¸²à¸£à¸¡à¸µà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸‚à¸à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์à¸à¸±à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¹€à¸à¸à¸¥à¸±à¸à¸©à¸“์ตัวหนึ่งขà¸à¸‡à¸—ฤษฎี
à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์โดยทั่วไปเป็นเสียงสั่นรัว (sonorant) ซึ่งจะทำให้เà¸à¸´à¸”เป็นเสียงสระในรูปà¹à¸šà¸šà¸‚à¸à¸‡à¸ªà¸£à¸°à¹€à¸”ี่ยว (monophthong) สระประสมสà¸à¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (diphthong) หรืà¸à¸ªà¸£à¸°à¸›à¸£à¸°à¸ªà¸¡à¸ªà¸²à¸¡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (triphthong) à¹à¸•à¹ˆà¸šà¸²à¸‡à¸„รั้งà¸à¹‡à¹€à¸à¸´à¸”จาà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸ªà¸±à¹ˆà¸™à¸£à¸±à¸§à¹€à¸Šà¹ˆà¸™ [l] หรืภ[r] ได้ ต้นพยางค์คืà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸£à¸·à¸à¸«à¸¥à¸²à¸¢à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸—ี่เปล่งà¸à¸à¸à¸¡à¸²à¸à¹ˆà¸à¸™à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (พยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¸•à¹‰à¸™) à¹à¸¥à¸°à¸—้ายพยางค์à¸à¹‡à¸„ืà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸—ี่เปล่งà¸à¸à¸à¸¡à¸²à¸«à¸¥à¸±à¸‡à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (พยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¸ªà¸°à¸à¸”) ส่วนจังหวะพยางค์มีความหมายครà¸à¸šà¸„ลุมà¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์à¹à¸¥à¸°à¸—้ายพยางค์ ยà¸à¸•à¸±à¸§à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸„ำพยางค์เดียวในภาษาไทยคืภงาน พยางค์นี้สามารถà¹à¸šà¹ˆà¸‡à¸à¸à¸à¹€à¸›à¹‡à¸™ ง คืà¸à¸•à¹‰à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์, -า คืà¸à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์, น คืà¸à¸—้ายพยางค์, à¹à¸¥à¸° -าน คืà¸à¸ˆà¸±à¸‡à¸«à¸§à¸°à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ พยางค์นี้จึงสามารถเขียนเป็นโครงสร้างà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸‡à¹ˆà¸²à¸¢à¸§à¹ˆà¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™ พยัà¸à¸Šà¸™à¸°-สระ-พยัà¸à¸Šà¸™à¸° (consonant-vowel-consonant) หรืà¸à¸¢à¹ˆà¸à¹€à¸›à¹‡à¸™ CVC
พยางค์ทุà¸à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์จำเป็นต้à¸à¸‡à¸¡à¸µà¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ ต้นพยางค์นั้นปราà¸à¸à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹€à¸›à¹‡à¸™à¸›à¸à¸•à¸´à¸—ั่วไป à¹à¸¥à¸°à¸šà¸²à¸‡à¸ าษาà¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้ต้à¸à¸‡à¸¡à¸µà¸•à¹‰à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์จึงจะเรียà¸à¸§à¹ˆà¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (หมายความว่า