Uwielbienie po Komunii
Z Wikipedii
Uwielbienie po komunii - w Kościele Katolickim element Obrzędów komunijnych w liturgii eucharystycznej. Modlitwa wielbiąca Boga Ojca za dar Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Kościół w pierwszych wiekach kładł duży nacisk na element dziękczynny w liturgii[1]. Didache, datowane na początek II wieku n.e.[2], lub przełom I/II wieku[3] poucza, by dziękować Bogu za życie, wiarę i nieśmiertelność przyniesione przez Jezusa Chrystusa, pokarm duchowy, życie wieczne, kielich, wiedzę, chleb. Św. Jan Chryzostom (IV/V w.) piętnował tych, którym brakowało czasu na dziękczynienie. Rozwój modlitw dziękczynnych widoczny jest przede wszystkim w kościele wschodnim. W liturgii rzymskiej ograniczono się do dziękowania za uczynienie nas godnymi przyjęcia Jezusa. Podobna myśl wyrażana była w modlitwie po komunii. Samo dziękczynienie odbywało się po zakończonej liturgii. Kapłan odprawiał dziękczynienie w zakrystii, wierni modlili się w ciszy, zostając jeszcze przez chwilę w kościele.
[edytuj] Uwielbienie
Pojęcie uwielbienia oznacza chwałę jaką Bóg otoczony jest ze strony swych stworzeń[4]. Przykład uwielbienia w Piśmie Świętym to modlitwa Magnificat. W pierwszej części składa się z pieśni pochwalnej, a następnie wyraża przyczyny uwielbienia. Na szczególną uwagę zasługuje Przemienienie Pańskie, z którego wynika że człowiek nosi w sobie obraz Boga. Według Św. Leona Wielkiego całe Ciało Chrystusa miało się dowiedzieć, jaka je oczekuje przemiana, i w jakiej chwale mogą uczestniczyć jego członki. W Komunii Świętej człowiek jednoczy się z Chrystusem i dzięki temu może wielbić Boga.[5]
Punktem kulminacyjnym Mszy jest przyjęcie Komunii, które wzywa do uwielbienia Boga.
[edytuj] Współczesna liturgia
Sobór Watykański II włączył uwielbienie w ramy odnowionej liturgii. Obrzęd uwielbienia rozpoczyna się po rozdzieleniu Komunii[6], kiedy zakończyła się puryfikacja, a celebrans powrócił na miejsce przewodniczenia[7].
[edytuj] Treść uwielbienia
Ustanowienie uwielbienia częścią liturgii pociągnęło za sobą doprecyzowanie tekstów modlitw i doboru pieśni. Jako przykład podano Psalm 34 (33), Psalm 150 oraz kantyki Benedicite (Błogosławcie Pana) i Benedictus (Błogosławiony jesteś)[8]. Odrzucono zatem teksty skierowane bezpośrednio do Jezusa Chrystusa. Wśród nich znalazły się na przykład pieśni Duszo Chrystusowa, Cóż Ci Jezu damy. Używa się natomiast treści, wielbiących Boga Ojca za (i przez) Jezusa Chrystusa w Duchu Świętym (np. Dziękujemy Ci Ojcze nasz), skierowane bezpośrednio do Boga (Czego chcesz od nas Panie), lub do Trójcy Świętej[9]. Takie rozumienie uwielbienia, wynika z właściwego pojęcia Eucharystii jako dziękczynienia Bogu i Jego uwielbienia. Uwielbienie Ojca staje się możliwe jedynie przez Chrystusa i z Chrystusem[10].
[edytuj] Formy uwielbienia
Uwielbienie powinno mieć formę milczenia, słuchania muzyki, wspólnego śpiewu.
- Milczenie - Apostołowie po usłyszeniu głosu z Nieba zachowali milczenie. Wyraża szacunek do Boga, otwiera na słuchanie Boga.
- Wspólny śpiew - wykonuje się śpiewy odpowiedniej treści.
- Muzyka - instrumentalna, wokalna, wokalno-instrumentalna - wykonywana przez chór, scholę, zespół instrumentalny, organistę. Wierni uczestniczą w obrzędzie uwielbienia, słuchając.
[edytuj] Postawy liturgiczne
OWMR nie przewiduje żadnej określonej postawy liturgicznej, przyjmuje się, że każda dobrze nadaje się do wyrażenia uwielbienia.
- stojąca wyraża szacunek, należy przyjąć ją w czasie śpiewania hymnu (Te Deum, Magnificat),
- siedząca ułatwia refleksję, medytację
- klęcząca sprzyja modlitwie
Postawa liturgiczna powinna zależeć od formy uwielbienia. Nie powinna zakłócać wspólnotowego charakteru modlitwy[11]. Niewłaściwym jest zatem klęczenie, kiedy wszyscy stoją, bądź siedzą.
[edytuj] Refleksja nad stanem obecnym
W Polsce często uwielbienie jest wypaczone, przez stosowanie niewłaściwego repertuaru muzycznego i pośpiech.
W większości kościołów obrzęd uwielbienia zostaje pominięty lub skrócony do minimum. Najczęściej spotykaną formą stał się wspólny śpiew. Brak znajomości odpowiednich utworów i niewiedza sprawiają, że wykorzystuje się nieodpowiedni repertuar. Pieśń nierzadko rozpoczyna się jeszcze w momencie rozdzielania komunii. Milczenie na ogół nie występuje. W konsekwencji wierni, czując potrzebę uwielbienia Boga, uczestniczą w obrzędzie uwielbienia w starym stylu, modląc się przez chwilę po zakończonej liturgii.
[edytuj] Przypisy
- ↑ B. Nadolski. Liturgika.
- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Didache
- ↑ ks. I. Pawlak. Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła.
- ↑ M. Kowalewski. Mały słownik teologiczny (hasło: uwielbienie).
- ↑ http://www.kkbids.episkopat.pl/anamnesis/17/12.htm
- ↑ OWMR 88
- ↑ ks. I. Pawlak. Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła.
- ↑ Tres Adhinc Annos 15
- ↑ ks. I. Pawlak. Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła.
- ↑ KKK 1361
- ↑ http://www.kkbids.episkopat.pl/anamnesis/17/12.htm
Obrzędy wstępne: Śpiew na wejście • Pozdrowienie ołtarza • Znak krzyża • Pozdrowienie ludu • Akt pokuty • Kyrie • Gloria in excelsis Deo • Kolekta
Liturgia słowa: • Pierwsze czytanie • Psalm responsoryjny • Drugie czytanie •Sekwencja • Werset przed Ewangelią • Czytanie Ewangelii • Homilia • Credo • Modlitwa powszechna
Liturgia eucharystyczna: • Przygotowanie darów ofiarnych • Okadzenie darów • Lavabo • Modlitwa nad darami • Modlitwa eucharystyczna • Obrzędy komunijne