Pilec
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°59' N 21°14' E
Pilec | |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Reszel |
Sołtys | Henryk Połubiński |
Położenie | 53° 59' N 21° 14' E |
Liczba mieszkańców (2007) • liczba ludności |
263(2007) |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
Tablice rejestracyjne | NKE |
Położenie na mapie Polski
|
Pilec (dawniej: niem. Pülz) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel, w prafii Święta Lipka.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
W 2007 roku Pilec liczy 263 mieszkańców. W 1818 roku w Pilcu stały 24 domy, wieś liczyła 308 mieszkańców. W wieku XX liczba mieszkańców znacznie wzrosła i wynosiła w 1910 r. - 448, 1933 roku 794 osób, a w 1939 roku - 771 mieszkańców. W 1970 roku wieś liczyła 331 mieszkańców.
[edytuj] Historia
Dawne dzieje
Wieś została założona w roku 1326. Posiadała kościół i zamek, który stał jeszcze w XV wieku. Przed zniszczeniem kościoła parafia w Pilcu należała do archprezbiteratu w Reszlu. W tym czasie do parafii w Pilcu należał kościół filialny w Bezławkach.
Pilec pierwotnie znajdował się na terytorium Państwa Krzyżackiego, wcześniej zajmowane przez plemię pruskie - Bartów. Po sekularyzacji Zakonu w 1525 roku znalazł się w granicach nowopowstałego Księstwa Pruskiego (Prusy Książęce), a od 1701 roku w Królestwie Pruskim. W 1818 roku wieś miała 24 domy i 308 mieszkańców, a majątek 5 budynków i 96 osób.
Do 1945 roku siedziba gminy i okręgu urzędu policyjnego (Amtsbezirk Pülz) składającego się z 4 gmin - Pasterzewo, Pilec, Śpigiel i Widryny (Gemeinden Pastern, Pülz, Spiegels und Widrinnen). Pilec przynależał do Landkreis Rastenburg - powiatu Kętrzyn, Regierungsbezirk Königsberg - rejencji Królewiec.
Od 1945 roku
Od 1945 roku w granicach Polski, najpierw w Okręgu Mazurskim, a od 1946 do 1998 roku w województwie olsztyńskim.
Od 1945 roku do 1975 roku tj. do momentu likwidacji powiatów, Pilec znajdował się w powiecie najpierw rastemborskim, a po zmianie nazwy miasta w kętrzyńskim.
W 1954 roku w wyniku reformy administracyjnej powstała w Pilcu gromada. Pierwszym przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej został Aleksander Gałka. W 1957 gromadę zniesiono. Po roku 1956 w Pilcu powstała rolnicza spółdzielnia produkcyjna "Nowe Życie".
W 1973 roku w wyniku kolejnej reformy administracyjnej zlikwidowano gromady i powołano do życia gminy. Pilec znalazł się w włączonej wówczas do powiatu kętrzyńskiego Gminy Reszel, jednocześnie stał się siedzibą sołectwa, w skład którego weszła tylko ta miejscowość.
W 1973 roku powstała filia biblioteki publicznej.
W budynku dawnej szkoły znajduje się kaplica obsługiwana przez ojców jezuitów z parafii w Świętej Lipce. W budynku dawnego młyna znajduje się hotel. We wsi znajduje się dobrze zaopatrzony sklep, w części miejscowość ma charakter wsi letniskowej.
[edytuj] Jeziora i rzeki
Przez Pilec przepływa rzeka Dajna, która jest znanym szlakiem kajakowym Mrągowo - Święta Lipka.
W północnej części wsi znajduje się Jezioro Dejnowa, rozciągające sie aż do Świętej Lipki.
We wsi znajduje się Pilecki Staw (Pühlzer Muhlenteich) o powierzchni 4 ha.
Na południowy zachód od wsi znajduje się jezioro Kociołek (Kessel Teich) o powierzchni 1,50 ha.
Na południowy zachód od wsi, już na terenie miejscowości Śpigiel znajduje się Jezioro Śpigiel.
[edytuj] Ciekawostki
W Pilcu jest zapora wodna przy dawnym młynie, przez którą przelewa się do jeziora woda rzeki Dajny. Na zaporze funkcjonuje elektrownia wodna.
Legenda głosi, iż na dnie jeziorka Kociołek w Pilcu spoczywa zatopiony kościół.
W Pilcu znajdują się Olsztyńskie Kopalnie Surowców Mineralnych. Sp. z o.o. Zakład górniczy, bowiem wieś bogata jest w surowce naturalne.
Znajduje się tu również strażnica OSP.
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Licharewa "Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu", Olsztyn, 1962;
- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Olsztyn, 1978.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi