Sikorowate

Z Wikipedii

Sikory
bogatka Parus major
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	sikory
Nazwa systematyczna
Paridae
Vigors, 1825
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Sikory (sikorowate) (Paridae) - rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Obejmuje gatunki lądowe, nadrzewne, zamieszkujące półkulę północną. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

• niewielkie rozmiary (średnia długość ciała: 12-13 cm)
• krótkie skrzydła, ogon stosunkowo długi
• mały, krótki dziób (odżywiają się owadami)
• większość charakteryzuje się kontrastowym, najczęściej czarno-białym, ubarwieniem głowy
• posiadają 10 lotek I rzędu oraz 12 sterówek.

Są to w większości gatunki o dużej liczebności (przykładowo bogatka jest jednym z najliczniejszych ptaków Polski), nie zagrożone wyginięciem. Jedynie 3 gatunki z rodzaju Parus uznaje się za narażone w przyszłości na utratę liczebności lub wręcz wymarcie. Do polskiej awifauny zalicza się 7 gatunków, wszystkie są objęte ścisłą ochroną gatunkową.

[edytuj] Systematyka

Do rodziny należą następujące rodzaje i gatunki (około 50):

• Rodzaj: Parus
  • sikora akacjowa (Parus afer)
  • sikora szara (Parus cinerascens)
  • sikora krawatowa (Parus griseiventris)
  • sikora czarna (Parus niger)
  • sikora białoskrzydła (Parus leucomelas)
  • sikora namibijska (Parus carpi)
  • sikora białobrzucha (Parus albiventris)
  • sikora jasnogrzbieta (Parus leuconotus)
  • sikora ciemna (Parus funereus)
  • sikora smużkowa (Parus fasciiventer)
  • sikora rdzawoszyja (Parus fringillinus)
  • sikora rdzawobrzucha (Parus rufiventris)
  • bogatka (Parus major)
    • sikora siwa (Parus major bokharensis)
  • sikora zielonogrzbieta (Parus monticolus)
  • sikora białokarkowa (Parus nuchalis)
  • sikora czarnoczelna (Parus xanthogenys)
  • sikora żółtolica (Parus spilonotus)
  • sikora żółtogardła (Parus holsti)
• Rodzaj: Melanochlora
  • sikora sułtańska (Melanochlora sultanea)
• Rodzaj: Sylviparus
  • sikora oliwkowa (Sylviparus modestus)
• Rodzaj: Cyanistes często umieszczane w rodzaju Parus
  • sikora lazurowa (Cyanistes cyanus lub Parus cyanus)
  • modraszka (Cyanistes caeruleus lub Parus caeruleus)
  • sikora żółtopierśna (Cyanistes flavipectus lub Parus flavipectus)
• Rodzaj: Baeolophus
  • sikora cuglowa (Baeolophus wollweberi lub Parus wollweberi)
  • sikora kalifornijska (Baeolophus inornatus lub Parus inornatus)
  • sikora dwubarwna (Baeolophus bicolor lub Parus bicolor)
  • sikora jałowcowa (Baeolophus ridgwayi) do 1996 uważany za podgatunek Baeolophus inornatus
  • sikora teksaska (Baeolophus atricristatus)
• Rodzaj: Lophophanes często umieszczane w rodzaju Parus
  • czubatka (Lophophanes cristatus lub Parus cristatus)
  • sikora szaroczuba (Lophophanes dichrous lub Parus dichrous)
• Rodzaj: Periparus często umieszczane w rodzaju Parus
  • sikora czarnopierśna (Periparus rufonuchalis lub Parus rufonuchalis)
  • sikora czarnoczuba (Periparus rubidiventris lub Parus rubidiventris)
  • sikora kapturowa (Periparus amabilis lub Parus amabilis) czasem umieszczana w odrębnym rodzaju Pardaliparus
  • sikora żółtobrzucha (Periparus venustulus lub Parus venustulus) czasem umieszczana w odrębnym rodzaju Pardaliparus
  • sikora plamista (Periparus elegans lub Parus elegans) czasem umieszczana w odrębnym rodzaju Pardaliparus
  • sosnówka (Periparus ater lub Parus ater)
    • sikora rdzawoboczna (Periparus ater melanolophus lub Parus melanolophus)
• Rodzaj: Poecile często umieszczane w rodzaju Parus
  • sikora białobrewa (Poecile superciliosa lub Parus superciliosus)
  • sikora żałobna (Poecile lugubris lub Parus lugubris)
  • sikora rdzawa (Poecile varia lub Parus varius) czasem umieszczana w odrębnym rodzaju Sittiparus
  • sikora białoczelna (Poecile semilarvata lub Parus semilarvatus) czasem umieszczana w odrębnym rodzaju Sittiparus
  • sikora perska (Poecile hyrcana lub Parus hyrcanus)
  • sikora cynamonowa (Poecile davidi lub Parus davidi)
  • sikora uboga (Poecile palustris lub Parus palustris)
  • czarnogłówka (Poecile montana lub Parus montanus)
  • sikora karolińska (Poecile carolinensis lub Parus carolinensis)
  • sikora meksykańska (Poecile sclateri lub Parus sclateri)
  • sikora jasnoskrzydła (Poecile atricapillus lub Parus atricapillus)
  • sikora górska (Poecile gambeli lub Parus gambeli)
  • sikora północna (Poecile cincta lub Parus cinctus)
  • sikora kanadyjska (Poecile hudsonica lub Parus hudsonicus)
  • sikora brunatna (Poecile rufescens lub Parus rufescens)
  • czarnogłówka brązowawa (Poecile songara)
• Rodzaj: Pseudopodoces niedawno przeklasyfikowany z rodziny Krukowatych (Corvidae)
  • sójeczka mała (Pseudopodoces humilis)

[edytuj] Źródła

• Beth Slikas, Frederick H. Sheldon, Frank B. Gill, Phylogeny of Titmice (Paridae): I. Estimate of Relationships among Subgenera Based on DNA-DNA Hybridization, 1996.
• Eck & Martens, Review of the Aegithalidae etc. Zool. Med. Leiden 80 (2006).
• Jochen Martens, Dieter Thomas Tietze & Yue-Hua Sun, Molecular phylogeny of Parus (Periparus), a Eurasian radiation of tits (Aves: Passeriformes: Paridae),(2005).
• Grzimek's Animal Life Encyclopedia, (2005).
• Avibase, Birdlife International, ITIS Report.
• American Ornithologists' Union, (2007).
• British Ornithologists’ Union Records Committee: 35th Report (April 2007).
• Cornell Lab of Ornithology, (2007).