Pantelejmon Ponomarienko

Z Wikipedii

Pantelejmon Kondratowicz Ponomarienko (ros. Пантелеймон Кондратьевич Пономаренко; 9 sierpnia 1902 - 18 stycznia 1984) - Białorusin, generał-porucznik Armii Czerwonej, polityk radziecki.

W latach 1938-1947 pierwszy sekretarz Komunistycznej Partii Białorusi. W okresie 1941-1944 kierował z Moskwy ruchem partyzanckim na Białorusi. Na Plenum KC 27-28 lutego 1943 mówiąc o celach partyzantki radzieckiej na Białorusi Ponomarienko stwierdził "walka z wrogim polskim podziemiem jest nieunikniona". Zgodnie z jego rozkazem polscy partyzanci mieli być rozbrajani, a kadra oficerska i stawiający opór żołnierze rozstrzeliwani. W celu wykonania tych poleceń partyzanci białoruscy podjęli ograniczoną współpracę z hitlerowcami.

W 1943 był także jednym z głównych koordynatorów działalności komunistów polskich z PPR, z ramienia Kominternu i NKWD. 20 stycznia 1943 w swoim memorandum^[1] sprecyzował ich zadania. W myśl instrukcji Ponomarienki, ówczesnym celem kierownictwa ZSRR były nie tylko cele wojskowe - partyzanci sowieccy za polskich kresach północno-wschodnich, a PPR w Generalnym Gubernatorstwie zwalczali ugrupowania antykomunistyczne denuncjując ich członków do niemieckich organów bezpieczeństwa^[2], dążąc do maksymalnego osłabienia polskiego podziemia niepodległościowego w kraju oraz wyniszczenia społeczeństwa polskiego rękami Niemców (m. in. poprzez wzniecenie wojny partyzanckiej i wywołany tym odwet hitlerowców).

W okresie 16 października 1952 - 6 marca 1953 członek Biura Politycznego KPZR. Zapewne po śmierci Józefa Stalina popadł w chwilową niełaskę. W końcu otrzymał stanowisko I sekretarza Komunistycznej Partii Kazachstanu. Funkcję tę sprawował w okresie marzec 1954 - 7 maja 1955. Bezpośrednio potem został ambasadorem w Polsce, przypadło mu w udziale wręczenie polskim władzom kluczy do daru społeczeństwa radzieckiego - Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Następnie w latach 1957-1959 był ambasadorem ZSRR w Indiach i Nepalu, a w latach 1959-1962 ambasadrorem w Holandii. W okresie 1962—1964 pełnił funkcję stałego przedstawiciela ZSRR w Międzynarodowej Agencja Energii Atomowej. Od 1965 przebywał na emeryturze.

Pracował również jako wykładowca. Założył Narodową Orkiestrę Jazzową w Mińsku.

Przypisy

↑ Bogdan Musiał "Memorandum Pantelejmona Ponomarienki z 20 stycznia 1943 r.:"O zachowaniu się Polaków i niektórych naszych zadaniach" Pamięć i Sprawiedliwość, Pismo Instytutu Pamięci Narodowej, Warszawa, 1.09.2006, ISSN 1427-7476, s. 379
↑ " (...) Memorandum Ponomarienki nie pozostało w sferze teoretycznych rozważań. Na jego osobiste polecenie sowieccy partyzanci na terenach kresów północno-wschodnich, a PPR na obszarze Generalnego Gubernatorstwa, zwalczali polskie podziemie niepodległościowe, denuncjując jego członków do niemieckich władz okupacyjnych. Działania te sterowane były z Moskwy poprzez Komintern i NKWD": Bogdan Musiał "Memorandum Pantelejmona Ponomarienki z 20 stycznia 1943 r.:"O zachowaniu się Polaków i niektórych naszych zadaniach" Pamięć i Sprawiedliwość, Pismo Instytutu Pamięci Narodowej, Warszawa, 1.09.2006, ISSN 1427-7476, s. 379-380