พยางค์ต้à¸à¸‡à¹€à¸›à¹‡à¸™ CVC à¹à¸•à¹ˆà¹‚ครงสร้าง VC นั้นไม่ใช่) พยางค์ที่ไม่มีเสียงท้ายพยางค์เรียà¸à¸§à¹ˆà¸² พยางค์เปิด (open syllable) คล้ายà¸à¸²à¸£à¸ªà¸°à¸à¸”คำด้วยà¹à¸¡à¹ˆ ภà¸à¸² ในภาษาไทย เช่นโครงสร้าง V, CV, CCV เป็นต้น ในทางตรงข้าม พยางค์ที่มีเสียงท้ายพยางค์เรียà¸à¸§à¹ˆà¸² พยางค์ปิด (closed syllable) หรืภพยางค์หยุด (checked syllable) เช่นโครงสร้าง VC, CVC, CVCC เป็นต้น ทุà¸à¸ าษาà¸à¸™à¸¸à¸à¸²à¸•à¹ƒà¸«à¹‰à¸¡à¸µà¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เปิด à¹à¸•à¹ˆà¸ªà¸³à¸«à¸£à¸±à¸šà¸šà¸²à¸‡à¸ าษาเช่นภาษาฮาวายไม่มีพยางค์ปิด (ไม่มีพยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¸ªà¸°à¸à¸”)
พยางค์หนัภ(heavy syllable) เป็นตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸‚à¸à¸‡à¸ˆà¸±à¸‡à¸«à¸§à¸°à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หรืà¸à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ที่à¹à¸•à¸à¹à¸‚นงจาà¸à¹à¸œà¸™à¸œà¸±à¸‡à¸•à¹‰à¸™à¹„ม้à¸à¸à¸à¹„ปà¸à¸µà¸ พยางค์หนัà¸à¸¡à¸µà¸—ั้งโครงสร้างพยางค์ VV (à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์à¹à¸•à¸à¹à¸‚นง) à¹à¸¥à¸° VC (จังหวะพยางค์à¹à¸•à¸à¹à¸‚นง) ซึ่งในทางตรงข้าม โครงสร้าง V จะเป็น พยางค์เบา (light syllable) à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹„รà¸à¹‡à¸•à¸²à¸¡à¹ƒà¸™à¸šà¸²à¸‡à¸ าษาà¸à¸²à¸ˆà¹à¸šà¹ˆà¸‡à¸›à¸£à¸°à¹€à¸ ทà¹à¸•à¸à¸•à¹ˆà¸²à¸‡à¸à¸à¸à¹„ป à¸à¸¥à¹ˆà¸²à¸§à¸„ืภVV เป็นพยางค์หนัà¸à¹€à¸—่านั้น ในขณะที่ VC à¸à¸±à¸š V เป็นพยางค์เบา ความà¹à¸•à¸à¸•à¹ˆà¸²à¸‡à¸£à¸°à¸«à¸§à¹ˆà¸²à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หนัà¸à¸à¸±à¸šà¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เบามัà¸à¹€à¸›à¸£à¸µà¸¢à¸šà¹€à¸—ียบได้จาà¸à¸à¸²à¸£à¹€à¸™à¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (stress) ขà¸à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ ซึ่งพบได้ในภาษาที่ใช้à¸à¸±à¸à¸©à¸£à¸¥à¸°à¸•à¸´à¸™à¸«à¸£à¸·à¸à¸à¸±à¸à¸©à¸£à¸à¸²à¸«à¸£à¸±à¸šà¹€à¸›à¹‡à¸™à¸•à¹‰à¸™ ส่วนภาษาà¸à¸µà¹ˆà¸›à¸¸à¹ˆà¸™à¹„ด้à¸à¸˜à¸´à¸šà¸²à¸¢à¹„ว้ว่า พยางค์หนัà¸à¸«à¸¡à¸²à¸¢à¸–ึงพยางค์ที่มี 2 mora à¹à¸¥à¸°à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เบาหมายถึงพยางค์ที่มี 1 mora
ในบางภาษารวมทั้งภาษาà¸à¸±à¸‡à¸à¸¤à¸© เสียงพยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸à¸²à¸ˆà¸—ำหน้าที่เป็นทั้งท้ายพยางค์ขà¸à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หน้าà¹à¸¥à¸°à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸•à¹‰à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ขà¸à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หลังในเวลาเดียวà¸à¸±à¸™ ปราà¸à¸à¸à¸²à¸£à¸“์นี้เรียà¸à¸§à¹ˆà¸² ภาวะพยางค์à¸à¸³à¸à¸§à¸¡ (ambisyllabicity) ซึ่งไม่สามารถà¹à¸šà¹ˆà¸‡à¹à¸¢à¸à¸à¸à¸à¸ˆà¸²à¸à¸à¸±à¸™à¹„ด้à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸Šà¸±à¸”เจน ยà¸à¸•à¸±à¸§à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡ arrow [ˈærəʊ] เราไม่สามารถà¹à¸šà¹ˆà¸‡à¹à¸¢à¸à¸à¸à¸à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ [ˈæ.rəʊ] หรืภ[ˈær.