Tadeusz Rejtan
Z Wikipedii
 |
Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości. |
| Tadeusz Rejtan | |
 |
|
 Reytan |
|
| Data urodzenia | 20 sierpnia 1742 |
| Miejsce urodzenia | Hruszówka |
| Data śmierci | 8 września 1780 |
| Miejsce śmierci | Hruszówka |
| Rodzina | Rejtanowie |
Tadeusz Rejtan (albo Reytan) herbu Rejtan (ur. 20 sierpnia 1742 w Hruszówce - zm. 8 września 1780 w Hruszówce), uczestnik konfederacji barskiej. 1773 poseł ziemi nowogródzkiej na Sejm rozbiorowy w Warszawie. Syn zamożnego ziemianina Dominika Rejtana, podkomorzego nowogródzkiego. Brat Michała, pisarza ziemskiego nowogródzkiego.
Wraz z Samuelem Korsakiem i Stanisławem Bohuszewiczem sprzeciwiał się zawiązaniu na sejmie konfederacji pod przewodnictwem księcia Adama Ponińskiego, umożliwiającej zatwierdzenie traktatu rozbiorowego. Stanowisko jego zgodne było z instrukcją jaką otrzymał przy wyborze na posła na swoim sejmiku w Nowogródku: "bronić całości Polski z narażeniem życia i mienia". Przekaz mówi, że Rejtan najpierw ukrył laskę marszałkowską, wstrzymując tym samym rozpoczęcie obrad. Jednak pomimo tego doszły one do skutku.Gdy po skończonych obradach na polecenie marszałka sejmu Ponińskiego posłowie skierowali się ku wyjściu, Rejtan rzucił się na próg, starając się zagrodzić drogę wychodzącym (opuszczenie sali obrad oznaczało zgodę posłów na uznanie decyzji konfederackich - I rozbiór Polski). Scenę tę przedstawia obraz Jana Matejki "Rejtan". Wedle innej tradycji, Rejtan kładąc się w przejściu na ziemi, usiłował nie wpuścić posłów do sali obrad.
Po sejmie rozbiorowym, Rejtan wyjechał na Litwę, i podle tradycji popadł w obłęd w rezultacie czego 8 września 1780 roku popełnił samobójstwo.
Wkrótce po śmierci rozpowszechnia się w Polsce kult jego postaci. Portret Rejtana pojawia się na licznych rycinach jako symbol prawdziwego patrioty. Sejm Czteroletni uczcił pamięć Tadeusza Rejtana, zawierając to w następujących słowach: "Mój król, za zgodą skonfederowanych Rzeczypospolitej stanów, w tej porze, gdzie przywróceniem sił Rządu Rzeczypospolitej (...) mamy wdzięczną czułość długiem pamięci tego szanownego Polaka".[potrzebne źródło]
Imię Rejtana nosi znane z patriotycznych tradycji, założone w 1905 roku, VI Liceum Ogólnokształcące im.Tadeusza Reytana w Warszawie.
