Józef Penkowski
Z Wikipedii
Ks. Józef Penkowski (ur. 18 września 1930 w miejscowości Szemud, na kaszubach - zm. 3 lutego 2006 w Grudziądzu) to polski etnolog.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Józef Penkowski był ósmym dzieckiem, spośród dwanaściorga, Władysława i Tekli z domu Górskiej. Szkołę podstawową ukończył w Szemudzie. Po wojnie uczęszczał do gimnazjum w Wejherowie. Do Zgromadzenia Słowa Bożego (Societas Verbi Divini) wstąpił w Górnej Grupie w dniu 28 sierpnia 1946 roku. Nowicjat, studia licealne oraz filozoficzno-teologiczne odbył w latach 1948-1957 w Misyjnym Seminarium Duchownym św. Wojciecha w Pieniężnie. Pierwsze śluby zakonne złożył 8 września 1950 roku, a wieczyste 9 lipca 1955 roku. Święcenia kapłańskie otrzymał 19 sierpnia 1956 roku. Zaraz po święceniach kapłańskich pracował jako nauczyciel religii w II Liceum we Wrocławiu, zdobywając równocześnie maturę państwową. W 1958 roku decyzją przełożonych został skierowany na studia w zakresie historii powszechnej na Katolicki Uniwersytet Lubelski w Lublinie. W 1961 roku otrzymał nominację na lektora historii filozofii i misjologii w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniężnie. W 1962 wyjechał na studia doktoranckie do Szwajcarii. W latach 1965-1966 prowadził w Tanzanii badania antropologiczne. W 1967 roku został zaproszony do Rzymu celem podjęcia pracy w Museo Missionario-Etnologico przy Watykanie.
W czasie swej 29-letniej pracy na stanowisku dyrektora całkowicie przeorientował ten dział. Podzielił muzeum na dwie części: pierwszą "II Percorso principale" poświęconą tylko historii różnych religii w poszczególnych krajach pozaeuropejskich (ogólnodostępną dla zwiedzających), oraz drugą — etnologii "IIPercorso secondario" (dostępną tylko dla wybranych grup specjalistów - na zamówienie). Do nazwy Muzeum Misyjno-Etnologiczne dodał drugi człon: "Człowiek w poszukiwaniu Boga" ("L'uomo alla licerca del divino"). Od 1987 roku należał do prestiżowego Instytutu Anthropos z siedzibą w centrum werbistowskim w Sankt Augustin koło Bonn. W 1995 roku, po śmierci dyrektora generalnego Muzeów Watykańskich, prof. Carlo Pietrangeli, został mianowany regentem całego zespołu Muzeów Watykańskich. Funkcję tę sprawował przez 18 m-cy (do czasu wyznaczenia nowego dyrektora). W związku z nagłą chorobą (utrata wzroku), w grudniu 1996 roku przeszedł na emeryturę. Za swą długoletnią, twórczą pracę i zaangażowanie w pracę na rzecz dobra wspólnego, otrzymał złoty krzyż papieski Pro Ecclesia et Pontifice. Po przejściu na emeryturę jeszcze przez kilka lat regularnie chodził do pracy w muzeum.
1 sierpnia 2003 roku został przeniesiony do Polski i zamieszkał w Domu Misyjnym św. Józefa w Górnej Grupie. Po powrocie do Polski miał problemy krążeniowe (zmiana klimatu). Stan jego zdrowia uległ nagłemu załamaniu w dniu 2 lutego. Zmarł 3 lutego wkrótce po przewiezieniu go do szpitala w Grudziądzu.
Pogrzeb o. Józefa Penkowskiego odbył się 7 lutego 2006. Liturgii pogrzebowej przewodniczył bp Piotr Krupa z Pelplina. Homilię pogrzebową wygłosił towarzyszysz jego drogi od 1946 roku o. Kazimierz Stankowski. W pogrzebie uczestniczyli księża z dwóch dekanatów, współbracia z wszystkich domów zakonnych SVD w Polsce oraz jego rodzeństwo z rodzinami. Słowo podziękowania pod adresem zmarłego i wszystkich przybyłych na pogrzeb skierował ojciec prowincjał Ireneusz Piskorek. Zmarły spoczął na cmentarzu klasztornym w Górnej Grupie.
[edytuj] Bibliografia podmiotowa
- Annali del Pontificio Museo Missionario Etnologico gia Lateranensi. Vol. XXII, Citta del Vaticano 1968, Redattore(1968).
- Visita al Pontificio Missionario-Etnologico ed al Museo Storico offerta dalla Segreteria di Stato all’Eccellentissimo Corpo Doplomatico Accreditato presso la Santa Sede 22 Maggio(1973).
- Citta del Vaticano. - Broszura: dwie wersje językowe, francuska i angielska: Le Musee Pontifical Missionnaire-Ethnologique. Le Musee Historique, p. 5-37; The Pontifical Missionary-Ethnological Museum. The Historical Museum p. 39-68 (1973).
- Museo Missionario Etnologico. W: Vaticano e Roma Christiana, Vatican City 1975, p. 261-277 (1975).
- Il Museo Missionario Etnologico. W: Monumenti Musei e Gallerie Pontificie. Bollettino dei Musei e Gallerie Pontificie. Tipografia Poliglotta Vaticana, Vol. I – Anno 1959-1974, p. 193-197 (1977).
- Museo Missionario-Etnologico. Tamże, Vol. II, Anno [1980?], p. 165-168 (1980).
- Pontificio Museo Missionario-Etnologico. W: The Vatican Collections. The Papacy and Art. The Metropolitan Museum of Art, New York 1982, p. 226-227 (1982).
- Museo Missionario-Etnologico (1980-1983). Monumenti Musei e Gallerie Pontificie. Bollettino dei Musi e Galerie Pontificie, Tipografia Poliglotta Vaticana Vol. V – Anno 1984, p. 281-287 (1984).
- Museo Missionario-Etnologico. W: Guida al Musei e alla Citta' del Vaticano, Citta del Vaticano p. 139-152 (1986).
- Guida del museo misionario etnologico Watykan (1991).
- Museo Missionario-Etnologico. Bolletino dei Musei e Galerie Pontificie, Tipografia Poliglotta Vaticana, Vol. XII – Anno 1992, s. 179-184 (1992).
[edytuj] Bibliografia przedmiotowa
- Robert Zagnoli, The Pope's Unique Mission Museum. Divine Word Missionaries. Techny USA, Spring, pp. 10-13 (1998).
- Ewa Prządka, Ks. Józef Penkowski. W: Świadectwa - Testimonianze. Tom II. W kręgu kultury i sztuki. Rozmowy Ewy Prządki z Polakami we Włoszech. Fundacja Rzymska Margrabiny J. S. Umiastowskiej. Fondazione Romana Marchesa J. S. Umiastowskiej, Rzym, s. 237-245. (2002).
- Ks. Władysław Marian Zarębczan. Ks. Józef Penkowski. W: Polacy w Watykanie. Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin, s. 280; 500. (2004).
- Ks. Alfons Labudda SVD, O. Józef Penkowski SVD (1930-2006). Komunikaty SVD. Biuletyn Informacyjny Polskiej Prowincji Zgromadzenia Słowa Bożego. Rok XXVIII, s. 11. (2006).
- Ks. Władysław Marian Zarębczan, W: Polonia, Zabytki, muzea i galerie papieskie. Artykuł w miesięczniku chicagowskiej poloni, s. 76-78. (2006).
