Garcia IV Odnowiciel
Z Wikipedii
| Garcia IV Odnowiciel Z bożej łaski Król Nawarry |
|
 |
|
| Król Nawarry | |
| Okres urzędowania | od 1134 do 1150 |
| Poprzednik | Alfons I Waleczny |
| Następca | Sancho VI Mądry |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | Dynastia Jimenez |
| Urodzony | 1110 |
| Zmarł | 1150 |
| Ojciec | Ramiro Sánchez, pan Monzón |
| Matka | Cristina Rodriguez Diaz de Vivar |
| Żona | Małgorzata de l'Aigle, Urraka Kastylijska |
| Dzieci | Sancho VI Mądry, Blanka, Małgorzata, Henryk Montescaglioso, Sancha |
García IV Odnowiciel (ur. 1110; zm. 21 listopada 1150, w miejscowości Lorca, nazywany również Garcia IV Ramírez, Garsias Ranimiriz, lub po prostu García IV) był władcą Królestwa Nawarry z Dynastii Jimenez. Nosił przydomek "odnowiciel" (hiszp.: el Restaurador), był panem Monzón i Logroño a od roku 1134, Król Nawarry. Jego przydomek "Odnowiciel" pochodzi od tego iż w 1134 roku wyswobodził swoje ojczyste królestwo z jarzma Królestwa Aragonii.
García urodził się w XII wieku, jako wnuk Rodriga Diaza, który obecnie jest bardziej znany jako waleczny rycerz El Cid. Jego ojciec Ramiro Sánchez, pan Monzón był synem Sancho Garcesa, syna z nieprawego łoża Króla Nawarry Garcii III i bratem Króla Nawarry Sancha IV. Jego matka Cristina Rodríguez Díaz de Vivar była córką El Cida.
Spis treści |
[edytuj] Nowa Nawarra
Kiedy Aragonia została złączona z Nawarrą (1076), wielokrotnie pojawiały się plany powtórnej niepodległości Nawarry ale dopiero śmierć Alfonsa Walecznego (1134) otworzyła drogę do wolnej Nawarry, wtedy to Garcia używając swego choć nieprawego ale zawsze pochodzenia od Garcii III i będący na fali popularności ogłosił reaktywację tego kraju pod woim własnym berłem. Całe to zdarzenie odbyło się w miejscowości Pampeluna, gdzie oprócz prostego ludu uzyskał poparcie biskupów i wielu notabli. Następca Alfonsa na tronie Aragonii (Ramiro II Mnich) początkowo próbował odzyskać wymykające się mu z rąk państwo i przedstawiając jako swój argument to, że Garcia IV był nielegalnym potomkiem Garcii III interweniował u samego papieża lecz on uznał zwierzchnictwo odnowiciela nad Nawarrą. Na mocy układu z Vadoluongo (styczeń 1135) Ramiro II uznał władzę Garcii IV. Według treści układu król Ramiro II zachowywał zwierzchność nad Nawarrą, jednak jeszcze w tym samym 1135 r. Garcia IV złożył hołd lenny Alfonsowi VII Kastylijskiemu. W ten sposób Aragonia utraciła władzę nad królestwem Nawarry, zdobytą w 1076, kiedy to król Aragonii Sancho I przyjął tytuł króla Nawarry (jako Sancho V).
Ramiro II jednak zdołał oderwać kilka prowincji baskijskich od Nawarry i przyłączył je do Aragonii. Chcąc zabezpieczyć się przed kastylijską dominacją, Ramiro II zawarł sojusz z hrabią Barcelony - Rajmundem Berengerem IV (Ramonem Berenguerem IV) i zaaranżował zaręczyny hrabiego ze swoją dwuletnią wówczas córką - Petronelą.
Warunki układu w Vadoluongo mówiły bardzo jasno o tym iż: Gracia został adpotowany przez Ramira II! On sam jednak okazał się dość zręcznym politykiem gdyż mając przciwko sobie układ, zdolność honorową i królestwa obecnej Hiszpanii które obawiały się nowej Nawarry, gdyż doprowadził do odrzucenia warunków pokoju nic przy tym nie tracąc a nawet został koronowany przez legata papieskiego w e wspomnianej już Pamplonie.
