Ignacy Prądzyński
Z Wikipedii
Ignacy Prądzyński | |
Grzymała |
|
Data urodzenia | 20 lipca 1792 |
Miejsce urodzenia | Sanniki (województwo wielkopolskie) |
Data śmierci | 4 sierpnia 1850 |
Miejsce śmierci | Helgoland |
Rodzina | Prądzyńscy |
Ignacy Pantaleon Prądzyński herbu Grzymała (ur. 20 lipca 1792 r. w Sannikach k. Kostrzyna i Pobiedzisk, zm. 4 sierpnia 1850 r. na wyspie Helgoland) - generał wojsk polskich.
Z pochodzenia Wielkopolanin (urodzony w Sannikach, w Poznańskiem), od 1807 w wojsku Księstwa Warszawskiego, uczestnik kampanii 1809 i 1812 (Wyprawa Napoleona na Moskwę). Za udział w bitwie nad Berezyną odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. Uczestniczył w bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 oraz obronie Paryża w roku 1814. Został kawalerem Legii Honorowej. W następnym roku w stopniu majora przeszedł do służby w armii Królestwa Polskiego i dał się poznać jako wybitny inżynier wojskowy, autor m.in. projektu budowy Kanału Augustowskiego 1822-1824. W armii Królestwa Polskiego w kwatermistrzostwie generalnym, następnie wykładowca taktyki i fortyfikacji.
Był członkiem Związku Kosynierów i jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Patriotycznego (1821). Więziony (1826-1829) za przynależność do organizacji tajnych. W latach 1830-1831, podczas powstania listopadowego podkomendant twierdzy Zamość, następnie kwatermistrz generalny Sztabu Głównego i dowódca korpusu inżynierów. Wybitny strateg, rzecznik zdecydowanych działań zaczepnych.
Autor planów wojny z Rosją, częściowo wykorzystanych przez generała Jana Zygmunta Skrzyneckiego. Był też autorem planu koordynacji działań partyzanckich w Królestwie Polskim. Dowodził w wygranej bitwie pod Iganiami (10 kwietnia 1831). Po upadku powstania w latach 1832-1833 na zesłaniu w Wiatce. W 1834 powrócił do Królestwa Polskiego.
Umarł na wyspie Helgoland, gdzie też został pochowany. Był jednym z najbardziej utalentowanych generałów polskich I połowy XIX wieku, autorem około 60 prac z dziedziny wojskowości oraz cennych dla historyka obszernych pamiętników.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Ignacy Prądzyński Pamiętnik historyczny i wojskowy o wojnie polsko-rosyjskiej w roku 1831, wyd. 1894
Józef Chłopicki • Michał Gedeon Radziwiłł • Jan Zygmunt Skrzynecki • Henryk Dembiński • Ignacy Prądzyński• Kazimierz Małachowski • Maciej Rybiński • Jan Nepomucen Umiński