Plater (herb szlachecki)
Z Wikipedii
Plater - herb szlachecki.
Spis treści |
[edytuj] Opis herbu
Przedstawia trzy pasy srebrne w polu czerwonym, na nich położony skos srebrny. W klejnocie trzy strusie pióra, srebrne między czerwonym i błękitnym.
Odmiany herbu:
- Plater II - w tarczy czerwonej, dwa pasy srebrne, na nich prawo skośny srebrny. Klejnot niewiadomy, odmiana zpieczęci z 1533.
- Plater hrabia I - w polu złotym trzy pasy czarne, na nich prawo skośny pas czerwony. Nad tarczą korona hrabiowska, nad nią hełm z koroną szlachecką, w klejnocie dwa skrzydła złote z trzema pasami czarnymi, przecięte pasami czerwonymi, lewo skośnym na skrzydle prawym, prawo skośnym na lewym. odmiana przysługująca gałęzi Platerów, z której Konstanty Ludwik, starosta inflancki i Kazimierz Konstanty, podkanclerzy litewski, otrzymali w 1758 i 1772 tytuł hrabiowski Rosji.
- Plater hrabia II - w tarczy czerwonej trzy srebrne pasy, na nich pas błękitny prawo skośny. Nad tarczą korona hrabiowska, powyżej hełm ukoronowany z trzema strusimi piórami, srebrnym, między czerwonym i błękitnym. Odmiana wg.herbarza J.Siebmachera, przysługująca gałęzi która rzekomo otrzymała tytuł hrabiowski w królestwie Galicji w 1774[1]
- Plater hrabia III - w tarczy złotej trzy czerwone pasy, na nich pas czarny prawo skośny. Nad tarczą korona hrabiowska, i hełm ukoronowany koroną szlachecką, w klejnocie skrzydła złote z trzema czerwonymi pasami na każdym, przekreślone czarnym skosem prawym na lewym skrzydle, i symetrycznie na drugim. Labry podbite złotem czarne z lewej czerwone z prawej strony. Tarczę podtrzymują z dwóch stron dwaj zbrojni rycerze.Pod tarczą dewiza : "Melior Mors Macula".[2]
- Plater-Zyberk - w tarczy złotej ze złotą bordiurą trzy czarne pasy, na nich pas czerwony, prawo skośny, w tarczy sercowej czarnej, ze złotą bordiurą, koło złote o sześciu szprychach. Nad tarczą korona hrabiowska, nad nią hełm ukoronowany, klejnot jak w odmianie Plater hrabia I. Labry czarne podbite zlotem. Odmiana przysługująca gałęzi Platerów z której Michał, ożeniony z Izabellą Sybergówną, córką wojewody inflanckiego Jana Tadeusza Syberga, ostatnią z rodu, otrzymał w 1803 pozwolenie od cara Aleksandra I na dołączenie nazwiska Syberg (Zyberk) do swego i udostojnienie herbu herbem żony w tarczy sercowej.
[edytuj] Herbowni
Plater, Broël-Plater, Plater-Zyberk
[edytuj] Ciekawe postacie historyczne rodu
- Ferdynand Fabian Plater (1678–1739) – marszałek nadworny litewski
- Gotard Jan Plater (zm. 1664) – major, magister artylerii
- Leon Joachim Plater (1836–1863) – powstaniec styczniowy
- Adam Antoni Plater (1790–1862) – ziemianin, polihistor, zoolog
- Jan Andrzej Plater (1626–1696) – starosta, poseł, wojewoda
- Lucjan Stanisław Plater (1808–1857) – powstaniec listopadowy, emigrant
- Jan Ludwik Plater (zm. 1736) – kasztelan inflancki
- August Hiacynt Plater (1745–1803) – marszałek konfederacji targowickiej
- Józef Wincenty Plater (1745–1806) – pisarz polny litewski, kasztelan
- Kazimierz Konstanty Plater (1749–1807) – starosta, kasztelan, pisarz, targowiczanin
- Stanisław Plater (1784–1851) – oficer, historyk, geograf
- Cecylia Plater-Zyberk (1853–1920) – (zobacz też: Prywatna Żeńska Szkoła im. hrabiny Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie)
- Ludwik August Plater (1775–1846) – powstaniec kościuszkowski
- Konstanty Ludwik Plater (1722–1778) – starosta, kasztelan
- Konstanty Plater (1778–1849) – marszałek szlachty
- Emilia Plater (1806–1831)– oficer powstania listopadowego (zobacz też: Platerówki)
- Henryk Plater – polski duchowny
- Kazimierz Plater – polski szachista
- Ludwik Plater – polski działacz polityczny
- Marek Plater-Zyberk – twórca znanych kampanii reklamowych
- Piotr Stępień (Plater) - Pochodzi z rodu, który zamieszkiwał tereny Puszczy sandomierskiej
[edytuj] Ciekawostki
- Podobno założycielem rodu był Herebold de Bröel zwany Plater, żyjący około 1160 roku w Unna w Marchii. Jego wnuk Jan rycerz Albrechta de Buxhoff, biskupa inflanckiego, otrzymał w nagrodę za dzielność lenno w Inflantach. Taki podobno był powód przesiedlenia się Platerów do Inflant i późniejszego spolszczenia rodu.
- Według niektórych źródeł[3] Platerowie pochodzą od westfalskiej rodziny von der Broel, której jeden członek w XIV ożeniwszy się z ostatnią z rodu Platerów przyjął podwójne nazwisko. Gałąź wygasłego w swej ojczyźnie w XVII w. rodu osiedliła się w XIV w. w Kurlandii, skąd rozprzestrzeniła się w Inflantach, na Żmudzi i Litwie. Pierwszym wzmiankowanym z tej gałęzi był w 1306, Albert, komtur wendeński.
- Inne źródła podają, że założycielem rodziny był występujacy w Westfalii w 1210 roku Humpertus von dem Broele gennant Plater.
- Marek Plater-Zyberk z Wabolu hrabia Plater 1956-2004 zmarł tragicznie w Warszawie.
- Platerowie ta jak większa część szlachty w Inflantach Polskich (Grotus, Hilzen, Wildenau, Manteuffel, Mohl, Reytan, Tyzenhaus, Weissenhof, czy Zyberk) pochodziła z rodów niemieckiego rycerstwa Mieczowców zwanych też Kawalerami Mieczowymi.
- Platerowie szczycili się w rodzinie senatorami: Janem Andrzejem - wojewodą inflanckim w 1696, Fabianem - wojewodą inflanckim w 1705, Janem Ludwikiem - kasztelanem inflanckim w 1735, Ferdynandem Wilhelmem - marszałkiem litewskim 1739, Konstanty Ludwikiem - kasztelanem połockim 1754, wojewodą mścisławskim, i kasztelanem trockim, Kazimierzem Konstantym - kasztelanem trockim 1790 i podkanclerzym litewskim, oraz Ludwikiem kasztelanem Królestwa Polskiego 1829 – 1831.
- Godfrey Livo Miller zu Aichholz wziął ślub 30 października 1964 z Marią Antoniną Plater-Zyberk z Broelu hrabianką Plater (Mają), z tego związku urodził się w 1965 syn Aleksander Oskar, córka Maria Helena - 1968 i syn Joseph - 1970.
Przypisy
- ↑ Wg.Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich, wydawca herbarza Siebmachera zaznacza, że nie ma śladów w archiwach o nadaniu tego tytułu
- ↑ Odmiana opisana w Księdze herbowej rodów polskich jako prawdopodobnie fantazyjna, występująca w herbarzu Wilczyńskiego i Malinowskiego wydanym w Paryżu
- ↑ Juliusz Karol Ostrowski:Księga herbowa rodów polskich Warszawa 1897
[edytuj] Linki zewnętrzne
- http://www.platerowie.com/
- http://www.sejm-wielki.pl/b.php?o=lu.22129
- http://genealog.home.pl/gd/szablony/herb.php?lang=pl&id=0175
[edytuj] Źródła
- Kasper Niesiecki: Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk, 1839-1845.
- Juliusz Karol Ostrowski:Księga herbowa rodów polskich, Warszawa, 1897