Teofil Morawski
Z Wikipedii
Teofil Morawski | |
Urodzona | 23 kwietnia 1793 Piwonice |
Zmarła | 12 stycznia 1854 Ociąż |
Teofil Morawski, ur. 23 kwietnia 1793 w Piwonicach koło Kalisza, zm. 12 stycznia 1854 w Ociążu koło Kalisza.
Urodził się w majątku matki Teresy z Podczaskich, mieszkał jednak od urodzenia w Mikołajewicach n/Wartą. Uczęszczał do szkół we Wrocławiu i w Warszawie, następnie studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Na arenę polityczną wkroczył w 1820 r. kiedy wybrano go do Rady Obywatelskiej Województwa Kaliskiego. Był ściśle powiązany z parlamentarną grupą opozycyjną Kaliszan. Wyróżniał się aktywną obroną przywódcy tej grupy Wincentego Niemojowskiego przed szykanami policji Wielkiego Ks. Konstantego. W 1826 r. uzyskał mandat do sejm z pow. kaliskiego. Był zwolennikiem dobrowolnego oczynszowania chłopów. W okresie powstania listopadowego był zwolennikiem walki zbrojnej z Rosją. 20 grudnia 1830 złożył w sejmie wniosek o powołanie naczelnika narodu posiadającego pełnię władzy cywilnej i wojskowej. Zwalczał niefortunną dyktaturę gen. Józefa Chłopickiego. Lansował projekt powołania odpowiedzialnej przez sejmem Rady Ministrów. Wybrany do 5-osobowego Rządu narodowego odpowiadał w nim za sprawy skarbowe. Popierał na stanowisko wodza powstania gen. Ignacego Prądzyńskiego. Po słynnych samosądach dokonanych 15 sierpnia 1831 w Warszawie podał się do dymisji. W czasie szturmu Warszawy przez Rosjan w dniach 6 i 7 września 1831 r. domagał się uzbrojenia Straży Bezpieczeństwa. Po przegranej uciekł. Dzięki koneksjom żony Leokadii ze Szczanieckich osiedlił się w Wielkim Księstwie Poznańskim. Majątek w Mikołajewicach Rosjanie skonfiskowali. Nabył od teścia Zakrzewo i Żołędniki, które sprzedał w 1840 r. i kupił majątek Ociąż k. Nowych Skalmierzyc. Tam zmarł 12 stycznia 1854.
[edytuj] Literatura:
- Zajewski W.,Morawski Teofil, [w:] PSB, t.XXI/4, z. 91, 1976, s.751-52,
- Ruszkowski A., Teofil Morawski (1793-1854) - powstańczy minister Rządu Narodowego z Mikołajewic k. Warty, [w:] "Na sieradzkich szlakach" nr3/51/1998/XIII, s. 44-45 (zdjęcia).
Stanisław Barzykowski • Alojzy Biernacki • Aleksander Bniński • Adam Czartoryski • Leon Dembowski • Kajetan Garbiński • Antoni Gliszczyński • Andrzej Horodyski • Izydor Krasiński • Jan Krukowiecki • Joachim Lelewel • Franciszek Lewiński • Gustaw Małachowski • Franciszek Morawski • Teodor Morawski • Teofil Morawski • Bonawentura Niemojowski • Wincenty Niemojowski • Andrzej Plichta • Wiktor Rembieliński • Jan Olrych Szaniecki