Suchodół (dzielnica Krosna)
Z Wikipedii
Suchodół - wieś "Suchodol" lokowana na prawie niemieckim w 1430; w 1952 roku przyłączona do Krosna jako największa powierzchniowo dzielnica; leży nad rzeką Lubatówką i potokiem Badoń, nad którym został utworzony użytek ekologiczny[1].
Etymologicznie nazwa wsi pochodzi od suchych obszarów występujących w nizinach nadrzecznych, lub suchych rowów, jarów naturalnych broniących dostępu do grodów. Według legendy tym szlakiem węgierskim prowadzącym nad rzeką Lubatówką do Bramy Węgierskiej w Krośnie, przechodził św. Wojciech, św. Jadwiga (1384), i św. Jan z Dukli.
W XVII wieku Robert Wojciech Portius był tu dzierżawcą folwarku.
W Suchodole znajduje się ulica Dębowa, która to zawdzięcza swą nazwę legendzie, o królowej Jadwidze, która jadąc z Węgier, zasadziła przy tej trasie dwa dęby aby narody: Polski i Węgierski żyły w zgodzie.
Pod Suchodołem toczyły się walki konfederacji barskiej w maju 1772 r. i istniały tu konfederackie groby. W miejscu tym wykonano symboliczny nagrobek konfederacki z krzyżem.
W roku 1876 wieś Suchodół liczyła 910 mieszkańców, graniczyła z Guzikówką (przedmieście Krosna), na zach. z Głowienką, na wsch. z Krościenkiem Niżnym, na płd. z Łężanami i Miejscem Piastowym.
W 1897r.- założono w Suchodole drugą po Czernichowie (1864) najstarszą szkołą rolniczą w Galicji, która miała już znaczną autonomię (po 1861)r. i mogła nauczać w j. polskim.
W dniu 14 września 1900 Cesarz Austrii Franciszek Józef na wzgórzu Pod Dębem obserwował Wielkie Manewry. W czasie I wojny światowej doszło do bratobójczych walk nad Lubatówką, a poległych chowano w kwaterach na pobliskim cmentarzu.
Na Apel Józefa Piłsudskiego z Suchodołu zgłosiło się 20 mężczyzn i w latach 1919-1920 walczyli pod rozkazami Komendanta Legionów. W tej miejscowości postawiono Pomnik upamiętniający imiennie 19 mieszkańców poległych w I i 20 w II wojnie światowej
Spis treści |
[edytuj] Ludzie związani z Suchodołem
- Leon Stec "Gustaw" - członek AK, kierownik szkoły, wykładowca Kursu Podchorążówki AK w Suchodole, inwigilowany przez UB, poniósł śmierć,
- Józef Zajdel " Podkowiak" - organizator partyzantki i punktu przerzutowego na Węgry, goszczący Stanisława Węklara,
- Stanisława Węklar "Wujek" - miejscowy organizator ZWZ, Komendant Obwodu OP-15 Krosno w 1944,
- Józef Drelichowski "Kłos", "Hen", (1891-1977) - zastępca a potem Kierownik Obwodu AK,
- Jan Czuchra "Janczar" (ur. 1922) - w Oddziale "Orskiego" Józefa Czuchry, potem ochotnik w I Armii Wojska Polskiego bohater walk o Warszawę, Płock, Bydgoszcz i Wał Pomorski odznaczony Krzyżem Partyzanckim,
- Kazimierz Czuchra "Ziuk" - zginął w czasie obławy z rąk Niemców w Żeglcach 3 maja 1944.
- płk Franciszek Suchodolski de Suchodół,dowódca 13 Galicyjskiego Regimentu Ułanów (1871).
- Józef Wilk - ur. w Suchodole w 1881 r. rzeźbiarz, medalier, pedagog, twórca pomnika ces. Franciszka Józefa dla Sarajewa, odznaki Komitetu Biskupiego Krakowskiego, ołtarza w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu, posągu Chrystusa dla fary w Przeworsku i wielu innych realizacji rzeźbiarskich (kilkadziesiąt jego prac znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej).
Obecnie powierzchnia dzielnicy wynosi 726,51 ha. Jest to największa powierzchniowo dzielnica Krosna z jednocześnie z najmniejszą liczbą mieszkańców.
[edytuj] Na terenie dzielnicy znajduje się;
- Szkoła Rolnicza z 1897,
- Szkoła nr 5 im. Jana Pawła II.
- Pomnik upamiętniający poległych w I i w II wojnie światowej
- Mogiła Konfederatów barskich z Krzyżem
- Zabytkowe kapliczki
[edytuj] Bibliografia
- T. Dobrowolski, Rzeźbiarz i pedagog: Z dziejów kultury i literatury ziemi przemyskiej, t. III, s. 427-433, Przemyśl 1978
- J. Garbarcik: Krosno - studia z dziejów miasta i regionu, T. I, Kraków 1972
- J. Garbarcik: Krosno - studia z dziejów miasta i regionu, T. II, Kraków 1973
- St. Cynarski: Krosno - studia z dziejów miasta i regionu, T. III, Kraków 1995
- W. Sarna: Opis powiatu krośnieńskiego pod względem geograficzno-historycznym, Przemyśl 1898
- Stanisław Rusnarczyk: Życie i dzieło Jana Czuchry, robotnika, żołnierza i artysty, Krosno 2007.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Uchwała numer XXVI/542/04 Rady Miasta Krosna z dnia 28 października 2004 roku w sprawie utworzenia użytku ekologicznego pod nazwą Dolina potoku Badoń
[edytuj] Zobacz też
Śródmieście • Krościenko Niżne • os. Ks. Markiewicza • os. Grota-Roweckiego •
Zawodzie • Białobrzegi • os. Turaszówka • os. Tysiąclecia • os. Południe •
Polanka • os. Traugutta • Suchodół