Johann Christian Metzig
Z Wikipedii
| Johann Christian Heinrich Metzig | |
 |
|
| Urodzony | 20 maja 1804 Skwierzyna, Królestwo Prus |
| Zmarł | 1 października 1868 Leszno, Wielkie Księstwo Poznańskie |
 Galeria w Wikimedia Commons |
|
Johann Christian Heinrich Metzig (ur. 20 maja 1804 w Skwierzynie, zm. 1 października 1868 w Lesznie) - niemiecki lekarz, poseł, jeden z "ojców" higieny wojskowej, wielki przyjaciel Polaków.
[edytuj] Życiorys
Metzig urodził się 20 maja 1804 roku w Skwierzynie, dzisiaj mieście polskim, znajdującym się w województwie lubuskim. Wówczas była to miejscowość zamieszkana w większości przez Niemców, nosząca nazwę Schwerin an der Warthe. Johann Christian Metzig był synem osiadłych w Skwierzynie mieszczan: Johanna Ernesta Wilhelma Metziga i Friderike Wilhelmine z Kottwitz.
W 1826 roku ukończył medycynę na jednym z berlińskich uniwersytetów. Następnie był lekarzem wojskowym w Berlinie w latach 1826-1831. Potem pracował jako lekarz garnizonowy w Strzałkowie, niedaleko Wrześni. Tam wziął ślub z Polką, Emilią Barbarą Schäfer, z którą miał ósemkę dzieci. Niestety przeżyło ich tylko troje - były one wychowywane przez matkę w duchu polskości. Emilia była zresztą daleko spokrewniona z Fryderykiem Chopinem. W Strzałkowie Metzig przebywał tylko niecały rok. Został następnie przeniesiony do Leszna, gdzie także otrzymał posadę lekarza wojskowego. Oprócz pracy naukowej w zawodzie (opracował nowe metody leczenia ciężkich ran wojennych), zajął się także ulepszaniem umundurowania, za co został udekorowany przez władze Prus Orderem Czerwonego Orła IV klasy, a później także został uszlachcony.
W roku 1848 po raz pierwszy publicznie okazał swoje skłonności polonofilskie, kiedy to zaproponował utworzenie na terenie Wielkopolski samodzielnego księstwa polskiego, posiadającego własny sejm, konstytucję i uniwersytet, z królem pruskim jako władcą. Oprócz przemówień, Metzig w następnych latach propagował swoje pomysły także za pomocą wydawanych przez siebie pism i broszur. Jedno z jego wystąpień zakończyło się burdą i zdemolowaniem domu lekarza, było to dziełem Niemców nie zgadzających się z przyjazną Polakom postawą doktora. W czasie zamieszek doszło nawet do tego, iż Metziga usiłowano zastrzelić.
Przyjaźń ukazywana Polakom była bardzo nie na rękę władzom wojskowym, które zdecydowały się przenieść lekarza do Głogowa. Ten jednak odmówił przeniesienia się i rozpoczął w Lesznie prywatną praktykę, zakładając m.in. stowarzyszenie lekarzy Sentin-Verein. Jeszcze silniej zaangażował się także w działalność polityczną, m.in. uczestnicząc w założeniu w 1849 roku Ligi Polskiej w Kórniku, a także zostając radnym (jego kandydatura została zgłoszona przez miejscowych obywateli narodowości polskiej). Utrzymywał także kontakty z polskimi działaczami niepodległościowymi, m.in. Karolem Marcinkowskim i Gustawem Potworowskim.
Wraz z wybuchem wojny krymskiej dr Metzig coraz silniej artykułował konieczność ustanowienia wolnego, niepodległego państwa polskiego. W zawirowaniach wojennych upatrywał ku temu szansę. Odezwę w tej sprawie do dyplomatów europejskich zwierała m.in. jego książka "Suum cuique" ("Każdemu swoje"), którą wydał w 1856 roku. Wiadomo, iż dzięki znajomości Metziga z dr Sauerem, jego pisma znalazły się w otoczeniu cesarza Wilhelma I.
W roku 1862 dr Metzig wydał kolejną publikację, "Die Wiederherstelung Polens" ("Ponowne Powstanie Polski"), w której postulował m.in. zwołanie kongresu mającego zadecydować o utworzeniu państwa polskiego i zaprzestanie prób germanizacyjnych.
W 1863 roku został posłem. Gros głosów na niego oddali Polacy zamieszkujący powiat krobsko-wschowski. Dr Metzig był bardzo entuzjastycznie nastawiony do swojej przyszłej roli, jednak wkrótce przyszło rozczarowanie, kiedy to inni posłowie drwili z niego i szydzili, a nawet traktowali jak zdrajcę.
16 stycznia 1864 rozgoryczony Metzig stanął jeszcze w obronie czterech posłów oskarżonych o udział w powstaniu styczniowe, po czym w roku następnym złożył swój mandat, postanawiając skupić się na pracy zawodowej. W owym czasie był członkiem wielu stowarzyszeń lekarskich, m.in. Towarzystwa Naukowego w Krakowie (członek-korespondent), towarzystw w Warszawie, Brukseli, Pradze, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (członek honorowy), Towarzystwa Pomocy Naukowej w powiecie wschowskim. Pomimo poświęcenia się medycynie, w 1867 roku, tuż przed śmiercią opublikował jeszcze ostatnie swoje dzieło polityczne, pt. "Vive la Pologne! Ein Weckeruf an das traumbefangene Europa" ("Niech żyje Polska! Odezwa w celu zbudzenia uśpionej Europy").
Dr Johann Metzig zmarł 1 października 1868 roku, w wieku 64 lat. Został pochowany w Lesznie, na znajdującym się przy tamtejszym Kościele Świętego Krzyża cmentarzu. Spoczywał tam do 1950 roku, kiedy to cmentarz zlikwidowano, a prochy lekarza przeniesiono do nawy głównej rzeczonego kościoła. Na ścianie krypty w której one się znajdują, umieszczono napis głoszący: "Filantrop – lekarz, dr Jan Metzig ur. 20 V 1804, zm. 1 X 1868 r. Wielki przyjaciel Polaków".
