هجا
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
یک هجا یا بخش یک واحد سازمان دهنده برای سلسله صداهای گفتاری است. هجا اساسا از یک هسته (بیشتر اوقات مصوت) همراه با لبه‌های آغازین و پایانی (معمولا صامتها) تشکیل می‌شود.
هجاها معمولا به عنوان واجگان «سازنده قطعات» حروف شناخته می‌شوند. آنها می‌توانند ریتم یک زبان، قواعد شعری، الگوهای تاکید و... آنرا تغییر دهند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] پیشینه
نحو نوشتار هجایی هزاران سال قبل از اولین حروف آغاز شد. قدیمی ترین سند هجاها بر روی لوحه‌هایی نوشته شده که مربوط به تقریبا ۲۸۰۰ سال ق.م است که در شهر سومری اور بدست آمده. این جهش از پیکتوگرام‌ها به سیلاب‌ها به عنوان «بزگترین پیشرفت در تاریخ نوشتار» شناخته می‌شود.
[ویرایش] واژه‌های تک‌هجایی یا چندهجایی
یک کلمه که از یک هجای واحد تشکیل شده‌است (مانند سگ فارسی) یک تک هجا خوانده می‌شود (مثل کلمه‌ای که یک بخشی است)، در حالی که کلمه‌ای که از دو هجا تشکیل شده‌است (مانند گربه) دوهجایی خوانده می‌شود (شبیه کلمه دوبخشی). کلمه‌ای که از سه هجا تشکیل شده باشد (مانند نوشتار) سه هجایی خوانده می‌شود (شبیه کلمه سه بخشی). کلمه‌ای که بیش از سه هجا داشته باشد را چند هجایی می‌خوانند (مانند نمایشگاه)، همچنین این اصطلاح معمولا برای تشریح کلماتی که بیش از دو هجا دارند به کار می‌رود. [۱]
[ویرایش] انواع هجا در فارسی
در زبان فارسی شش نوع هجا یا بخش صدایی با مقطع اصوات وجود دارد:
- صامت + مصوت کوتاه
مانند: نه، که، دو
- صامت + مصوت بلند
مانند : با، بی، بو
- صامت + مصوت کوتاه + صامت
مانند: در، شن، خور
- صامت + مصوت بلند + صامت
مانند: دور، دیر، دار
- صامت + مصوت کوتاه + دوصامت
مانند: درد، چهر، برد
- صامت + مصوت بلند + دو صامت
مانند: داشت، ریخت، پوست
[ویرایش] پانویس