əʊ] ได้เพราะเà¸à¸´à¸”ความà¸à¸³à¸à¸§à¸¡à¹ƒà¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ [r]
[à¹à¸à¹‰] คุณลัà¸à¸©à¸“ะทางฉันทลัà¸à¸©à¸“์
คุณลัà¸à¸©à¸“ะทางฉันทลัà¸à¸©à¸“์ (suprasegmental) คืà¸à¸„ุณสมบัติที่ทำให้พยางค์à¸à¸à¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸•à¹ˆà¸²à¸‡à¹„ปจาà¸à¸›à¸à¸•à¸´ ซึ่งไม่ใช่à¸à¸²à¸£à¹€à¸žà¸´à¹ˆà¸¡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸«à¸¡à¹ˆà¸—ี่ทำให้โครงสร้างพยางค์เปลี่ยนไป คุณลัà¸à¸©à¸“ะดังà¸à¸¥à¹ˆà¸²à¸§à¸›à¸£à¸°à¸à¸à¸šà¸”้วยà¸à¸²à¸£à¹€à¸™à¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (stress) à¹à¸¥à¸°à¸§à¸£à¸£à¸“ยุà¸à¸•à¹Œ (tone)
โครงสร้างพยางค์มัà¸à¸¡à¸µà¸à¸²à¸£à¹€à¸™à¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸šà¹ˆà¸à¸¢à¹† ตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹€à¸Šà¹ˆà¸™à¹ƒà¸™à¸ าษาที่ใช้à¸à¸±à¸à¸©à¸£à¸¥à¸°à¸•à¸´à¸™ น้ำหนัà¸à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (syllable weight) โดยปà¸à¸•à¸´à¸„ืà¸à¸•à¸±à¸§à¸šà¹ˆà¸‡à¸šà¸à¸à¸à¸²à¸£à¹€à¸™à¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ พยางค์หนึ่งจะถืà¸à¸§à¹ˆà¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หนัà¸à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸à¹€à¸‚้าสู่เงื่à¸à¸™à¹„ขà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸™à¹‰à¸à¸¢à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸‚้à¸à¸•à¹ˆà¸à¹„ปนี้ ซึ่งà¹à¸•à¹ˆà¸¥à¸°à¸‚้à¸à¸–ูà¸à¸ˆà¸±à¸”ว่ามี 2 mora
- à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เป็นสระเสียงยาว
- à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เป็นสระประสมสà¸à¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡
- ท้ายพยางค์มีเสียงตั้งà¹à¸•à¹ˆà¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸‚ึ้นไป
บางครั้งความยาวพยางค์ (syllable length) à¸à¹‡à¸–ูà¸à¸ˆà¸±à¸”ว่าเป็นคุณลัà¸à¸©à¸“ะทางฉันทลัà¸à¸©à¸“์à¸à¸µà¸à¸à¸±à¸™à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡ เช่นในภาษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¹€à¸ˆà¸à¸£à¹Œà¸¡à¸²à¸™à¸´à¸ เสียงสระจะยาวขึ้นà¸à¹‡à¸•à¹ˆà¸à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸ªà¸±à¹‰à¸™ à¹à¸¥à¸°à¸ˆà¸°à¸ªà¸±à¹‰à¸™à¸¥à¸‡à¸à¹‡à¸•à¹ˆà¸à¹€à¸¡à¸·à¹ˆà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸¢à¸²à¸§ เป็นต้น