Przed wrześniem 1135 w Saragossie Władca Kastylii Alfons VII uznał Garcię za króla i w zamian za obietnicę władzy w 2 malutkich prowincjach uzunął się na boczny tor polityki tej części ziem obecnej Hiszpanii. Garcia wykorzystał to i odbił baskijskie prowincjezdobyte przez króla Aragonii Ramira II.
[edytuj] Pierwsze małżeństwo
Przed opisanymi w tym artykule wydarzeniami w roku 1130, a i przed swoim wstąpieniem na tron Nawarry odnowiciel ożenił się z Małgorzatą de l'Aigle. Ona właśnie dostąpiła zaszczuty urodzenia męskiego potomka królowi Garcii IV z dynastii Jimenez (krol miał kilka kochanek przed małżeństwem a nawet czasem w trakcie jego trwania, ale nie urodziły mu potomków) a dokładnie: Sancha VI Mądrego. Królowa urodziła także dwie córki: Blankę urodzoną 1133, zamężną następnie z Sanchem III z Kastylii, i starszą córkę Małgorzatą, (nazwaną tak na cześć swej babki ze strony matki), zamężną później z królem Sycylii Wilhelmem I. Relacje króla Nawarry ze swoją żoną były skrajne: czasem byli niewiarygodnie szczęśliwi a czasem oddalali się od siebie. Małgorzata tęskniła za rodzinną Francją a jej mąż co pewien czas znudzony zabawiał się z różnego rodzaju kochankami. W międzyczasie małżonkowie wydali na świat kolejne dziecko - księcia Henryka. Pod koniec zycia królowej para królewska na stałe się do siebie na szczęście zbliżyła i żyli dość szczęślwie do jej śmierci. (1135).
Dnia 24 czerwca 1144, w Leónie, García ożenił się powtórnie, tym razem stanęła z nim na slubnym kobiercu Urraka Kastylijska, córka z nieprawego łoża króla Alfonsa VII i niejakiej Guntrody Pérez. Małżeństwo było prawie wyłącznie polityczne. Miało na celu uporządkowanie relacji Nawarry z Kastylią.
[edytuj] Konfrontacja
W roku 1136 młody władca w decydującym momencie bitwy pod miastem Rioja doprowadził do poddania się siły Kastylijskie co było ewidentną zdradą. Niecały rok później sprzymierzył się z królem Portugalii Alfonsem I by doprowdzić do ostattecznego upadku rywala z Kastylii. Mimo tych zdarzeń doprowadził do zawazrcia pokoju w latach 1139 oraz 1140. Kolejny raz zmienił obóz dla Nawarry gdy sprzymierzył się z kastylijczykami podczas słynnej rekonkwisty. Tym oto sposobem w jego ręce wpadłaAlmería w roku 1147. Rok wcześniej (1146) okupował Tauste należące do swego odwiecznego wroga - do Aragonii.
Małżeństwem z Urraką Garcia został również w świetle prawa bratem Rajmunda Berengara IV,za którego chciał wydać Blankę lecz sam zmarł rok później, zanim zrealizował swe plany.
[edytuj] Potomstwo
- Małgorzata de l'Aigle:
- Urraka Kastylijska:
[edytuj] Śmierć i dziedzictwo
García wyzionął ducha 12 listopada 1150 w Lorce, niedaleko Estelli, tam gdzie wcześniej wybudował katedrę Santa María in Pamplona. Po nim władzę przejął jego najstarszy syn. Razem ze swą drugą żoną miał jedną córkę o imieniu: Sancha która zaś wyszła za Gastona V.
Zbudował monaster w Sant María de La Oliva w Carcastillo. Garcia słynał jako miłośnik architekury romańskiej którą w większości stosował w swych budowalch.
[edytuj] Źródła
- Lourie, Elena. "The Will of Alfonso I, 'El Batallador,' King of Aragon and Navarre: A Reassessment." Speculum, Vol. 50, No. 4. (Oct., 1975), pp 635–651.
- Grassotti, H. "Homenaje de García Ramírez a Alfonso VII." Principe de Viana. 94–95 (1964).
- Norwich, John Julius. The Kingdom in the Sun 1130-1194. Longmans: Londyn, 1970.
| Poprzednik Alfons I Waleczny |
 |
Król Nawarry 1134-1150 |
|
Następca Sancho VI |
