William Sherman
Z Wikipedii
William Tecumseh Sherman (ur. 8 lutego 1820, zm. 14 lutego 1891) – wojskowy amerykański, generał Unii w wojnie secesyjnej.
Sherman urodził się 8 lutego 1820 r. w Lancaster w stanie Ohio. Studiował w akademii wojskowej. Po niczym nie wyróżniającej się karierze wojskowej wystąpił z armii w 1853 r. i został wspólnikiem w firmie finansowej w San Francisco. Był dziekanem collegu wojskowego w Aleksandrii w Luizjanie (obecnie "Louisiana State University") w latach od 1859 do 1861 r. kiedy to Luizjana wystąpiła z Unii. W chwili wybuchu wojny zgłosił się do armii i objął dowodzeniem ochotniczym regimentem piechoty. Po pierwszej bitwie nad Bull Run został gen. brygadierem. Podczas bitwy pod Shiloh 6 kwietnia 1862 r. został nagrodzony za udział w zwycięstwie i awansowany na stopień gen. majora.
W grudniu tegoż roku dowodzi szturmem na twierdzę konfederatów Vicksburgu na rzece Missisipi, który jednak nie przynosi rezultatu. W 1863 r. jest podkomendnym Ulyssesa S. Granta, z którym zdobywa Vicksburg w lipcu tego roku. Na jesień 1863 r. zostaje mu powierzone dowództwo armii Tennessee. Z armią ta bierze udział w bitwie pod Chattanoogą.
W 1864 r. Sherman był zwierzchnim dowódcą wszystkich sił na zachodnim teatrze wojennym. Następnie dostaje zadanie uderzenia na Georgię i jej stolicę Atlantę. W początkowych miesiącach tej kampanii przegrywa bitwę pod Kennsaw Mountain. A Atlanta pozostała niezdobyta przez następne 3 miesiące aż do 1 września. Sherman nakazuje palenie wszystkich zasobów, plonów rolnych i innych zapasów, które znajdują się na drodze jego armii. Miało to zapobiec zaopatrywaniu się konfederatów w potrzebne materiały na tych terenach. Była to tzw. "taktyka spalonej ziemi". Następnie jego armia kroczy w tzw. "marszu ku morzu". 60 tys. ludzi odbyło drogę ze zdobytej Atlanty aż do Savannah na wybrzeżu. Następnie posuwa się na północ przez Płn. Karolinę aby spotkać się z siłami Granta i osaczyć Lee.
W czasie tego pochodu jego żołnierze niszczyli wszystko co dostało się w ich ręce (koleje, domy, farmy itp.). Ta niszczycielska pasja nasiliła się szczególnie w Płd. Karolinie, która była obwiniana za wybuch wojny. W lutym 1865 r. Columbia stolica Płd. Karoliny została praktycznie zrównana z ziemią. Sherman miał nadzieję, że takie działania wpłyną negatywnie na morale południowców i pomogą zakończyć wojnę.
Po 3 miesiącach walki, Sherman dociera do Raleigh w Półn. Karolinie i przygotowuje się do wkroczenia do Wirginii. Ale wojna miała się już ku końcowi. Lee poddaje się 9 kwietnia 1865 r., a reszta armii konfederatów, która jeszcze była w stanie stawiać opór poddała się Shermanowi w Durham Station 26 kwietnia 1865 r.
Po wojnie Sherman otrzymał stopień generała porucznika. A po nominacji Granta na prezydenta awansuje do pełnej rangi generalskiej 4 marca 1869 r. i obejmuje dowództwo całej armii USA. Swoje pamiętniki opublikował w 1875 r. W 1883 r. przeszedł na emeryturę. Jego stanowcza odmowa kandydowania na prezydenta Stanów Zjednoczonych przeszła do historii jako Shermanowskie oświadczenie.Sherman miał powiedzieć: "Jeżeli uzyskam nominację - nie będę kandydował. Jeżeli zostanę wybrany - nie obejmę urzędu" (ang. "If nominated I will not run; if elected I will not serve."). Zmarł w 1891 roku w Nowym Jorku.
Jego bratem był polityk John Sherman, wieloletni senator (także przewodniczący pro tempore), sekretarz skarbu i stanu.
[edytuj] Linki zewnętrzne