à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹„รà¸à¹‡à¸•à¸²à¸¡ พยางค์à¸à¸²à¸ˆà¸–ูà¸à¸§à¸´à¹€à¸„ราะห์ว่าเป็นà¸à¸²à¸£à¸›à¸£à¸°à¸à¸à¸šà¸‚ึ้นจาà¸à¸«à¸™à¹ˆà¸§à¸¢à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (phoneme) ที่สั้นà¹à¸¥à¸°à¸¢à¸²à¸§à¹à¸•à¸à¸•à¹ˆà¸²à¸‡à¸à¸±à¸™ ซึ่งความยาวขà¸à¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¹à¸¥à¸°à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸ªà¸£à¸°à¹à¸¢à¸à¸ˆà¸²à¸à¸à¸±à¸™à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸à¸´à¸ªà¸£à¸° ดังเช่นภาษาฟินà¹à¸¥à¸™à¸”์à¹à¸¥à¸°à¸ าษาà¸à¸µà¹ˆà¸›à¸¸à¹ˆà¸™ จึงไม่เป็นคุณลัà¸à¸©à¸“ะทางฉันทลัà¸à¸©à¸“์
สระคลาย (lax vowel) สามารถเà¸à¸´à¸”ขึ้นได้เฉพาะพยางค์ปิดในภาษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¹€à¸ˆà¸à¸£à¹Œà¸¡à¸²à¸™à¸´à¸à¸ªà¹ˆà¸§à¸™à¹ƒà¸«à¸à¹ˆ ดังนั้นเสียงสระนี้จึงถูà¸à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸à¸à¸µà¸à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸§à¹ˆà¸²à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์หยุด ตรงข้ามà¸à¸±à¸šà¸ªà¸£à¸°à¹€à¸à¸£à¹‡à¸‡ (tense vowel) เพราะเà¸à¸´à¸”ขึ้นในพยางค์เปิด โดยทั้งสà¸à¸‡à¸à¸£à¸“ีไม่เà¸à¸µà¹ˆà¸¢à¸§à¸‚้à¸à¸‡à¸à¸±à¸šà¸„วามยาวพยางค์
[à¹à¸à¹‰] ข้à¸à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ขà¸à¸‡à¸à¸²à¸£à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸™à¹ˆà¸§à¸¢à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡
à¸à¸Žà¹€à¸à¸“ฑ์ขà¸à¸‡à¸à¸²à¸£à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸™à¹ˆà¸§à¸¢à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ (phonotactics) เป็นตัวบ่งบà¸à¸à¸§à¹ˆà¸²à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹ƒà¸”ที่à¸à¸™à¸¸à¸à¸²à¸•à¸«à¸£à¸·à¸à¹„ม่à¸à¸™à¸¸à¸à¸²à¸•à¹ƒà¸«à¹‰à¸¡à¸µà¹ƒà¸™à¹‚ครงสร้างพยางค์ ภาษาà¸à¸±à¸‡à¸à¸¤à¸©à¸à¸™à¸¸à¸à¸²à¸•à¹ƒà¸«à¹‰à¸¡à¸µà¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ที่ซับซ้à¸à¸™à¸¡à¸²à¸à¹† ได้ บางพยางค์à¸à¸²à¸ˆà¸¡à¸µà¸•à¹‰à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์สามเสียง (string, splash) หรืà¸à¹ƒà¸™à¸šà¸²à¸‡à¹‚à¸à¸à¸²à¸ªà¸à¹‡à¸¡à¸µà¸—้ายพยางค์สี่เสียง (prompts) เป็นต้น à¹à¸•à¹ˆà¹ƒà¸™à¸ าษาà¸à¸·à¹ˆà¸™à¸«à¸¥à¸²à¸¢à¸ าษาà¸à¹‡à¸¡à¸µà¸‚้à¸à¸ˆà¸³à¸à¸±à¸”ที่เพิ่มขึ้น เช่น ภาษาไทยà¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้มีต้นพยางค์มาà¸à¸—ี่สุดสà¸à¸‡à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸”ังเห็นได้จาà¸à¸„ำควบà¸à¸¥à¹‰à¸³ ส่วนภาษาà¸à¸µà¹ˆà¸›à¸¸à¹ˆà¸™à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ให้เสียง ã‚“ /n/ เป็นเสียงท้ายพยางค์เท่านั้น à¹à¸¥à¸°à¹ƒà¸Šà¹‰à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸«à¸¥à¸²à¸¢à¸•à¸±à¸§à¸›à¸£à¸°à¸à¸à¸šà¹€à¸‚้าด้วยà¸à¸±à¸™à¹€à¸žà¸·à¹ˆà¸à¹à¸—นต้นพยางค์เพียงเสียงเดียว
ภาษาฮีบรู ภาษาà¸à¸²à¸«à¸£à¸±à¸š à¹à¸¥à¸°à¸ªà¸³à¹€à¸™à¸µà¸¢à¸‡à¸à¸·à¹ˆà¸™à¸‚à¸à¸‡à¸ าษาเยà¸à¸£à¸¡à¸±à¸™ ได้à¸à¸³à¸«à¸™à¸”ว่าพยางค์จะต้à¸à¸‡à¸¡à¸µà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¹à¸—นต้นพยางค์เสมภตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹€à¸Šà¹ˆà¸™à¸„ำว่า à¸à¸´à¸ªà¸£à¸²à¹€à¸à¸¥, à¸à¸°à¸šà¸£à¸²à¸®à¸±à¸¡, โà¸à¸¡à¸²à¸£à¹Œ, à¸à¸²à¸¥à¸µ, à¸à¸±à¸šà¸”ุลลาห์ พยางค์à¹à¸£à¸à¸‚à¸à¸‡à¸—ุà¸à¸„ำจะต้à¸à¸‡à¸‚ึ้นต้นด้วยพยัà¸à¸Šà¸™à¸°à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸à¸±à¸à¸«à¸£à¸·à¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸”สีในช่à¸à¸‡à¹€à¸ªà¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸£à¸·à¸à¸„à¸à¸«à¸à¸¢ ซึ่งเสียงà¸à¸±à¸à¹ƒà¸™à¸Šà¹ˆà¸à¸‡à¹€à¸ªà¹‰à¸™à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸„ืà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ ภ/Ê”/ ในภาษาไทย
à¸à¸²à¸£à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¸«à¸™à¹ˆà¸§à¸¢à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡ เป็นà¸à¸²à¸£à¸¨à¸¶à¸à¸©à¸²à¹‚ครงสร้างพยางค์ในระดับรายละเà¸à¸µà¸¢à¸”ปลีà¸à¸¢à¹ˆà¸à¸¢ ซึ่งมีเป้าหมายที่จะสำรวจว่าพยางค์ในภาษาหนึ่งๆ สามารถจัดรูปà¹à¸šà¸šà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸”ีได้à¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¹„ร ส่วนในระดับโดยรวมเป็นà¸à¸²à¸£à¸¨à¸¶à¸à¸©à¸²à¹€à¸žà¸·à¹ˆà¸à¸žà¸´à¸ˆà¸²à¸£à¸“าข้à¸à¸à¸³à¸«à¸™à¸”บนความเป็นไปได้ในà¸à¸²à¸£à¸œà¸ªà¸¡à¸œà¸ªà¸²à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์เข้าด้วยà¸à¸±à¸™ ตำà¹à¸«à¸™à¹ˆà¸‡à¸‚à¸à¸‡à¸à¸²à¸£à¹€à¸à¸´à¸”พยางค์ à¹à¸¥à¸°à¸à¸²à¸£à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¸¥à¸³à¸”ับขà¸à¸‡à¸„ำที่เป็นไปได้ เรียà¸à¸§à¹ˆà¸² à¸à¸²à¸£à¸¨à¸¶à¸à¸©à¸²à¸à¸²à¸£à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ (syllabotactics)
[à¹à¸à¹‰] ภาษาไร้พยางค์
à¸à¸²à¸£à¹€à¸‚ียนพยางค์ให้à¸à¸à¸à¸¡à¸²à¹€à¸›à¹‡à¸™à¸ªà¸±à¸à¸à¸£à¸“์ เป็นเรื่à¸à¸‡à¸—ี่ไม่ง่ายนัà¸à¸ªà¸³à¸«à¸£à¸±à¸šà¸ าษาที่à¸à¸™à¸¸à¸à¸²à¸•à¹ƒà¸«à¹‰à¸¡à¸µà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸•à¹ˆà¸à¹€à¸™à¸·à¹ˆà¸à¸‡à¸à¸±à¸™à¹‚ดยไม่มีเสียงสระหรืà¸à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸ªà¸±à¹ˆà¸™à¸£à¸±à¸§à¹€à¸¥à¸¢ เช่นภาษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¸‹à¸²à¸¥à¸´à¸Š (Salishan) à¸à¸±à¸šà¸ าษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¸§à¸²à¸„าช (Wakashan) ในà¹à¸–บชายà¸à¸±à¹ˆà¸‡à¸—างทิศตะวันตà¸à¹€à¸‰à¸µà¸¢à¸‡à¹€à¸«à¸™à¸·à¸à¸‚à¸à¸‡à¸—วีปà¸à¹€à¸¡à¸£à¸´à¸à¸²à¹€à¸«à¸™à¸·à¸ ต่à¸à¹„ปนี้เป็นตัวà¸à¸¢à¹ˆà¸²à¸‡à¸‚à¸à¸‡à¸§à¸¥à¸µà¸—ี่มีà¹à¸•à¹ˆà¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸›à¸´à¸”à¸à¸±à¹‰à¸™ (obstruent) ขà¸à¸‡ ภาษา Nuxálk ซึ่งเป็นภาษาหนึ่งในà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¸‹à¸²à¸¥à¸´à¸Š [2]
-
- [ɬχʷtɬʦxʷ] 'you spat on me'
- [ʦ’ktskʷʦʼ] 'he arrived'
- [xɬpʼχʷɬtɬpɬɬs] 'he had in his possession a bunchberry plant'
- [sxs] 'seal blubber'
ในà¸à¸²à¸£à¸ªà¸³à¸£à¸§à¸ˆà¸‚้างต้นนี้ คำว่า [ʦ’ktskʷʦ’] à¸à¸²à¸ˆà¹à¸šà¹ˆà¸‡à¸à¸à¸à¹„ด้เป็น 0, 2, 3, 5, หรืภ6 พยางค์à¸à¹‡à¹„ด้ขึ้นà¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¸à¸±à¸šà¸§à¸´à¸˜à¸µà¸à¸²à¸£à¸—ี่ใช้วิเคราะห์ วิธีหนึ่งคืà¸à¸à¸²à¸£à¸–ืà¸à¹€à¸à¸²à¸§à¹ˆà¸²à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸ªà¸£à¸°à¹à¸¥à¸°à¹€à¸ªà¸µà¸¢à¸‡à¸žà¸¢à¸±à¸à¸Šà¸™à¸°à¸—ุà¸à¸•à¸±à¸§à¸ªà¸²à¸¡à¸²à¸£à¸–เป็นà¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ได้ à¸à¸µà¸à¸§à¸´à¸˜à¸µà¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸à¹‡à¹ƒà¸«à¹‰à¸šà¸²à¸‡à¸ªà¹ˆà¸§à¸™à¹€à¸›à¹‡à¸™à¹à¸à¸™à¸žà¸¢à¸²à¸‡à¸„์ à¹à¸¥à¸°à¸à¸µà¸à¸§à¸´à¸˜à¸µà¸«à¸™à¸¶à¹ˆà¸‡à¸à¹‡à¹€à¸«à¹‡à¸™à¸§à¹ˆà¸²à¹„ม่มีพยางค์à¸à¸¢à¸¹à¹ˆà¹€à¸¥à¸¢à¹€à¸žà¸£à¸²à¸°à¹„ม่มีเสียงสระ
ปราà¸à¸à¸à¸²à¸£à¸“์เดียวà¸à¸±à¸™à¸™à¸µà¹‰à¸à¹‡à¸¡à¸µà¹€à¸à¸´à¸”ขึ้นในภาษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¹€à¸šà¸à¸£à¹Œà¹€à¸šà¸à¸£à¹Œ (Berber) ในทวีปà¹à¸à¸Ÿà¸£à¸´à¸à¸² [3] [4] à¹à¸¥à¸°à¸ าษาà¸à¸¥à¸¸à¹ˆà¸¡à¸¡à¸à¸-เขมร (Mon-Khmer) [5] หรืà¸à¹à¸¡à¹‰à¹à¸•à¹ˆà¸ าษาà¸à¸±à¸‡à¸à¸¤à¸©à¸šà¸²à¸‡à¸„ำà¸à¹‡à¹„ม่มีเสียงสระเช่นคำว่า shh (ให้เงียบ) à¹à¸¥à¸° psst (เสียงเพื่à¸à¹€à¸£à¸µà¸¢à¸à¸£à¹‰à¸à¸‡à¸„วามสนใจ)
[à¹à¸à¹‰] à¸à¹‰à¸²à¸‡à¸à¸´à¸‡
- ^ Geoffrey Blainey, A Short History of the World, p.87, citing J.T. Hooker et al., Reading the Past: Ancient Writing from Cuneiform to the Alphabet, British Museum, 1993, Ch. 2
- ^ Bagemihl, Bruce (1991). "Syllable structure in Bella Coola". Linguistic Inquiry 22: 589–646.
- ^ Dell, F.; Elmedlaoui, M. (1985). "Syllabic consonants and syllabification in Imdlawn Tashlhiyt Berber". Journal of African Languages and Linguistics 7: 105-130. (Cited in Bagemihl 1991).
- ^ Dell, F.; Elmedlaoui, M. (1988). "Syllabic consonants in Berber: Some new evidence". Journal of African Languages and Linguistics 10: 1-17. (Cited in Bagemihl 1991).
- ^ Sloan, K. (1988). Bare-consonant reduplication: Implications for a prosodic theory of reduplication. In H. Borer (Ed.), Proceedings of the West Coast Conference on Formal Linguistics 7. Stanford, CA: Stanford Linguistics Association. (Cited in Bagemihl 1991).