Labirynt (symbol)

Z Wikipedii

Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Labirynt. (dyskusja)

Labirynt (gr. λαβύρινθος labyrinthos) - w sensie symbolicznym, klasyczny labirynt to regularny, symetryczny i zgeometryzowany system korytarzy bądź dróg, w którym trasa nie przecinając się wiedzie od jedynego wejścia do centrum drogą spiralną, lub częściej prawo i lewoskrętnymi, okrężnymi meandrami.

Symbol labiryntu jest archetypem znanym na całym świecie: od Azji, przez Afrykę i Europę aż po Amerykę Płd. Początki powstawania struktury znaczeniowej symbolu sięgają zamieszkiwania przez ludzi w jaskiniach i wiąże się z wynikającymi z tego tajemnicami, lękami, etc. Jego znaczenie jest tak samo skomplikowane jak sam wzór. Konotacje z istniejącymi labiryntami-budowlami, mającymi często charakter obronny, lub utrudniający dostęp spowodowały powstanie symboliki ochronnej - wizerunek labiryntu umieszczano na greckich domach dla zmylenia złych duchów. Najczęściej utożsamiany jest jednak z rytuałem "przejścia" czy inicjacji - symbolicznym powrotem do łona matki, "śmiercią" i odrodzeniem. W tym sensie rozumiany być może jako symbol poszukiwania duchowego centrum, dążenia do samopoznania. Do celów rytualnej inicjacji symbol labiryntu wprowadzano do wczesnych świątyń. Umieszczany na posadzce wizerunek labiryntu był częstokroć miejscem rytualnych tańców, naśladujących trasę Słońca na niebie. W symbolice katolickiej, umieszczany na posadzkach średniowiecznych kościołów labirynt symbolizował "drogi prowadzące do Jerozolimy". Najbardziej znany labirynt tego typu znajduje się w katedrze Chartres we Francji.

[edytuj] Bibliografia

• K. Kowalski, Z. Krzak, Tezeusz w labiryncie, Ossolineum 1989
• J. Tressider, Słownik symboli, RIM, Warszawa 2005