Krystyna Waza

Z Wikipedii

Krystyna (ur. 8 grudnia 1626 r. w Sztokholmie^[1] - zm. 19 kwietnia 1689 r. w Rzymie) - córka Gustawa II Adolfa, królowa Szwecji w latach 1632 - 1654.

Krystyna była ostatnią przedstawicielką dynastii Wazów. W jej imieniu faktyczną władzę sprawował od 1632 kanclerz Axel Oxenstierna. Królowa, która faktyczną władzę przejęła w 1644 roku, przyczyniła się do zakończenia wojny trzydziestoletniej.

Była mecenasem nauki i sztuki. W 1649 roku zaprosiła Kartezjusza celem pobierania lekcji filozofii, chciała także korzystać z jego wskazówek przy tworzeniu szwedzkiej akademii nauk. (Odbywające się o piątej nad ranem zajęcia i srogi północny klimat nie służył długo filozofowi, zmarł po kilku miesiącach na przeziębienie.) Jej dewiza brzmiała: Columna regni sapientia (Podporą władzy królewskiej jest mądrość). W 1650 roku doszło do uroczystej koronacji.

W 1654 Krystyna abdykowała na rzecz jej niedoszłego męża Karola Gustawa. Powodem tego czynu było nawrócenie się królowej na katolicyzm. Posądzano ją wtedy, że odgórnie zrekatolizuje ona Szwecję. Po abdykacji poniosła porażkę w staraniach o koronę wicekrólestwa Neapolu, po abdykacji Jana Kazimierza zamierzała się starać o elekcję na króla Polski. W roku 1689 przekazała swoje obszerne zbiory manuskryptów Bibliotece Watykańskiej. Jest pochowana u boku papieży w Bazylice św. Piotra na Watykanie.

[edytuj] Ciekawostki

Zaangażowana w związek z własną damą dworu (Ebba Sparre). Krystyna pisała do niej listy miłosne - niektórzy uważali, że jest to związek lesbijski, inni, że platoniczne zakochanie.

Była znana jako szczególna ekscentryczka; oglądając przedstawienie teatralne potrafiła położyć nogi na oparciach foteli w rzędzie poprzedzającym. Europejskie dwory z oburzeniem reagowały na takie wiadomości, w wielu z nich Krystyna nie była mile widziana. Z drugiej strony, nie kryjąc swojej pogardy dla podszytej hipokryzją etykiety, łatwo zjednywała sobie sympatię ludzi takich jak Ludwik XIV, którego gościem była przez dłuższy czas.^[2]

Przypisy

[edytuj] Strony zewnętrzne

• Potwierdzenie przez królową szwedzką Krystynę rozejmu polsko-szwedzkiego z dnia 31 X 1635 roku

To jest tylko zalążek artykułu biograficznego. Jeśli możesz, rozbuduj go.