Piotr Iwanowicz Bagration
Z Wikipedii
Piotr Iwanowicz Bagration (ros. Пётр Иванович Багратион, ur. 1765 r. w Kizlarze, zm. 12 września 1812 r. we wsi Simy gdzie był pochowany), rosyjski generał piechoty, uczeń słynnych generałów: Aleksandra Suworowa i Michaiła Kutuzowa, brat Romana Bagrationa. Bohater I wojny ojczyźnianej 1812.
Pochodził z słynnej arystokratycznej (książęcej) rodziny gruzińskiej - Bagrationów, która na przełomie I i II tysiąclecia po Chrystusie panowała nad Gruzją i częścią Armenii. Jego dziadek i ojciec był pułkownikiem w rosyjskiej armii.
Służbę w wojsku Piotr Bagration rozpoczął w 1782 r. w stopniu sierżanta. Od 1782 do 1792 r. służył kolejno w: pułku kaukaskich muszkieterów, pułku kijowskich strzelców konnych i pułku sofijskich karabinierów. Brał udział w wojnie rosyjsko-tureckiej w latach 1787-1791, oraz podczas insurekcji kościuszkowskiej w latach 1793-1794. W 1796 został dowódcą 6. pułku strzelców.
W czasie "kampanii włoskiej" i "szwajcarskiej" Suworowa, w stopniu generała-majora, dowodził awangardą ekspedycji. Odznaczył się wtedy podczas bitew nad rzekami: Addą i Trebią, oraz pod Nowi i na przełęczy Świętego Gottharda. Był aktywnym uczestnikiem wojen napoleońskich w latach 1805-1807. W kampanii 1805 r., podczas wielkiego odwrotu armii Kutuzowa z Braunau do Ołomuńca, Bagration dowodził ariergardą rosyjskiej armii. Jego żołnierze brali udział w wielu potyczkach, ubezpieczając tyły rosyjskiej armii. Wsławili się podczas bitwy pod Schöngrabern.
Podczas bitwy pod Austerlitz, Bagration dowodził prawym skrzydłem sił koalicyjnych, które wstrzymywało atak sił francuskich i umożliwiło odwrót resztek armii Kutuzowa.
W kampaniach lat 1806-1807 dowodził ariergardą rosyjskiej armii. Odznaczył się podczas bitwy pod Pruską Iławą (od jego nazwiska miejscowość ta nosi dziś nazwę: Bagrationowsk), a także pod Frydlandem.
Podczas wojny rosyjsko-szwedzkiej 1808-1809 r. dowodził wpierw dywizją, a potem korpusem. Dowodził tzw. "Ekspedycją alandzką" w 1808 r., podczas której Zatoka Botnicka znalazła się pod rosyjską kontrolą; zdobył również Wyspy Alandzkie i przeprowadził udany desant w Szwecji.
Podczas wojny rosyjsko-tureckiej, w latach 1806-1812, był głównodowodzącym Mołdawskiej armii (od czerwca 1809 do marca 1810 r.) tocząc walki głównie na lewym brzegu Dunaju. Wojska Bagrationa zdobyły wtedy twierdze: Maczyn, Hirsowa, Izmaił. Pod Rassową rozbił 12-tys. wyborowy korpus turecki, zaś pod Tatarzycą zwyciężył w jednej z najcięższych bitew tej wojny.
W sierpniu 1811 roku Bagration został głównodowodzącym Podolskiej Armii, zaś w marcu 1812 r. - 2 Armii Zachodniej. Przewidując wkroczenie armii napoleońskiej do Rosji, stworzył plan, który miał zapobiec francuskiej agresji. W początkach kampanii napoleońskiej 1812 r. zręcznym manewrem przerzucił 2 Armię Zachodnią spod Wołkowyska do Smoleńska, gdzie połączył swe siły z 1 Armią Zachodnią, którą dowodził generał Michaił Barclay de Tolly. W ten sposób udaremnił zamiar Napoleona, który zamierzał rozdzielić obie armie i zniszczyć każdą z osobna. Bagration był gorący zwolennikiem zaangażowania w wysiłek wojenny szerokich mas społeczeństwa rosyjskiego. Był jednym z inicjatorów i organzatorów działań partyzanckich na terenach zajętych przez armię napoleońską.
W bitwie pod Borodino dowodził lewym skrzydłem armii rosyjskiej. Armia Bagrationa była trzonem tego skrzydło armii rosyjskiej. Odparła wszystkie ataki wojsk Napoleona, zaś sam Bagration został ciężko ranny i niebawem zmarł.
W 1839 r. z inicjatywy rosyjskiego poety - Denisa Dawidowa, prochy Bagrationa zostały przeniesione ze wsi Simy na cmentarz poległych pod Borodino.